12. Heeft brede kennis van dierziektes en aandoeningen
12.1. De kandidaat heeft kennis en inzicht in gedrag van de dieren met pijn en
zieke dieren (hond, kat en konijn).
12.1.1. Hoe reageren deze dieren.
12.1.2. Hoe kun je hier het beste mee omgaan.
Pijn herkennen.
Algemene herkenningspunten:
− Bolle rug;
− Kop laag bij de grond;
− Teruggetrokken ellebogen;
− Hakken naar voren;
− Staart stijf tegen het lichaam,
meestal onder de buik.
− Slechte vachtconditie;
− Overdag meer slapen;
− Minder eten en drinken;
− Continu spinnen, mauwen of
janken;
− Gespannen en afstandelijk;
− Agressie;
− Oren platter in de nek;
− In elkaar gedoken zitten;
− Rollen en weer staan
(paard).
− Verhoogde
ademhalingsfrequentie;
− Verhoogde hartslagfrequentie;
− Grote ogen en pupillen;
− Wisselende bloeddruk;
− Haren die recht overeind staan;
− Verhoogde temperatuur of zelfs zweten;
− Verhoogde spiertonus.
Pijn herkennen bij konijnen
Konijnen laten vaak geen signalen van pijn zien, het i daarom moeilijk om dit te herkennen bij
konijnen. Een konijn met pijn ligt gedeeltelijk met de voorste gedeelte van het lichaam op de
zij, terwijl de achterpoten relaxed lijken. Het dier wilt juist niet liggen, maar blijft in een hele
rechte houding zitten.
− Snelle ademhaling, hijgen;
− Luid knarsetanden;
− Geen keutels of juist natte keutels;
− Stoppen met eten;
− Rusteloos, steeds andere plek zoeken en met de achterpoten het stro wegtrappen;
− Wegrennen en verstoppen.
Pagina 241 van 320
,Gedrag herkennen van een ziek dier
Honden
− Versuft, niet alert;
− Niet/weinig eten, niet/weinig
drinken;
− Braken, diarree;
− Gewichtsverlies of polyfagie;
− Pu/pd;
− Hijgen, benauwd;
− Gedesoriënteerd, in elkaar zakken,
wankelt;
− Verlammingsverschijnselen,
verzwakt;
− Janken of piepen.
Katten
− Hijgen;
− Miauwen;
− Lusteloos;
− Slechte vachtverzorging, doffe
vacht;
− Niet/weinig eten, niet/weinig
drinken;
− Braken, diarree;
− Pu/pd, polyfagie;
− Vermageren;
− Onzindelijk;
− 3 e ooglid zichtbaar;
− Natte neus en ogen;
− Niezen, hoesten;
− Mank lopen, wondjes, verlammingsverschijnselen.
Konijnen
− Niet eten, niet of minder drinken;
− Hard tandenknarsen;
− Blindedarmkeutels in hok, plakpoep, diarree;
− Meer of minder plassen;
− Stil en/of ineengedoken;
− Dikke buik;
− Vachtverandering.
Dieren die pijn vertonen moeten uiteraard gezien worden door een dierenarts. Als advies aan
de eigenaren thuis zou je kunnen geven het dier zoveel mogelijk met rust te laten. Een dier
wat ergens pijn heeft kan bij verkeerde acties/ handelingen van de eigenaar agressief worden.
Als het dier naar de praktijk komt, is het het beste om het dier op zijn of haar eigen tempo te
laten bewegen.
Pagina 242 van 320
,12.2. De kandidaat kan de eigen adviseren over veel voorkomende
gedragsproblemen bij de hond en kat:
12.2.1. Verlatingsangst.
Verlatingsangst is één van de gedragsproblemen bij honden. Honden met verlatingsangst
kunnen niet alleen thuis zijn. Honden die niet alleen thuis kunnen zijn, zijn meestal erg sociaal
en aardig. Ze voelen zich zeer met hun eigenaar verbonden en zijn daardoor buitengewoon
aanhankelijk. Als je hond niet alleen kan zijn, kan dat je hele leven beïnvloeden. Het is dan
ook de meest voorkomende reden om een hond weg te doen. Een hond met verlatingsangst
weet precies wanneer zijn baasje weg gaat. De eigenaar controleert of de deuren wel dicht
zijn, zijn schoenen aan doet, de jas van de kapstok pakt en zijn sleutels pakt.
Oorzaken
− Hond heeft nooit geleerd om alleen thuis te blijven;
− Hond heeft wel geleerd om alleen thuis te blijven, maar daarna hoefde hij niet meer alleen
thuis te blijven (werkeloosheid van de baas, situaties na vakanties);
− Plotselinge verandering van omstandigheden, bijvoorbeeld er is iemand uit het huishouden
weggegaan door scheiding, uit huis gaan van kinderen of door overlijden;
− Trauma;
− Hond is herplaatst, of u bent verhuisd;
− Oudere honden kunnen ineens problemen krijgen met het alleen blijven, doordat er
veranderingen in de hersenen plaatsvinden (zoals dementie).
Symptomen
Het gedrag van de hond hangt af van de ernst van de angst.
− Piepen, blaffen, janken;
− Onrustig, heen en weer rennen;
− Binnen plassen en/of poepen;
− Slopen, knagen, krabben;
− Nerveus of agressief bij vertrek;
− Hyperactiviteit bij thuiskomst.
Verlatingsangst aanpakken Dit soort gedragsproblemen zijn niet eenvoudig op te lossen, met
name omdat het probleemgedrag voorkomt op een moment dat de baas niet aanwezig is. Er
zijn meerdere facetten waar aandacht aan besteed moet worden. Zo moet de hond getraind
worden om er in eerste instantie voor te zorgen dat de hond zijn omgeving (de woning) als
vertrouwd ervaart. Pas daarna kan gestart worden met het thuis blijven voorzichtig op te
bouwen;
− De deur uit Laat de hond een half uur voordat u weg gaat uitgebreid rennen. Leg hem op
zijn plaats, geef hem wat lekkers en bemoei niet meer met hem. Dus geen knuffels of
bemoedigde woordjes. Als de hond rustig op zijn plaats blijft liggen, gaat u de deur uit,
ongeveer 1 minuut. Is dit te lang, ga dan korter de deur uit. U geeft geen aandacht aan uw
hond bij het weggaan en terugkomen. Gaat dit goed bouw dit dan langzaam op;
− Bench: De bench kan een handig hulpmiddel zijn om verlatingsangst aan te pakken. Een
bench kan de hond dan een veel veiliger gevoel geven. De hond moet wel gewend zijn
aan de bench en deze zien als een vertrouwde ligplaats;
− Afleiding De beste manier om de hond af te leiden is met voedsel. Met een Kong is de
hond een langere periode afgeleid/bezig om het (blik)voer en/of de snacks eruit te eten;
Pagina 243 van 320
, − Supplementen en hulpmiddelen Er zijn diverse supplementen en/of hulpmiddelen
beschikbaar, die er voor zorgen dat de hond nét wat relaxter is, waardoor er als het ware
ruimte is om nieuw gedag aan te leren. Rustgevende producten zoals Zulkène en Adaptil
kunnen de angst of stress bij het dier verminderen. Er is ook voeding beschikbaar, specifiek
aangepast voor dergelijke (langdurige) situaties waar angst een rol speelt: Royal Canin
Calm Diet. Tot slot is er een Thundershirt, dit is een speciaal shirt wat nauw op het lichaam
van de hond aansluit. Het heeft als effect dat het dier gekroeld/geknuffeld wordt. Dit
Thundershirt is echter niet bedoeld om gedurende een hele dag te gebruiken;
− Gedragstherapie.
Pagina 244 van 320
