Gezondheidsrecht
C2 Patiëntenrecht: WGBO
Patiëntenrechten:
1. Rechten van de patiënt in zijn relatie tot zijn hulpverlener: WGBO en op deelgebeiden in
meer specifieke wetgeving.
2. Rechten van de patiënt m.b.t. de hulpverlening als geheel – gelijke en ongehinderde toegang
tot de zorg en evt. vrije keuze van hulpverlener
4 medisch-ethische principes
1. Beneficience = wel doen
2. Non malificience = niet schaden
3. Respect / autonomie van de patiënt = respecteren van de eigen keuzes van de patiënt
4. Rechtvaardigheid = de patiënt wordt zonder aanziens des persoons naar medisch inzicht
behandeld.
Paternalisme = bestwilprincipe = arts weet vanwege zijn kennis wat het beste is voor de patiënt –
weldoen
Zelfbeschikking = respect voor de patiënt – de patiënt maakt de ultieme keuze, ook als dat ingaat
tegen de medische indicatie
Zelfbeschikkingsrecht = de mens als mens verdient respect
1. Wie sta je als behandelaar toe om je te behandelen?
2. Wat mag de behandelaar bij jou als patiënt aan behandelingen verrichten?
Grenzen van zelfbeschikking
1. Medische ethiek – patiënt kan niet alles van zijn behandelaar verlangen
2. Maatschappij – je kan niet alles verlangen van de maatschappij
3. Omstreden: paternalisme – goed hulpverlenerschap
Belang en karakter van de WGBO
- Dwingend recht = er mag niet ten nadele van de patiënt worden afgeweken
- WGBO weegt mee in het (medisch) tuchtrecht
- WGBO treft diverse grondrechten
- Gericht op het belang van de patiënt
- Vaak zwaarwichtige belangen van de patiënt
WGBO en zelfbeschikkingsrecht
1. Recht op volledige informatie
2. Informed consent: teostemmingsvereiste alvorens behandeling aanvangt
3. Recht op inzage in het patiëntendossier
4. Hulpverlener dient te handelen naar beroepsnormen
5. Recht op privacy
6. Regeling ingeval de patiënt zelf niet in staat is zijn wil te bepalen
Plichten hulpverlener:
1. Informatieverstrekking aan de patiënt
2. Toestemmingsvereiste: alleen handelen wanneer patiënt daarvoor toestemming geeft
3. Werken volgens beroepsstandaard
4. Dossierplicht
5. Beroepsgeheim; eerbiediging privacy patiënt
, 6. Plicht te voldoen aan inzageverzoek van patiënt
7. Ingeval van onverwijlde spoed en wilsonbekwaamheid van de patiënt: handelen volgens
hulpverlenersstandaard.
Plichten van de patiënt
- Meewerken aan eigen behandeling
- Betalen aan vergoeding aan de hulpverlener
Bescherming patiënt
1. Regeling civiele aansprakelijkheid
2. Dwingend recht: geen uitsluiting of beperking civiele aansprakelijkheid of afwijking
patiëntenrechten
3. Alleen opzeggen GBO door hulpverlener bij gewichtige reden
4. Vertegenwoordigingsregeling ingeval van wilsonbekwaamheid
5. Therapeutische exceptie
6. Geen info als de patiënt dat niet wenst
Vertegenwoordiging
- Proportionaliteit = rechtvaardigt het doel wel dat de wil van de patiënt wordt genegeerd?
- Rechtsbeschermingsbeginsel: zodanig besluiten nemen dat dit in het belang van de patiënt is
- De patiënt wordt naar vermogen bij de besluitvorming betrokken, dus waar mogelijk
bijgepraat
- Feitelijk verzet van de wilsonbekwame patiënt leidt in beginsel tot niet doorgaan van de
geneeskundige behandeling, tenzij het gevaar op ernstig letsel of erger reëel is.
Frisbeeën is, samen met de hulpvraagverheldering, de kern van patiëntgerichte communicatie en de
basis van gedeelde besluitvorming.
Proces van gedeelde besluitvorming in de praktijk:
- Initiële (eerste) voorkeur = begintoestand van het proces, waarin de patiënt o.b.v. wat hij op
dat moment weet, misschien al een voorkeur heeft choice talk / options talk
- Wikken en wegen = de fase waarin de patiënt zich bewust wordt dat er keuzemogelijkheden
zijn en de verschillende opties leert begrijpen
- Geïnformeerde voorkeur = de nagestreefde eindtoestand – beslissing / decision talk
TG2 Patiëntenrechten in het kader van de WGBO
1. Selecteren van feiten
2. Selecteren van rechtsregels
3. Rechtsregels ontleden in voorwaarden en rechtsgevolg
4. Interpreteren van de voorwaarden
5. Oplossen door toepassing van de rechtsregels op de feiten
C5 Sociaal zekerheidsrecht: hoe ziet het recht ‘ziekte’
Bestaansredenen sociale zekerheid: verzorgingsstaat
- Beheersen sociale angst door compensatie inkomensverlies wegens ziekte of gebrek
- Bestaanszekerheid en een rechtvaardige verdeling van bestaanszekerheid
- Gelijkheidsbeginsel: ook mensen met ziekte of gebrek hebben recht op een menswaardig
bestaan
Doel van sociale zekerheid
- Compenseren van financiële problemen wegens inkomensverlies
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper marilnepeekstok. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,49. Je zit daarna nergens aan vast.