Besliskunde deeltentamen I
Beslissen is een menselijke actiiieiit
Hoe mensen ioi beslissingen komen kun je zowel descriptee als normatee besiuderen:
- Descriptee (psychologen en besiuurskundigen)
Vanuii waarnemingen in dagelijkse leien oe experimenien besluiiiormingsprocessen onderzoeken
- Normatee (economen)
Hoe men zich zou moeien handelent Gaai uii ian ideaalbeeld ian mens als ratonele beslisser
Acioren kunnen inientoneel handelen: Hij doei ieis om een bepaald doel ie bereikent
( Refex is GEEN handeling )t
Voorwaarden inientoneel handelen:
- Handelingsirijheid
Mogelijkheid om ieis ie doen oe ie laien
- Perceptes
Beeld kunnen iormen ian jezele en de wereld om je heen en de ieranderingen die je handelingen in
die ioesiand zullen ieroorzaken
- Preeerentes
Voorkeur hebben ioor bepaalde ioesiand
Inientoneel handelen is niei altjd een beslissingl
merendeel menselijk handelen komi ioori uii gewoonies en conientest
Gewoonies:
Dingen die je als ianzele doei, efcicni omdai jij je doelen bereiki zonder ie hoeien nadenkent
Conientes:
Dingen die je als ianzele doei door opioeding, efcicni omdai handelingen sociaal geaccepieerd
worden zonder dai je na hoef ie denkent
Defnite beslissing:
Bewusi kiezen om een bepaalde handeling al dan niei ie ierrichient
Acior is bewusi ian de keuzemogelijkheidt
Voorwaarden beslissingssiiuate:
- Een acior is zich bewusi dai hij kan kiezen uii ien minsie iwee aliernateien
- Kan ian elk aliernatee geiolgen inschaten
- Kan ian elk geiolg ian elk aliernatee de relateie wenselijkheid bepalen
Verschil iussen beslissen en handelen ( iaak t iraag ) =
Van beslissen is pas sprake wanneer een acior er bewusi ioor kiesi al dan niei een bepaalde
handeling ie ierrichient
Een ratonele acior:
- Inieniariseeri uii welke aliernateien hij kan beslissen
- Bepaali per aliernatee de geiolgen
- Rangschiki de aliernateien door de wenselijke en onwenselijke geiolgen ian de
aliernateien zowel per aliernatee als iussen de aliernateien ae ie wegen
- Kiesi dai aliernatee waarian de geiolgen al mei al hei meesi wenselijk en/oe minsi
onwenselijk zijn
, Logic oe consequence:
Beslisser beredeneeri hoe hij moei handelen door enkel naar de (on)wenselijkheid ian de geiolgen
ian de aliernateien ie kijkent
Logic oe appropriaieness:
Beslisser kijki naar de gepasiheid ian zijn handelen, afankelijk ian de rol die je speelit
Siruciurateiheorie ian Giddens:
Benadruki de dynamische wisselwerking iussen maaischappij en indiiidu, siruciure en agencyt
Kerngedachie:
Enerzijds worden menselijke handelen in sierke maie bepaald door sociale siruciuren (regels,
normen en routnes), ierwijl anderzijds mensen door hun handelen siruciuren kunnen iersierken
(normen oierdragen, regels handhaien) oe juisi ieranderen (innoieren, iaboes doorbreken)t
Indiiiduele acior = één acior
Samengesielde acior = meerdere acioren
Typologie ian Scharpf onderscheidi de ierschillende soorien acioren op basis ian 4 kenmerken:
- Handelen
Handelen personen in de groep indiiidueel oe collectee
- Doelen
Sireien personen in de groep indiiiduele doelen na oe hebben ze collecteie doelen
- Hulpbronnen
Beschikken de personen in de groep indiiidueel oe collectee oier de hulpbronnen
- Beslissingen
Beslissen de personen in de groep indiiidueel oe gezamenlijkt
Samen op basis ian aespraken, consensus oe door ie siemment
Een geaggregeerde acior is iolgens deze indeling een samengesielde acior die besiaai uii indiiiduele
acioren die niei gezamenlijk handelent De iier andere samengesielde acioren zijn wél in siaai ioi
gezamenlijk handelen oe collecteie acte, en worden daarom collecteie acioren genoemdt
Instiutes spelen een cenirale rol in hoe de indiiiduele acioren binnen een groep ioi een
gezamenlijke beslissing komen per siiuate (actesiiuate)t
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper MaxJungerius. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,49. Je zit daarna nergens aan vast.