Begrippen LKT Rekenen
A
Absoluut= het moet los gezien worden van alle andere dingen. Het is het tegengestelde van relatef.
Bijv: je krijgt €1,00 kortng, dan is 1 euro absoluut. Salade = 4 euro eraf 1 euro.
Percentages zijn relatef. Bijv: je krijgt 25% kortng. Salade = 4 euro eraf 25%.
Abstract= door redenering afgeleid in plaats van door te handelen, te kijken of als ‘geen verband
hebbend met de zichtbare werkelijkheid.’ Wordt ondersteund met concreet handelen.
Bij abstract handelen gebeurt het denkwerk in het hoofd, zonder gebruik van concreet materiaal.
Afronden= het verminderen van het aantal cijfers om het aantal cijfers in overeenstemming te
brengen met de nauwkeurigheid van het getal of met het doel waarvoor het getal dient.
Pi = 3,14
Afrekken= inverse bewerking van optellen. ee vermindert een getal met een ander getal.
Akoestsch tellen= de telrij wordt opgezegd zonder dat het kind betekenis kan geven aan de woorden
die het uitspreekt. De telrij is als een versje/liedje uit het hoofd geleerd.
Algoritme= een oplossingsmethode opgebouwd uit een vaste rij elementaire rekenstappen die zeker
tot het goede antwoord voert. Bijv: cijferend rekenen/ kofeautomaat: volgorde van stappen om de
gewenste kofe te krijgen.
Assen= Horizontale as: x-as / Vertcale as: y-as / Oorsprong: assenkruis
Associateve eigenschap= de getallen in een bewerking mag je in een andere volgorde verwerken,o
omdat de uitkomst niet verandert. Alleen geldig bij: optellen en vermenigvuldigen.
Bijv: (27+19) + 31= 77 (19+31) + 27 = 77
(6x8) x 5 = 240 6x (8x5) = 240
B
Balk= een veelvak met 6 rechthoekige zijvlakken, 8 hoekpunten en 12 ribben.
Inhoud van een balk = L x B x H.
Bijv: kubus is een balk waarvan alle ribben gelijk zijn.
Beeldpunt= als je een wiskundig fguur spiegelt, ontstaat zijn spiegelbeeld. Bij elk punt van de
oorspronkelijke fguur hoort een beeldpunt. Bijv: een driehoek met de punten: A, B, C (beeldpunten).
Bemiddelde grootheid= bij breuken als je twee verschillende noemers hebt, kies je een getal
waarmee je het gelijknamig kan maken. ee kiest een bemiddelde grootheid. 1/3 & 2/4 > ../12
Benoemde breuk= een breuk die benoemd wordt. Bijv: een vierde pizza. ‘Pizza’ is dan de benoeming.
Breuken als 1/3 – ¼ zijn onbenoemde breuken. Er wordt niet verteld waar de breuken betrekking op
hebben.
Biljoen= 1000 x één miljard = 1.000.000.000.000.000 of 10¹⁰
Ook wel een miljoen tot tweede macht = 1.000.000 ²
Voorvoegsel voor één biljoen is tera, afgekort T.
Één Biljoen seconde duurt ongeveer 31.690 jaar.
,Biljard= 1000 x één biljoen = 1.000.000.000.000.000 of 10¹⁵
Binair getallensysteem en getalstelsel= een talstelsel dat een positoneel talstelsel is met als grondtal
2. De gebruikte cijfers zijn 0 en 1.
Bit= de kleinste eenheid van informate, namelijk een symbool of signaal dat twee waarden kan
aannemen. Bijv: aan of uit, ja of nee, hoog of laag, geladen of niet-geladen.
In combinate met binair stelsel (0 en 1) = een lamp uit 0 en aan 1.
ee kan met één bit dus de situate van een lamp omschrijven.
Bol= ruimtelijk fguur waarvan alle punten die het oppervlak vormen zich op exact dezelfde afstand
van het middelpunt bevinden. De afstand heet de straal (middenpunt > buitenkant bol).
De oppervlakte van een bol = 4 x pi x r²
De inhoud van een bol = 4/3 x pi x r³
Breuk= gebroken getal = de uitkomst van een deling van een geheel getal door een ander getal, het is
dus het quotint van die twee getallen. Teller
----------- > breukstreep
Noemer
Breuken delen= … : … ee draait bij de tweede breuk de teller en de noemer om. Vervolgens
vermenigvuldig je de breuk door teller x teller / noemer x noemer = uitkomst deling breuk.
Breuken vermenigvuldigen= teller x teller / noemer x noemer = …. (vereenvoudigen)
Breukenstrook= voorbeeld van het strookmodel. Bruikbaar model voor het redeneren met breuken.
Aan de bovenkant staat de bemiddelde grootheid (bijv. 4 miljoen) aan de onderkont de bijbehorende
breuk.
BTW= 6% bij levensmiddelen en boeken. 21% bij veel andere producten.
Als je wil weten wat een artkel zonder BTW kost = artkel in de winkel 121% de btw bedraagt 21%
Byte= binaire eenheid van informate voor te stellen als een woord van een aaneengesloten rij van
bits. De standaard: 1 byte = 8 bits.
C
Causaal verband= als er sprake is van oorzaak en gevolg tussen twee gebeurtenissen.
Bijv: het getal 15 is groter dan 10 / het aantal kinderen neemt af, basisscholen hebben kleinere
klassen.
Celsius= Temperatuurmaat.
, Cent= 100. 1/100, symbool= C factor= 10¯²
Centrummaat= er wordt een indruk gegeven van het centrum van een hoeveelheid gegevens. Een
centrummaat geef daarmee in één getal een indruk van de gegevens en wordt soms ook als
samenvatng in één getal van de gegevens/ verdeling gebruikt.
Bijv: gemiddelde, mediaan, modus.
Cilinder= ruimtelijk fguur met een cirkelvormig grondvlak met een gelijkblijvende
doorsnede/breedte. Cilinder met hoogte h en een grondvlak met straal r.
Cirkel= tweedimensionaal fguur. Middelpunt van een cirkel m. De constante afstand vanaf het
middelpunt naar de buitenkant wordt de straal genoemd r. Hele doorsnede= diameter d.
Omtrek cirkel= pi x diameter
Oppervlakte cirkel= pi x straal²
Combinatoriek= je moet tellen hoeveel combinates van objecten er mogelijk zijn. Rol bij
kansberekening.
Bijv: hoe groot is de kans dat je 6 gooit met twee dobbelstenen.
Gewenste combinates zijn: 1-5, 2-4, 3-3, 4-2, 5-1, dat zijn er 5. Het totaal aantal combinates is dus
36 (6x6). De kans is dus 5/36.
Congruent= als bij twee fguren de ene in de andere getransformeerd kan worden via translate
(verschuiving), rotate (draaiing) en/of spiegeling. Als twee fguren na verplaatsen precies op elkaar
passen. Congruente fguren hebben alle eigenschappen gemeen.
Contnue situate= bijv. bij het tekenen van een grafek. Als de waarden op de horizontale as contnu
in elkaar overlopen en geordend zijn (vaak gaat het in dit geval om meetgetallen), dan spreekt men
van een contnue situate. Bijv: histogrammen.
D
Dag= 24 uur, 86400 seconde.
Dalen= naar beneden gaan of afnemen. Stjgen= naar boven gaan of toenemen.
Deca= 10. Voorvoegsel dat wordt gebruikt om een factor 10¹ = 10 aan te duiden.
Het symbool voor deca is da. Decameter is 10 meter.
Decennium= periode van 10 jaar.
Deci= 0,10, tende. Voorvoegsel dat wordt gebruikt om een factor 10¯¹, 1/10 aan te duiden.
Het symbool voor deci is d.
Decimaal (positoneel) getallensysteem of getalstelsel= gebaseerd op machten van 10.
10¯² = 0,01 (honderdste) cent 10⁰ = 1 (eenheid) 10² = 100 (honderdtal) hecto
10¯¹ = 0,1 (tende) deci 10¹ = 10 (tental) deca 10³ = 1000 (duizendtal)
Decimaal getal= kommagetal.
Decimale breuk= een breuk die geschreven is als een kommagetal en heef betekenis van een
meetgetal. Bijv. 24,31 = 2 tentallen, 4 eenheden, 3 tenden, 1 honderdste =
2 x 10¹ + 4 x 10⁰ + 3 x 10¯¹ + 1 x 10¯².
Delen vorm: deeltal: deler = quotint.
