College aantekeningen
hc 7
- Vak
- Nieuwe Tijd
- Instelling
- Radboud Universiteit Nijmegen (RU)
Collegedictaat van 5 pagina's voor het vak Nieuwe Tijd aan de RU (hc 7)
[Meer zien]Voorbeeld 2 van de 5 pagina's
Voorbeeld 2 van de 5 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Voorbeeld van de inhoud
Nieuwe tijd hoorcollege 7De Communicatie(r)evolutie
Situatie Middeleeuwen
Wie schrijft, die blijft : geschreven teksten zijn in onze cultuur van enorm belang,
belang van teksten is het vastleggen van het menselijke denken over de grenzen van
tijd/ruimte heen. Op verschillende domeinen: religie, wetgeving, rechtspraak,
wetenschap, economische interactie enz.
In de middeleeuwen waren de meeste teksten manuscripten, dit waren
handgeschreven teksten op perkament (meestal) perkament werd gemaakt van
dierenhuiden. Teksten waren vaak uniek en anders werden ze gekopieerd door
scriptoria in kloosters, vaak dus uniek en anders dus een kopie uit het klooster,
uiteraard werd de bijbel het meest gekopieerd in de scriptoria. Dit soort teksten
kosten veel tijd en moeite en geld en waren daarom dus luxeproducten, het was een
duur product (monnikenwerk). Er was een beperkte productie van manuscripten en
er waren dus ook heel weinig van in 1450 bestonden er slechts 60.000 boeken op
een miljoen Europeanen, een boek bezitten betekende dus dat je vaak bij de elite
behoorde (vorsten, bisschoppen, adel).
Kennisverspreiding, er was een beperkte toegang tot informatie je woonde vaak in
een klein plattelandsdorp met geen of 1 boek (de bijbel) die niemand kon lezen,
boeken waren dus een heel bijzonder mystiek object en mensen die er wat mee
konden waren bij voorbaat al belangrijk. Er was zeer beperkte scholing en dus kon
bijna niemand lezen boeken dus overbodig. Boeken hadden een soort magische
status, was een bizar en wonderlijk fenomeen dat niemand begreep tenzij je kon
lezen, de lezers hadden dus automatisch een grote status, stel dat je een brief
ontving moest je naar zo’n iemand toe om het te laten voorlezen.
In de nieuwe tijd komt er verandering in deze zaken. Echter is deze verandering een
revolutie of een evolutie?
Er was een uitdaging in deze tijd, hoe kon je teksten op grote schaal verspreiden op
een goedkopere en snellere manier dan de monniken het deden, ook wilden ze
zorgen voor een kleinere foutenmarge, er waren veel fouten in de handgemaakte
kopieën. De oplossing werd gevonden namelijk: de boekdrukkunst dit was geen
echte uitvinding , het bestond namelijk al zeer lang in China hier heette het de
blokdrukkunst was in principe dezelfde techniek. In China werd het gebruikt om geld
te drukken (bestempeld papier werd beschouwd als een bepaalde goud waarde).
Voor speelkaarten en religieuze teksten en tekeningen werd ook de blokdrukkunst
gebruikt. Ook in Korea individuele tekens in metaal gemaakt, ze gebruikten Chinese
karakters waar er meer dan 10.000 van waren daarom liep het niet zo gauw in
Europa maar 26 letters. Technieken bereiken Europa vanaf de late 13 e eeuw, het
was geen revolutionaire uitvinding maar eerder een diffusie van ideeën uit andere
werelden die zorgden voor de boekdrukkunst. Johannes Gutenberg is degene die
deze technieken ontwikkelden en daarmee de boekdrukkunst ‘’ uitvond ‘’, wel was hij
uniek dat hij individuele letters gebruikte en drukte op papier. Gutenberg maakte als
eerste de 42 regelige bijbel (niet 42 regels totaal maar per pagina) in 1454, dit was
, een commercieel gezien interessant product. Er was wel verzet tegen die was geen
mooi manuscript met tekeningen en uit een scripttorium, dit was een goedkoop
aftreksel aanvankelijk was er veel wantrouwen tegenover de boekdrukkunst en hun
producten, daardoor probeerden boekdrukkunst in het begin om zo veel mogelijk te
lijken op een manuscript. Hierdoor gaat de overgang ook niet plots, manuscript en
boekdrukkunst bestaan naast elkaar (gelijktijdige van het ongelijktijdige) soms was er
zelfs in een boek gedrukt en manuscript bij elkaar, een soort hybride dus. De eerste
drukwerken worden wiegedruk of incunabel genoemd en zijn in het begin nog
duurder dan normale manuscripten. Dit verandert echter super snel en dit is ook het
bijzondere aan deze revolutie/evolutie
In de middeleeuwen bepaalde de vraag het aanbod, boeken werden enkel gemaakt
op aanvraag, anders werden ze niet geproduceerd. Dit keerde door de
boekdrukkunst compleet om, er komt een professionalisering en specialisatie van de
boekdrukkunst dit veranderde heel veel, door deze commercialisering werd
boekdrukkunst super snel hel erg verbeterd (betere technieken, inkt, machines enz.)
Er worden drukkersateliers opgericht waar nog sneller en beter gedrukt kon worden,
als snel ontstaat de drukkers nijverheid. In de nieuwe tijd wordt er een afzetmarkt
gecreëerd, er is ene verschuiving van de vraag naar de aanbodzijde, er komt een
enorm aanbod. Zie plaatje voor de enorm snelle verspreiding en groei drukkers, in 50
jaar van 1 naar een paar honderd. In de 6 e en de 7e eeuw werden er gemiddeld 120
boeken per jaar geproduceerd, in 1500 zijn er 1000 drukpersen in 265, in 1790
worden er 20 miljoen boeken per jaar geproduceerd, dit is een enorme stijging.
Officina Plantiniane was een drukkersatelier opgericht dor Christoffel Plantijn in 1555
in Antwerpen (belangrijkste noordelijke handelsstad) er was een grote afzetmarkt
hier. Deze drukkerij werd erg belangrijk omdat dit al in de 16 e eeuw de grootste
drukkerij ter wereld werd met 22 drukpersen en maar liefst 80 werknemers dit was
uniek voor de nieuwe tijd, het was echt een immens bedrijf voor deze tijd. Ze
produceerden vooral liturgische en humanistische boeken, hun bekendste boek is de
meertalige bijbel in Grieks, Latijn, Hebreeuws, Syrisch en Aramees in opdracht
gemaakt van Filips II. Plantijn verkreeg van de koning het monopolie op alle rooms-
katholieke werken gepubliceerd in het rijk van Filips II, de drukkerij blijft tot in 1866
bestaan, de drukkerij is 300 jaar in dezelfde familie gebleven.
Maatschappelijke impact
Het had een enorme invloed op meerdere domeinen van het menselijk leven zoals
bv. spreektaal, onderwijs, politiek, religie en het dagelijks leven.
De Taal
De woorden en de letters zijn volledig afhankelijk van degen die schrijft, het
persoonlijke dialect van de monnik en zijn taal speelde erg mee in hoe hij latijn
schreef. Er moest een uniformisering van taal en spelling komen. Er kwam een grote
verspreiding van taal die aan het hof werd gesproken (ten nadele van de regionale
dialecten) er ontstaat een soort standaard taal en er wordt ook steeds meer in
volkstaal gedrukt i.p.v. latijn. De bijbel werd gedrukt in de volkstaal dit was omstreden
en uniek alhoewel er alsnog bijna niemand die bijbel kon lezen want ze konden
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper gsbachelor. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 64438 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen