Paragraaf 10.1 ‘Blokvorming in de wereld en in Europa’
Kapitalisme en communisme
Bij de oprichting van de Verenigde Naties in 1945 werd gedacht dat alles vreedzaam zou worden
opgelost. Maar het wantrouwen bleef bij de bondgenootschappen. Het Westen en Oosten verschilde
erg in hun uitgangspunten. Zo was bij het Westen de vrijheid van het individu het belangrijkste.
Vrije verkiezingen en het kapitalisme stonden hier ook centraal. Het Oosten was juist collectief en
was vaak een totalitaire communistische dictatuur.
Blokvorming
Er zou een politieke blokvorming komen. Het westblok; kapitalistisch en democratisch, en het
oostblok; communistisch. In de conferentie van Jalta werd afgesproken dat de Oost-Europese
landen op een democratische wijze bestuurd zouden worden. Dit liep in de praktijk niet zo af. Deze
periode werd de Koude Oorlog genoemd. Er werden meer wapens aangeschaft, meer
bondgenootschappen, spionnen naar de vijand en er kwam een propagandaoorlog. Dit werd
allemaal gedaan om klaar te staan voor als er een oorlog zou uitbreken.
Trumandoctrine en Marshallplan
In 1947 kwam de Trumandoctrine in het Amerikaanse beleid. Dit hield in dat elk Europees land dat
zich bedreigd voelde door het communisme steun kon vragen bij Amerika. Dit ging dan op de
manier van geld, propaganda of militaire kracht. De aansluiting hierop was het Marshallplan. Ieder
land dat getroffen was door de oorlog werd geld vrijgemaakt om de economie te kunnen herstellen,
want armoede trekt communisme aan. Voor Amerika was er nog een reden om dit te doen, namelijk
ze kregen een grotere afzetmarkt voor hun producten. De Oost-Europese landen mochten van de
Sovjetleiders geen Marshallhulp aannemen.
Geldverslindende wapenwedloop
In Oost-Europa kwamen er collectieve boerderijen. Burgers werden in de gaten gehouden en
politieke partijen werden de mond gesnoerd. Hieruit ontstond een totalitair systeem. In 1949
veranderde er veel, want de NAVO werd opgericht. Deze organisatie kon zorgen dat er minder
conflicten zouden ontstaan of juist het tegenovergestelde, want wanneer er een land een conflict
had, hadden de andere landen die lid waren van de NAVO ook een conflict met dat land. Toen de
Sovjet-Unie ook een atoombom in zijn bezit had, was er sprake van een wapenwedloop. In 1955
kwamen de Oostblok landen met het Warschaupact, dit was hun militaire kracht.
Chinese revolutie
In 1949 namen de spanningen toe in Oost-Azië. Er was een burgeroorlog gaande tussen de regering
en de CCP (Chinese Communistische Partij). De CCP kreeg steun van de Sovjet-Unie en hierdoor
won de partij de burgeroorlog. Het gevolg hiervan was dat de Trumandoctrine van de Verenigde
Staten niet meer alleen voor Europa gold maar vanaf toen ook voor de rest van de wereld. Er
ontstond de ‘Grote Sprong Voorwaarts’. Hierbij werden alle collectieve boerderijen samengevoegd
tot volkscommunes. Ook kwam er slavenarbeid voor de bevolking. Deze ‘Grote Sprong Voorwaart’
liep uit op een ramp en veel mensen stieren aan uitputting, voedselgebrek of marteling.
De Cubacrisis
Fidel Castro kwam in 1959 aan de macht. Castro zocht bescherming bij de Sovjet-Unie. In het
geheim werden er atoomwapens in Cuba geïnstalleerd. Zo werd Castro beschermd tegen de
Verenigde Staten en kon de Sovjet-Unie de VS onder druk zetten. In 1962 kwamen de Amerikanen
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper femkehavermans. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,45. Je zit daarna nergens aan vast.