Filosofie hoofdstuk 2: Ethiek
Wat maakt iemand tot een goed mens?
2.1 Het goede leven
Ethiek gaat over de vraag wat iemand tot een goed mens maakt.
Afgeleid van het woord etos (gewoonte)
Goed en kwaad met betrekking tot handelingen
Moraal = het geel van waarden en normen in een bepaalde cultuur en is
bepalend in hoe mensen met elkaar omgaan, opvoeding, feesten en
regels
Immoreel = als een handeling slecht is
Amoreel = als ethiek niet van toepassing is
Morele regels vinden we belangrijk en krijgen voorrang bij andere regels
zoals in het verkeer
3 belangrijke theorieën:
De deugdethiek (Plato en vooral Aristoteles)
Het utilitarisme/gevolgenethiek (Bentham en Mill)
De plichtethiek (Kant)
Waarde = geven aan wat mensen belangrijk vinden, kern moraal (positief
geformuleerd: als ideaal)
morele waarden: hebben betrekking op het samenleven maet anderen
zoals rechtvaardigheid, respect etc.
niet-morele waarden: geen betrekking op samenleven zoals schoonheid
normen= worden afleid uit waarden (negatief geformuleerd: je mag
niet….) regels voor het handelen
waarde: respect voor andermans eigendom
norm: stelen mag niet
,Waarden:
Instrumentele waarde = iets wat je nodig hebt om een hogere
waarde te bereiken
Intrinsieke waarde = hoogste waarde, waarde die op zichzelf
waardevol is en niet om iets anders nagestreefd word (bv geluk)
Uitspraken:
Feitelijk = het is zo, niet te veranderen
Waarderend = niet 1 goed antwoord, kan veranderen
Descriptief= bescrhijvend
Prescriptief = voorschrijvend, normstelldend
Is/ought fallacy= drogreden van zijn/behoren, ook wel de Naturalistische
drogreden= uit hoe het is afleiden hoe het zou moeten zijn, normen uit
feiten afleiden
Visie plato:
Het goede is het onveranderlijke idee uit de ideeënwereld
Het streven naar eten of meegesleept worden door emoties houdt
de mens af van het goede. Het goede kan alleen door de rede
bereikt worden
Belangrijkste deugden: wijsheid, moed en matigheid samen
vormen zij rechtvaardigheid
Het goede is verbonden met inzicht, als je weet wat het goede is
zul je er naar handelen
, 2.2 Het geluk, de plicht en de deugd
Gevolgenethiek (consequentialisme):
Handelingen beroordelen op hun gevolgen gezien een bepaald doel:
Geluk: eudaimonisme
Genot: hedonisme
Nut: utilitarisme of utilisme
Visie Epicurus:
Datgene wat geluk/plezier oplevert is goed, dat wat pijn of lijden
veroorzaakt is slecht = plezier nastreven en pijn vermijden
(hedonisme)
Doel: innerlijke rust vinden, niet overmatig consumeren
Deugd van de ataraxia nastreven: houding tegenover de
buitenwereld van rust en zorgloosheid
Lichamelijke en mentale pijn vermijden
‘’als ik er ben, is de dood er niet en als de dood er is, ben ik er niet’’
gedachte om lijden te vermijden
Utilitarisme: streven naar zoveel mogelijk geluk, een handeling is
goed als deze geluk oplevert en slecht als die ellende veroorzaakt
Visie Jeremy Bentham:
Stelde de hoofdregel voor het utilitarisme, hedonistische
calculus: een handeling is goed als deze zoveel mogelijk geluk
oplevert voor zoveel mogelijk mensen
Verschil met hedonisme = hedonisme is gericht op individu bij
dit niet
Democratisch principe: iedereen evenveel waard, de minderheid
moet zich opofferen voor het geluk van de meerderheid
Hedonistische calculus: manier om de gevolgen van je handelen te
berekenen, houdt rekening met:
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper amy_tromp. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,49. Je zit daarna nergens aan vast.