,KOOLHYDRATEN
Voorbereidende Opdracht WG1
Metabolisme van Koolhydraten
Bekijk de video’s 1 t/m 3 op Blackboard (onder HC1) en bestudeer ter voorbereiding de
hoofdstukken in de ‘Crash Course Metabolism and nutrition’ over het koolhydraat metabolisme
(met name hoofdstuk 4), en de bronnen op Blackboard over de cori-cyclus en lactose-
intolerantie.
Maak vervolgens de onderstaande opdrachten. Van iedereen wordt verwacht dat zij een digitale
en geprinte versie van het gemaakte overzichtschema/mindmap meeneemt naar WC1 (zie
opdracht 2), en het kan toelichten aan de groep. N.b. je hoeft niet alle synthese- en
afbraakroutes van koolhydraten in detail uit je hoofd te kennen, aangezien je het
metabolismeschema (zie Blackboard onder WC1) er altijd bij mag houden. Wel moet je de
verschillende metabole routes en haar belangrijkste knooppunten kunnen herkennen,
benoemen en begrijpen.
1. Welke rol is er in het lichaam weggelegd voor koolhydraten? Teken respectievelijk de
structuur van glucose, lactose en de polysachariden glycogeen. (BLZ 23)
Het is noodzakelijk voor de opbouw van cellen en structuren en het is essentieel voor levering
van energie (ATP) door verbranding. Hersenen en rode bloedcellen. Glycogeen BLZ 33/34
, 2. Maak een overzichtschema of mindmap van het koolhydraatmetabolisme, waarin alle
metabole routes (aerobe en anaerobe glycolyse, citroenzuurcyclus, glycogenese,
glycogenolyse, pentosefosfaatcyclus, gluconeogenese en cori-cyclus) zijn
opgenomen met begin- en eindproduct. Digitaliseer en neem deze mindmap mee
naar WC1.
3. Vul onderstaand schema in. Classi ceer daarbij of de metabole routes onder
opdracht 2 respectievelijk anabole en/of katabole processen zijn, en onder welke
omstandigheden deze verschillende metabole processen plaatsvinden.
Metabole Anabool/ Omstandigheden
route katabool
Aerobe Katabool Bij aanwezigheid van voldoende zuurstof
glycolyse
Anaerobe Katabool Bij tekort aan zuurstof, bij inspanning
glycolyse
Citroenzuur- Am bool Bij aanwezigheid van zuurstof wanneer er acetyl CoA is
cyclus gemaakt
Glycogenese Anabool Opslag van glucose als glycogeen bij aan overmaat aan
suikers, dus in gevoede toestand
Glycogeno- Katabool Afbraak van glycogeen tot glucose bij een tekort aan
lyse suikers, dus in ongevoede toestand (vasten)
Pentosefos- Am bool Het wordt ingeschakeld als er een behoefte is aan NADPH
faatcyclus en Ribose 5-fosfaat. NADPH is nodig voor de synthese
van bijvoorbeeld vetten
Gluconeo- Katabool Bij een tekort aan glucose worden aminozuren/vetzuren/
genese lactaat omgezet in glucose (vasten).
Cori-cyclus Am bool Bij gebrek aan zuurstof wordt lactaat omgezet in glucose
en glucose kan dan weer worden afgebroken bij genoeg
zuurstof. Als er echter gebrek is aan zuurstof wordt
glucose weer omgezet in lactaat, waardoor het een cyclus
wordt. Hierdoor kan het anabool en katabool zijn.
4. Hoeveel energie komt er vrij bij de volledige aerobe verbranding van 1 molecuul
glucose tot CO2 en H20? En hoeveel ATP wordt er gegenereerd bij respectievelijk de
aerobe en anaerobe glycolyse, oxidatieve decarboxylatie en in de citroenzuurcyclus?
Bij volledige verbranding komt er 32 ATP vrij. Bij aerobe verbranding wordt respectievelijk 38
ATP gegenereerd en bij anaerobe verbranding 2 ATP.
5. Wat is het e ect van alcohol op het koolhydraatmetabolisme? Wat wordt verstaan
onder de fenomenen lactose-intolerantie en sorbitolstapeling, en bij wie en onder
welke omstandigheden vinden deze fenomenen plaats?
E ect alcohol op het koolhydraatmetabolisme
Alcohol heeft NAD+ nodig voor afbraak, maar koolhydraatmetabolisme heeft dat ook nodig
waardoor er concurrentie is.
ff fi ff fi
, Het koolhydraatmetabolisme wordt onderdrukt. Alcohol wordt afgebroken tot acetaat in plaats
van glucose. Hierdoor worden de processen van koolhydraatmetabolisme geremd door een
overmaat aan NADH. Er vindt dan geen verbranding van koolhydraten plaats (afbraak van
glucose), dus wordt het opgeslagen in de vorm van vet. De anaerobe glycolyse vindt plaats,
dus het wordt omgezet naar lactaat
Lactose-intolerantie
Wanneer lactose niet of niet volledig verteerd kan worden. Als in de darm te weinig lactase
(enzym) wordt aangemaakt, kan het lichaam het onverteerde melksuiker niet opnemen. Lactose
hoopt zich om in de darmen. Darmbacteriën breken dit af in de dikke darm met als
afvalproducten gassen en sto en die een verhoogde osmotische waarde leveren. Het leidt tot
meer vocht opname dus diarree.
Sorbitolstapeling
Overtollig glucose kan door aldose reductase worden omgezet in sorbitol. Sorbitol
dehydrogenase zet dit om in fructose, dat de glycolyse kan ingaan. In de ogen en zenuwcellen
is dit enzym echter afwezig, hierdoor krijg je ophoping van sorbitol, wat een osmotisch e ect
oplevert: water gaat naar de weefsels en er vindt opzwelling plaats. Hierdoor is er een
verminderde functie en is er structureel schade
Cursusmateriaal WG1
OPDRACHT 1
Ratten worden gevoerd met knaagdiervoer dat radioactief gelabeld lactose bevat (het label is
aanwezig in het glucose-deel). Na enige uren worden de dieren gedood en wordt in de
homogenaten van verschillende organen gekeken welke metabolieten radioactief gelabeld zijn.
In de homogenaten van spierweefsel en in de lever wordt gelabeld glucose-1-fosfaat
teruggevonden.
a. Welke metabole route(s) heeft het gelabelde glucose doorlopen? Markeer deze
metabole route(s) in het metabolismeschema.
Glucokinase
b. Opgenomen koolhydraten kunnen als polysachariden worden opgeslagen. In welke
vorm en waar wordt het opgeslagen in het menselijk lichaam, en in welke vorm komen
polysachariden voor in de voeding?
In de lever en de spiercellen als glycogeen. Polysachariden komt voor als zetmeel in voeding.
Verder trof de onderzoeker gelabeld citraat aan in de mitochondriële fractie van de lever.
c. Welke metabole routes heeft het gelabelde glucose doorlopen? Markeer deze
metabole routes ook in het metabolismeschema.
Aerobe glycolyse en de citroenzuurcyclus.
d. Hoeveel energie in de vorm van ATP wordt er gegeneerd bij de volledige verbranding
van lactose?
64 ATP
e. Hoeveel energie in de vorm van ATP wordt er gegenereerd wanneer de verbranding
van lactose zou stoppen bij citraat? Bereken dit aan de hand van het
metabolismeschema.
ff ff
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper degraafnaomi. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €9,49. Je zit daarna nergens aan vast.