Geschiedenis (memo), hoofdstuk 5 -
de tijd van steden en staten - stedelingen, vorsten en de paus
1. Oriëntatie
Tijd van steden en staten of late Middeleeuwen (1000-1500)
In 1490 bestond Nederland uit verschillende losse gebieden: Oost- en Noord Nederland hoorden
bij het Heilige Roomse Rijk (Huis van Bourgondië).
Historisch denken
In een bron staan feiten en meningen. Deze moet je goed kunnen onderscheiden.
Historicus Iemand die geschiedenisonderzoek doet. Zoekt eerst feiten en
daarna meningen
Feit Iets wat vaststaat en wat je kunt controleren
Mening Een persoonlijke opvatting. Hierover kun je discussiëren en heeft
te maken met een situatie waarin iemand zit of bijhoort
1. Herhaal de begrippen
2. Hoe noemen we de tijd van 1000-1500?
3. Noem een paar kenmerken van die tijd(3x)?
4. Wat kun je onderscheiden in een bron (2x)
2. Oorlog in naam van God (1096-1270)
Kruistocht
In de Middeleeuwen was bijna iedereen in Europa christelijk. In Palestina waren islamitische
arabieren (Sjeldsjoeken) de baas. Zij vernielden in 1009 de grafkerk waar Jezus zou zijn begraven
en Europese reizigers worden lastig gevallen door moslims.
Paus Urbanus II roept in 1095 christenen op om Jeruzalem te bevrijden. In 1096 is de eerste
kruistocht (kruisvaarders dragen kleding met kruis). Zij bouwen nieuwe grafkerk en veroveren in
1099 Jeruzalem (ook voor moslims belangrijke stad: Al-Alqsamoskee en Rotskoepel) .
Moslims waren onderling verdeeld en konden Palestina niet terugveroveren. In 1187 werd
Palestina, onder leiding van sultan van Egypte en Syrië, Saladin, heroverd. Rotskoepel en moskee
werden hersteld.
Waarom ging men op kruistocht?
Bedreiging christelijke heiligdommen door de islamitische arabieren
Zonden van deelnemers kruistochten worden vergeven
Avontuurlijke tocht voor ridders met de hoop op grond en goud
Europese reizigers werden in Jeruzalem lastiggevallen
Chronologische volgorde
Christenen gaan op bedevaart naar Jeruzalem (tot 1000)
Sjeldsjoeken worden de baas in Palestina (1009)
Paus Urbanus II roept op tot kruistocht (1095)
Eerste kruistocht (1096)
Jeruzalem wordt ingenomen door kruisvaarders, onder leiding van Godfried van Bouillon
(1099)
Herovering Palestina en Jeruzalem door Saladin met een verenigd moslimleger (1187)
Kruistochten gaan door (8x tot 1270) en Jeruzalem blijft moslimstad
Clvs 17-6-18 1
, Geschiedenis (memo), hoofdstuk 5 -
de tijd van steden en staten - stedelingen, vorsten en de paus
Gevolgen kruistochten West-Europa:
Italiaanse steden (Genua en Venetië) verdienden geld door verscheping kruisvaarders naar
Palestina
Handel met arabieren in zijde en specerijen
Opbloei wetenschap en cultuur door intensief contact met het Midden-Oosten
(voortgebouwd op kennis van Grieken en Egyptenaren)
Veel kennis was verloren gegaan. Door de kruistochten leerden ze weer over:
o Besmettelijke ziektes
o Kompas en zeeroutes
o Arabische cijfers/tellen in tientallen
Gevolgen kruistochten Midden-Oosten:
Handel met Italië
Kruisboog
Inkomsten door handel met Europa
Kruistocht blijft reden voor wrok
Overeenkomst geloof moslims en christenen
Geloof in één god
Verspreiden van geloof
Arabieren Volken die in het Midden-Oosten woonden. Rond 750 werden de
meeste Arabieren moslims
Bedevaart Reis naar een heilige plaats om te gaan bidden
Zonden Overtreding van een regel van de kerk (bv: Gij zult niet doden)
Kruistocht Poging van christelijke legers (van 1095-1270) om Jeruzalem in
bezit te krijgen
5. Herhaal de begrippen en de chronologische volgorde
6. Wat was de aanleiding van de kruistocht (2x)?
7. Waarom ging men op kruistocht (4x)?
8. Noem enkele gevolgen voor West-Europa en het Midden-Oosten (4x) van de kruistochten
9. Wat zijn de twee overeenkomst van het geloof van moslims en christenen?
3. Nieuwe steden gaan handel drijven (1000-1300)
Nieuwe steden
Van 500-1000 waren de meeste mensen boer en leefden op het platteland.
Vanaf het jaar 1000 kwam er meer landbouw (kappen van bossen en ontginnen) en kon de grond
beter bewerkt worden met ploegen. Gevolg: meer landbouwopbrengst, meer voedsel =
bevolkingsgroei. Niet iedereen hoeft boer te zijn, mensen worden handelaar of ambachtsman en
verhuizen weer naar de stad.
Boeren verhandelen voedsel op markten bij kruispunten van wegen/rivieren, burchten en
kloosters -> markten groeien uit tot steden.
Clvs 17-6-18 2
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper clvs. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,99. Je zit daarna nergens aan vast.
