Samenvatting
Samenvatting Biologie vwo 4 Hoofdstuk Ecologie
Biologie voor jou VWO 4 Hoofdstuk ecologie paragraaf 1-5 uitgebreide samenvatting met alle informatie
[Meer zien]Voorbeeld 2 van de 6 pagina's
Voorbeeld 2 van de 6 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Gekoppeld boek
Titel boek:
Auteur(s):
- Uitgave:
- ISBN:
- Druk:
Voorbeeld van de inhoud
Ecologie1. Ecologie op alle organisatieniveaus.
Ecologie is de wetenschap waarbij de wisselwerking tussen organismen en hun omgeving wordt
bestudeerd.
Organisme worden beïnvloed door hun omgeving en andersom.
Molecuul tot levensgemeenschap:
- Molecuul: organisme laten DNA-sporen na in hun omgeving. Zo kan een ecoloog aan de hand van
DNA achterhalen welke diersoorten in een bepaald gebied voorkomen. Environmental DNA.
- Genoom: alle DNA-moleculen in een cel van een organisme. Met het genoom wordt bepaald
welke soorten in een gebied voorkomen. Ecogenomica.
- Cel, weefsel, organen, organisme: een ecoloog kan onderzoeken wat het effect is van
temperatuurverhoging op de hartslagfrequentie.
- Populatie: is de groep organisme van dezelfde soort op een bepaald gebied. Een ecoloog kan
onderzoeken wat het effect is op de populatie watervlooien, als een fabriek haar warme
koelwater loost in het meer.
- Levensgemeenschap: alle populaties samen op een bepaald gebied. De populaties hebben met
elkaar te maken ze beconcurreren elkaar of eten elkaars op.
Een ecoloog kan onderzoeken wat het effect is op de levensgemeente als de populatie watervlooi
afneemt.
Van ecosysteem tot biosfeer
Biotische factoren: de organismen van een levensgemeenschap en de invloed die ze op hun omgeving
uitoefenen.
Abiotische factoren: invloeden van levenloze omgeving.
Soortensamenstelling: de verschillende soorten die binnen een gebied voorkomen. Ook de abiotische
factoren hebben hier effect op.
Ecosysteem: de wisselwerking die plaatsvindt tussen verschillende biotische- en abiotische factoren.
Een ecoloog kan onderzoeken welk effect het verdwijnen van de watervlooien heeft op een ecosysteem.
Biosfeer/ systeem aarde: alle ecosystemen samen dit is de laatste stap van het organisatieniveau.
Een ecoloog kan onderzoeken wat het effect is op de opwarming van de aarde op de biosfeer
Emergente eigenschappen.
Emergente eigenschappen: eigenschappen die specifiek zijn voor dat niveau. Ecologen hebben er altijd
mee te maken. Voor een populatie zijn deze eigenschappen bv. Dichtheid, geslachtsverhouding,
geboortecijfer enzo. En een levensgemeenschap de eigenschap biodiversiteit
2 organisme
Abiotische factoren
Welke organismen erin voorkomen hangt af van het klimaat in een gebied
Klimaat: combinatie van abiotische factoren.
Macroklimaat: gebied waarin vrijwel hetzelfde klimaat heerst. Ondanks hetzelfde klimaat kunnen de
abiotische factoren op verschillende plaatsen nog wel verschillen
Microklimaat: daarom is het ecosysteem zo in gedeeld dat elk plekje in het ecosysteem zijn eigen
microklimaat heeft.
, Bodem:
Een bodem bestaat uit een mengsel van bodemdeeltjes waarbij elk bodemdeeltje omgeven is door een
dun watervliesje.
- Zand heeft grote bodemdeeltjes, bevat veel lucht en weinig water.
- Klei kleine bodemdeeltjes, bevat weinig lucht kan water goed vasthouden.
- Humus verbeterd de structuur eb houdt mineralen tegen
Licht:
Licht heeft invloed op organisme.
- Hun slaap patroon dat invloed heeft op de voortplanting
- Voor planten via fotosynthese.
- Wanneer bloemen wel en niet bloeien.
- Wanneer organisme eitjes leggen.
Water:
Planten zijn aangepast aan de hoeveelheid water. Naarmate het milieu droger is, hebben planten beter
ontwikkelde wortelstelsels. Landplanten die in een droog milieu leven, hebben weinig huidmondjes en
een dikke cuticula.
Voor waterdieren zijn het zuurstofgehalte en het zoutgehalte van het water van belang.
Temperatuur
Chemische processen in organismen worden geregeld door enzymen.
- Bij lage temperaturen is hun activiteit klein en bij hoge groot.
- Is de temperatuur te hoog dan gaan de enzymen dood.
- Dieren zijn juist bij hogere temperaturen niet erg actief.
- Dieren en mensen met een constante lichaamstemperatuur kunnen temp. Beneden 0 graden
verdragen.
Tolerantie:
Elk organisme is aangepast aan het milieu waarin hij leeft. Dergelijke aanpassingen zijn erfelijk bepaald.
Tolerantie: het vermogen van organismen om schommelingen in een abiotische factor te verdragen.
Verspreidingsgebied: het gebied waar een soort op aarde voortkomt.
Dieren en planten zullen zich buiten hun eigen gebied niet altijd kunnen handhaven. Dan is tenminste een
abiotische factor de tolerantie grens overschreden.
Deze abiotische factor werkt dan als beperkende factor: de factor die bepaalt hoeveel organismen in een
bepaald gebied kunnen overleven.
Soorten met een grote tolerantie hebben een groot verspreidingsgebied.
Tolerantiegebied: het gebied van een abiotische factor waarin het organismen kan leven.
Optimum: de factorwaarde die het gunstigste is voor het organisme.
Een optimumkromme geeft weer:
- De tolerantie grenzen
- Het tolerantie gebied
- Het optimum
3 populatie
Concurrentie
Organisme binnen een populatie kunnen concurrenten zijn bijvoorbeeld als het gaat om voedsel, partner,
hoeveelheid licht(planten) of een territorium. Deze concurrentie kan moordend zijn.
De organismen die het best zijn aangepast hebben de grootste overlevingskans (natuurlijke selectie).
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper ewlugtenburg. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,99. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 53022 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen