Brand et al., Algemene ziekteleer voor tandartsen
HS 3: Immunologische afwijkingen
Overgevoeligheidsreactes
o Het resultaat van een efecteve afweer is als het individu en de omgeving in evenwicht zijn.
o Het immuunsysteem kan tekortschieten
Immuundefciinte
Het evenwicht wordt verstoord ten gunste van de microbiile buitenwereld herhaalde infectes als
gevolg.
o Het immuunsysteem kan zijn doel voorbijschieten
Allergiein
Afweer tegen niet-microbiile (onschadelijke) stofen met nadelige gevolgen voor het individu
Auto-immuunziekten
Afweer tegen bestanddelen van het eigen lichaam
o Type-I-overgevoeligheidsreactes
Allergische reactes
IgE-antlichamen hebben belangrijke rol
Individu reageert op allergenen door vorming IgE-antlichamen
Fc-gedeelte van IgE hechten zich aan receptoren voor dat deel (IgE-Fc)
Deze receptoren ziten op basofele granulocyten in het bloed en mestcellen in het weefsel
Allergenen hechten zich aan IgE-moleculen op het oppervlakte van de mestcel, actvate van
basofele granulocyt en mestcel tot gevolg
o Cellen scheiden stofen uit zoals histamine (uit de granula van mestcel en baso).
o Geven aanleiding tot bloedvatverwijding en vernauwing luchtwegen astma-aanval
Zwelling van het slijmvlies en vernauwing van de bronchiin veroorzaken een
ernstge verstoring in de aan- en afvoer van lucht.
o Baso en mestccellen scheiden ook chemotaxtsche stofen uit
o Zo worden eosinofelen aangetrokken. Deze cellen kunnen ook weefselschade
veroorzaken.
Massale actvate van basofele granulocyten kan in het hele bloedvatenstelsel leiden tot ernstge
vaatverwijding
o Hierdoor daalt de bloeddruk acuut en kan er shock optreden
o Door het veel vrijkomen van histamine zal er ook bronchusconstricte optreden.
Voorbeelden:
Bestanddelen huisstofmijt
Wespensteek kan een anafylactsche shock optreden
Haar van bepaalde dieren
o Type-II-overgevoeligheidsreactes
Antlichamen hebben belangrijke rol
Binden zich aan doelwit en dit wordt onschadelijk gemaakt door niet-specifeke afweersysteem
Complementsysteem geactveerd door de klassieke route
Fagocyten binden met hun Fc-receptor aan het doelwit worden geactveerd en
fagocyteren en degraderen.
Voorbeelden:
Door medicamenten geïnduceerde bloedafraak delen van medicijnen gaan op erythrocyten
ziten. Dit wordt herkent en de cellen worden gefagocyteerd.
Myasthenia gravis (auto-immuunziekte)
o Antlichamen tegen de acetylcholinereceptor. Deze receptor wordt geblokkeerd en er
kunnen geen spiercontractes meer plaatsvinden verlamming.
o Type-III-overgevoeligheidsreactes
Vorming van immuuncomplexen hebben belangrijke rol (antgeen+antlichaam)
Immuuncomplexen kunnen neerslaan in de wanden van bloedvaatjes
Dit leidt tot actvate complementsysteem en actvate Fc- en complementreceptor dragende
cellen van het niet-specifeke immuunsysteem
Gevolg is weefselschade
o Bij type II wordt plaats van weefselschade bepaald door specifciteit antlichaam
o Bij type III wordt plaats weefselschade bepaald door waar het immuuncomplex toevallig
neerslaat
Voorbeelden:
Serumziekte
o Kan ontstaan wanneer vreemd eiwit in de bloedbaan wordt ingespoten
, o VB: vroegere passieve immunisate van tetanus met paardenserum(er werden
antlichamen tegen het paardenserum gemaakt en niet tegen de tetanus) zorgde voor
nierinsufciinte en gewrichtsklachten (daar sloegen de complexen neer).
De gevormde antlichamen gingen samen met antgeen (eiwiten uit het
paardenserum) neerslaan immuuncomplex
Systemische lupus erythematosus (SLE)
o Autoantlichamen tegen DNA vormen complexen met DNA en slaan neer in allerlei
organen (vooral nieren, gewrichten en de huid).
o Deze organen worden vervolgens aangetast
o Type-IV-overgevoeligheidsreactes
T-lymfocyten spelen belangrijke rol
Herkenning van een doelwitstructuur door T-lymfocyten leidt tot een afweerreacte die voor
CD4+ of CD8+ cellen gemedieerd wordt.
Binnen 24-48 uur treedt er een ontstekingsreacte op die wordt gekenmerkt door T-lymfocyten
en macrofagen.
Voorbeelden:
Contacteczeem
o Nikkel komt op en in de huid en bindt aan een lichaamseigen-eiwit.
o Dit wordt als geheel lichaamsvreemd herkend
o Overmatge T-celgeheugenreacte voor nikkel leidt tot overgevoeligheidsreacte
o Wordt ook wel vertraagde overgevoeligheidsreacte genoemd omdat het lang duurt
voordat symptomen verschijnen na blootstelling
Multpele sclerose (MS) (auto-immuunziekten)
o infltraten van lymfocyten en macrofagen in de hersenen
o Overgevoeligheidsreactes in de tandheelkunde
Allergische reactes gerelateerd aan:
Toegepaste tandheelkundige materialen
o Concentrate van toxische bestanddelen vaak te klein voor systemische efecten
o Lokale efecten (irritate en beschadiging van de weefsels) kunnen zich soms wel
voordoen
o Door herhaalde blootstelling kunnen allergiein ontstaan die uiteindelijk systemische
verschijnselen kunnen hebben door een versterking van de immunologische reacte
Oedeemvorming van tong, lippen, oogleden en handen en het ontstaan van
kortademigheid na herintroducte van een prothese
o Allergenen:
Nikkel
Palladium
Kobalt
Kaliumdichromaat
Rhodium
Kwik
Beryllium
Koper
Zink
Methylmethacrylaat (kunststof)
Type IV
Bij allergie hiervoor vaak prothese op vinylbasis i.p.v.
methylmethacrylaat
o Composiet wekt wat vaker lokaal allergische reactes op dan amalgaam
Lichenoïde aandoeningen zijn vaker gerelateerd aan contact tussen amalgaam
en orale mucosa
o Denture stomatts: een allergische reacte op prothesemateriaal.
Vaker geef de slechte pasvorm irritate samen met een slechte mondhygiine.
Bij 5% van de mensen wordt het veroorzaakt door een allergische reacte.
De methylmethacrylaat wordt dan vervangen voor vinylbasis of polycarbonaat.
Hulpmiddelen waarvan de tandarts gebruikmaakt
o Beroepsdermatosen kunnen leiden tot arbeidsongeschiktheid.
VB: latexallergiein, kunstharsvulmaterialen, adhesieven, desinfecta en
metalen (monomeren in adhesieven kan contactdermatts veroorzaken).
Latexallergiein kunnen drie soorten reactes veroorzaken:
Gewone huidirritate
Type I
o Meest invaliderend
o Overgevoeligheid voor latexeiwiten
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper suusjevan. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,49. Je zit daarna nergens aan vast.