Biologie H11
11.1
Voor de energierijke voedingsstoffen (koolhydraten, vetten, eiwitten) geeft de WHO
de percentages van de energiebehoefte -> ADH
Doordat voedsel overal beschikbaar is is obesitas een probleem, je BMI is te hoog
Ook DNA beïnvloed de omvang, de eiwitten waarvoor bepaalde allelen coderen
leggen verbindingen tussen zenuwcellen in de hersenen betrokken bij het
hongergevoel
Te veel zout leidt tot een hogere bloeddruk
Tekort aan mineralen en vitaminen leid tot gezondheidsproblemen (gebreksziekte)
Te weinig ijzerzouten leidt tot te weinig hemoglobine (bloedarmoede)
Koolhydraten= dienen als brandstof
- Leveren energie in de vorm van ATP
Vetten = gebruik je als brandstof, bouwstof voor membranen en hormonen, reservestof en
warmte-isolatie
Eiwitten = dienen als bouwstof voor bijv spiereiwitten Hb en antistoffen en als brandstof
- Je kunt ze niet opslaan
Water = bouwstof voor cellen, transportmiddel, oplosmiddel en warmtebuffer
Mineralen = bouwstof en bij verschillende processen in je lichaam (bijv Na+ en K+ bij
zenuwcellen)
Vitaminen = regelstoffen en beschermende stoffen
- Om het lichaam optimaal te laten functioneren en ziekten voorkomen
Voedingsvezels = onverteerbare plantaardige koolhydraatmoleculen
Hun functie is het stimuleren van het darmperistaltiek, het samentrekken van de
spieren van het darmkanaal voor goede doorstroming van voedselresten
Voedingsvezels nemen veel water op zodat het volume van darminhoud toeneemt en
ontlasting structuur krijgt
Op verpakte voedingsmiddelen staan ook conserveringsmiddelen en kleur, geur en
smaakstoffen vermeld
Het zijn additieven om voedsel aantrekkelijker of langer houdbaar te maken
ADI = aanvaardbare dagelijkse inname
Als je melkallergie hebt maakt je lichaam antistoffen tegen caseïne: een melkeiwit
Als mensen met een allergie deze voedingsmiddelen eten komt in hun lichaam de
stof histamine vrij, slijmvliezen zetten op en bloedvaten verwijten
11.2
Verkleinen en verteren
Je kiezen malen je eten in kleine stukjes
Deze mechanische verkleining maakt de vertering van je voeding makkelijker
, Enzymen in verteringssappen breken de voedingsstoffen, die te groot zijn om op te
nemen, af tot opneembare moleculen -> chemische vertering
Transport van voedsel
Darmperistaltiek = Spieren in de wand van je maag-darmkanaal duwen de
voedselbrokken naar beneden en kneden het voedsel
Lengtespieren trekken samen om ruimte te maken en kringspieren trekken samen
om het voedsel naar beneden te duwen
Organen betrokken bij de vertering
Er zijn 6 grote speekselklieren
Speeksel bevat onder andere:
- amylase dat zetmeelmoleculen afbreekt
- slijm waardoor je makkelijker eten kunt doorslikken
- eiwitten met een mondbacterie en schimmeldodende werking
Je tong duwt het voedsel je slokdarm in, daarbij sluit het strotklepje de luchtpijp en
sluit de huig de neusholte af
Na de slokdarm komt het voedsel in de maag
Met sterke spieren kneedt de maag de voedselbrokken en vermengt ze met maagsap
Maagsap bevat 3 klierproducten:
1. Zoutzuur -> laat eiwitten opzwellen zodat enzymen beter contact kunnen maken
2. Pepsinogeen -> inactief pro-enzym, met zoutzuur ontstaat hieruit het actieve
peptase dat eiwitten afbreekt tot polypeptiden
3. Slijm -> bedekt de binnenkant van de maag en beschermt de cellen tegen het
zoutzuur en peptase
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper liekeneelen. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,39. Je zit daarna nergens aan vast.