Week 5 doelstellingen
19. De student kan kenmerken van goedaardige en kwaadaardige tumoren beoordelen op
lichtmicroscopisch niveau, benoemen welk type tumoren kan ontstaan uit de verschillende
weefsels en het biologische gedrag ervan beschrijven:
Goedaardige (benigne) tumoren Kwaadaardig (maligne) tumoren
Expansief Invasief/metastaterend (zonder invasie geen
metastatase, kan wel andersom)
Goed gediferenneerd: Minder goed gediferenneerd:
- Monomorf - Pleiomorf
- Normale kernmorfologie - Abnormale kernmorfologie (donkere
- Behoud van architectuur kernen)
- Verlies van architectuur
Weinig/geen mitosen Veel/abnormale mitosen
Meestal geen necrose Eventueel necrose
Carcinoma in situ: dysplasie over de gehele breedte van het epitheel, per defnine geen invasie.
Dysplasie: verstoorde groei van epitheel (atypie en architectureel)
Muscularis mucosa: normale begrenzing van het darmepitheel
Maligne tumoren zijn te herkennen aan bepaalde histologische kenmerken:
Invasieve groei: desmoplasnsch stroma (epitheelcellen tussen tumorcellen) en grillige begrenzing
Diferennane: in hoeverre lijkt de tumor nog op het originele weefsel (goed/mang/slecht)
- Ongediferenneerd = anaplasnsch
Pleomorfe/anisomorfe/polymorfe: veel variane in groote en vorm
Afwijkende kernmorfologie:
- Hyperchromasie: de kernen zijn donker van kleur
- Nucleoli
- Verstoorde kerncytoplasma-rano (= kern neemt meer van het cytoplasma in kankercel dan in
een normale cel): hoge rano: meer kern, minder cytoplasma
Delingsacnviteit: meer mitosen
Necrose
Verlies van architectuur/polariteit
Naamgeving tumoren:
1. Is het op basis van mesenchym
of epitheel?
- Mesenchym: Goedaardig /
kwaadaardig?
Goedaardig:
-oom
Kwaadaardig:
-sarcoom
- Epitheel: goedaardig /
kwaadaardig?
Goedaardig: groeiwijze
-oom
Kwaadaardig: epitheeltype-carcinoom
1
, Er zijn uitzondering in bovengenoemde naamgeving:
- Lymfoom = kwaadaardige proliferane van lymfocyten
- Leukemie = kwaadaardige populane bloedcellen met circulane in bloed of beenmerg
- Mesothelioom = kwaadaardige proliferane van mesotheel (binnenbekleding abdomen en
thorax, pleura)
- Melanoom = kwaadaardige proliferane van melanocyten
- Glioom = neoplasie van gliale cellen, kan maligne zijn
Gemixte tumoren:
Teratoom = tumor met mature of immature cellen afomsng van meer dan 1 kiemlaag
Een tumor is per defnine maligne als er sprake is van invasieve groei. Er horen geen epitheelcellen in
een bloedvat, dus als je die daar ziet, is er per sprake van invasie en een maligne tumor.
20. De student kan verklaren hoe tumoren ontstaan, kan het ziekteverloop en de
behandelingsprincipes van chronische myeloïde leukemie (CML) beschrijven en kan andere
groeiabnormaliteiten verklaren vanuit de ontregeling bij deze aandoeningen:
Tumoren ontstaan door ongeremde proliferane van cellen. Dit kan verschillende oorzaken hebben.
Een tumor kan benigne of maligne zijn. In een verder gevorderd stadium kan een tumor
metastaseren = uitzaaien.
Verschillende oorzaken voor instabiliteit van de genen:
- Defecten in DNA replicane
- Defecten in DNA repair
- Defecten in celcyclus checkpoint mechanismen
- Fouten in mitose
- Abnormaal chromosoomaantal
Door een mutane in een gen dat normaal celdeling onderdrukt, kan dit gen zijn funcne niet meer
uitvoeren en zo ontstaat een loss-of-funcnon mutane van een tumorsupressorgen. Hierdoor kan
kanker ontstaan.
Een gen dat normaal zorgt voor celdeling kan ook een mutane krijgen. Dit gen kan dan bijvoorbeeld
overacnef worden krijgt een gain-of-funcnon mutane. Hierdoor wordt het een oncogen ipv een
proto-oncogen. Er zijn verschillende manieren om een proto-oncogen te ontregelen:
2
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper anneruthverkuil. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.