Les 1
Skills online, zuurstof toedienen
Een tekort aan zuurstof in het bloed leidt tot een tekort aan zuurstof in de weefsels, zoals de
hersenen en het hart. Door het toedienen van zuurstof verhoog je de hoeveelheid zuurstof in
het bloed in de slagaderen (arteriën) van de zorgvrager. Zo verbetert de zuurstoflevering aan
de weefsels. Voordat je zuurstof gaat toedienen is het belangrijk om te weten wat de functie
van de longen is, hoe ze werken en hoe de ademhaling functioneert.
De luchtwegen
Lucht gaat via de neus/mondholte -> keelholte (farynx) -> strottenhoofd (larynx) -> luchtpijp
(trachea) -> luchtpijpvertakkingen (bronchiën) -> bronchiolen (kleinere vertakkingen) ->
longblaasjes (alveoli)
● Via de longblaasjes (alveoli) wordt zuurstof opgenomen in het bloed. In de rode
bloedcellen (erytrocyten) bindt hemoglobine (eiwit) zich aan het zuurstof. De rode
bloedcellen zorgen zo voor het transport van zuurstof naar de cellen in de weefsels
en organen. Zuurstof komt weer vrij in de cellen.
Vormen van ademhaling:
1. Borstademhaling; De spieren tussen de ribben trekken samen. Ribben gaan
omhoog, inhoud borstkas (thorax) wordt groter. Er ontstaat een negatieve druk in de
longen ten opzichte van de druk buiten het lichaam en lucht stroomt de longen in. Bij
uitademing dalen de ribben weer. Borstholte wordt kleiner en lucht gaat weer naar
buiten.
2. Buikademhaling; Borstholte wordt vergroot doordat middenrif (diafragma) naar
beneden gaat. Buikorganen worden weggedrukt, waardoor buikwand naar voren
komt. Doordat borstkas (thorax) groter wordt, ontstaan een negatieve druk in de
longen en stroomt lucht de longen in. Tijdens uitademing ontspant diafragma en komt
het omhoog. In rust is er over het algemeen een buikademhaling.
Ademhalingen:
1. Apneu; De ademhaling stokt soms
2. Tachypneu; De ademhaling is sterk versneld door koorts of longontsteking
3. Kussmaul-ademhaling; De ademhaling is snel, zeer diep en zonder pauzes door
verzuring van het bloed.
4. Hyperneu; De ademhaling is snel en diep door lichamelijke inspanning
5. Cheyne-stokes-ademhaling; De ademhaling is afwisselend snel en diep totdat een
pauze (20-60 sec) intreedt om vervolgens weer snel en diep te worden.
6. Dyspneu; benaudheid
7. Hypoxemie; Tekort aan zuurstof in het bloed
Oorzaken zuurstoftekort:
● Bloedarmoe: Te weinig hemoglobine in het bloed. Bloed kan daardoor te weinig
zuurstof naar de lichaamscellen brengen.
● Respiratoire insufficiëntie (ademhaling falen): als je inademt, wordt het bloed
onvoldoende van zuurstof voorzien. Bij uitademing onvoldoende koolzuur uit het
bloed verwijderd.
● Longfibrose: Transport van zuurstof, van de longen naar het bloed, verstoord
, ● Longembolie: Door de embolie (bloedprop) zit er een bloedvat in of naar zijn longen
verstopt en wordt een deel van zijn long niet van zuurstof voorzien.
● Hartinfarct: Hart is beschadigd en kan het bloed niet meer goed rondpompen.
Zuurstof komt niet voldoende in de weefsels terecht.
● Klaplong; Deel longen is ingeklapt. Niet voldoende gasuitwisseling
● COPD: Luchtwegen zijn chronisch ontstoken en dusdanig beschadigd dat er niet
voldoende zuurstof opgenomen kan worden.
● Taaislijmziekte; Slijm in de longen is dik en zorgt voor verstopping. Longen werken
minder goed en zijn vaak ontstoken.
Symptomen die kunnen wijzen op zuurstof tekort:
● Angst
● Sufheid
● Verwardheid
● Neusvleugelen
● Hoge polsfrequentie
● Snelle, oppervlakkige ademhaling
● Gebruik van hulpademhalingsspieren
● Gevoel van zwakte en krachteloosheid
● Kortademigheid in rust en bij lichte inspanning
● Blauwe huidskleur (cyanose) vooral vingers, nagels en lippen
Saturatie
Zuurstofgehalte in het bloed. Wordt met percentage (SpO2) aangegeven. Meet hoeveel
procent van het hemoglobine volledig verzadigd is met zuurstof.
● 96%-100%: acceptabel bij gezonde mensen
● 92%-100%: acceptabel bij mensen met COPD of hartfalen (in overleg met arts)
● <95%: zuurstof toedienen overwegen (in overleg met arts)
● <90%: in overleg met arts MOET zuurstof worden toegediend.
Indicaties voor toedienen van zuurstof:
1. Verlichting van benauwdheid in de terminale fase
2. Onvoldoende zuurstoftransport door het bloed bijvoorbeeld bij hartfalen of een
allergische reactie
3. Chronisch zuurstoftekort in rust bijvoorbeeld bij ernstige COPD of andere chronische
longaandoeningen zoals longfibrose
4. Onvoldoende werking van de longen (respiratoire insufficiëntie) bijvoorbeeld bij
astma
● Onvoldoende werking van het hart of longen
● Aantasting ademhalingsspieren door spierziektes
● Reanimatie
● Verstikking
● Shock
● Actief bloedverlies
● Trauma
● Hoofd en hersenletsel
● Koolmonoxidevergiftiging
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper rozelienroukens. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,39. Je zit daarna nergens aan vast.
