Nier 1
Deel 1: Fysiologie van de nier
Func.es van de nier:
- Regula.e extracellulair volume en bloeddruk
- Regula.e osmolariteit
- Behoud van ionenbalans
- Homeosta.sche regula.e pH
- Uitscheiding afvalstoffen
- Aanmaak van hormonen
Factoren met invloed op de MAP (Mean Arterial Pressure):
à MAP= DPB + 1/3(SBP – DBP)
à Vloeistofverlies vb. passief via transpira.e maar dus ook gereguleerd via de nieren
Osmolariteit à “tonus’ van in het extracellulair volume (ECF) opgeloste deeltjes ≠ osmolaliteit:
- Osmolariteit à mOsm/L plasma
- Osmolaliteit à mOsm/kg water
à Beide geven een concentra.e werkzame deeltjes weer per eenheid oplosmiddel maar deze
laatste verschilt dus
à Osmolariteit wordt constant gehouden door de nieren (±280 mOsm) en vnl. bepaald door de Na+,
glucose- en ureumconcentra.e in plasma à effec.eve Osm = toniciteit = [Na+] x 2 + [glucose] à
water doet de cel zwellen of krimpen volgens varia.e in IC of EC toniciteit
Toediening van een oplossing aan het ECF (vb. via infuus) à effect op toniciteit acankelijk van de
stof:
- Permeabele stof à dragen niet bij tot toniciteit à hyperosmolariteit zonder hypertoniciteit
• Ureum
1
,2023 Nier 1
• Ethanol
• Methanol (oplossing)
• Ethyleenglycol (an.gel)
- Niet-permeabele stof à zorgen voor hyperosmolariteit met hypertoniciteit à zorgt voor
cellulaire dehydrata.e aangezien deze stoffen water aanzuigen
• Natrium
• Glucose
• Sorbitol (polyol, laxa.va)
• Mannitol
Behoud van ionenbalans à uitscheiding van ionen in de urine wordt con.nu bijgestuurd door de
nieren in rela.e tot de inname en behoefe om concentra.es op peil te houden à Na+ is de
voornaamste elektrolyt betrokken bij regula.e van ECF en osmolariteit en ook K+ en Ca2+ worden
nauw gereguleerd
De pH van het plasma wordt constant gehouden tussen 7,38 en 7,42 à wanneer de zuurtegraad
toeneemt zal de nier overtollig H+ gaan uitscheiden en HCO3- proberen vast te houden à geen snelle
respons maar eerder lange termijn regula.e
à Nier speelt een belangrijke rol in homeostase van de pH maar deze buffer werkt trager dan de
longen (door hypo- en hyperven.la.e) wat betref corrigeren van afwijkingen
Reac.e op metabole acidose (vb. keto- of lactaatacidose):
Reac.e op metabole alkalose:
2
,2023 Nier 1
Nieren elimineren metabole ajraakproducten en lichaamsvreemde stoffen via de urine:
- Ureum, crea.nine en urinezuur
- Urobilinogeen
- Geneesmiddelen
- Endogene hormonen (vb. insuline)
- Stoffen zoals sacharine, benzoaat, …
à Bij een gestoorde nierfunc.e moeten we mogelijks de dosis voor bepaalde medica.e aanpassen
wegens minder goede klaring ervan
Nieren produceren hormonen:
- Erythropoë.ne (EPO) à s.mula.e aanmaak van RBC in beenmerg
- Renine à ini.eert renine-angiotensine-aldosteron systeem (RAAS) à hormonen betrokken
bij regula.e zoutbalans en bloeddruk
- 1a-hydroxylase à enzyme dat 25-OH vitamine D omzet tot de ac.eve vorm 1,25(OH)
vitamine D (= calcitriol) à ac.eve vorm is een hormoon dat de Ca2+-balans regelt
EPO en RAAS:
Produc.e van calcitriol:
à Calcitriol is belangrijk voor de stevigheid van bonen
3
, 2023 Nier 1
Een nier beschikt over ±1 miljoen glomeruli (acankelijk van persoon tot persoon soms meer of
minder) met een uitgesproken reservecapaciteit:
- Serumcrea.nine (sCr) s.jgt pas als de nierfunc.e (GFR = Glomerulaire Filtra.e Rate) reeds
met 50% is afgenomen à crea.nine is een ajraakproduct van de spier dat in het bloed
terecht komt en geklaard wordt door de nier
- Homeostase wordt pas verstoord wanneer ±75% van de nierfunc.e verloren is
=> Nier kan achteruitgaan voor we het doorhebben
De func.onele eenheid van de nier is het nefron (welke dus ook de glomeruli bevanen) à deze
kunnen verschillende lengten hebben en dus t.o.v. elkaar op verschillende plaatsen gelegen zijn:
- Cor.cale nefronen (80%) à volledig in de cortex
- Juxtomedullaire nefronen (20%) à op de grens tussen cortex en medulla
Werking nefron:
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper lukamaeseele. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,49. Je zit daarna nergens aan vast.