College aantekeningen
hc 3
- Vak
- Nieuwe Tijd
- Instelling
- Radboud Universiteit Nijmegen (RU)
Collegedictaat van 5 pagina's voor het vak Nieuwe Tijd aan de RU (hc 3)
[Meer zien]Voorbeeld 2 van de 5 pagina's
Voorbeeld 2 van de 5 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Voorbeeld van de inhoud
Nieuwe tijd hoorcollege 3Reformatie en contrareformatie
Over een maand is het 500 jaar geleden dat Luther volgens de overlevering de 95
stellingen op de kerk in wittenberg spijkerde. Luther vond bescherming bij Frederik
van Saksen de keurvorst nadat hij vogelvrij was verklaard na 1521. Luther vertaalde
onder bescherming de bijbel en schreef meerdere belangrijke werken.
Thematische benadering, relatie reformatie en laat middeleeuwse religieuze
ontwikkelingen, relatie godsdienst (theologie, geloof) en politiek, en de
consequenties van het schisma.
Processen van continuïteit en discontinuïteit
Politieke situatie: natiestaten en opkomst steden
Kerkelijke situatie: eerdere hervormingsbewegingen, radicalisatie
Theologische ontwikkelingen relatie God-mens anders geïnterpreteerd
Reformatie / reformaties
Protestante en katholieke reformatie (contrareformatie, hervorming)
Religieus radicalisme (wederdopers)
Einde Monopolie paus op christendom, er ontstaat een religieus pluralisme
Staatsvorming en verbrokkeling
Groot aantal (500) kleine bestuurseenheden, dynastiek territoriale staten in de maak.
Het Heilige Roomse Rijk
Erfgenaam Romeinse rijk, ontstond met Karel de Grote en zijn opvolgers,
belichaming van een groot christenrijk, geen dynastie maar keurvorsten die een
nieuwe keizer kozen dit zorgde voor veel instabiliteit.
Karel V 1500 – 1558
Krijgt via zijn vader het Bourgondische rijk, via zijn moeder het rijk van Spanje, en
door zijn opa kan hij een claim doen op het Heilige Roomse rijk, dit lukt hem en Karel
V wordt keizer van het rijk waar de zon nooit onderging dit gebeurde vanaf 1519.
Onder Karel V was er de grootste uitbreiding van het Heilige Roomse rijk ooit, maar
ook het einde van de eenheid van het Westerse christendom.
Kerkelijke situatie
De ontwikkeling van westerse en oosterse christendom
Vroege kerk: bisschoppen in Rome, Alexandrië en Antiochië. In 313 edict van Milaan
christendom is toegestaan, in 380 wordt het een staatsgodsdienst. Paus is de primus
inter pares (de opvolger van Petrus), na de val van het Romeinse rijk wordt de paus
een wereldleider. Na opdeling van het Romeinse rijk veel conflicten tussen Paus in
, Rome en Patriarch in Constantinopel, gaat vooral over macht maar ook over celibaat
en theologie en loopt uit op het Oosters Schisma in 1054.
De westerse kerk in Middeleeuwen
Conflict paus en Keizer: de investituurstrijd, de Paus wint in de middeleeuwen deze
strijd.
Innocentius III (1198 – 1216) de machtigste paus die er ooit geweest is vooral op
gebied van wereldlijke macht, hierna ging het snel achteruit.
Babylonische Ballingschap (1309-1377) Paus in Avignon ipv Rome. Daarna het
westers schisma met meerdere pausen soms 2 soms 3.
Organisatie en structuur van de kerk
Hiërarchie
Paus kardinalen aartsbisschoppen abten
De Kerkelijke staat en de Italiaanse situatie
Economie en financiën
Feodale structuur ook van kloosters en bisdommen
Beneficia (inkosten voor de dienst/mis)
Schenkingen en erfenissen
Aflaten
De Sint-Pieters penning
Kloosterwezen
Benedictijnen, Cluny worden erg rijk en er komen weer vernieuwers van het
kloosterleven. Er ontstaan ook bedelorde dit zijn de belangrijkste orden in de late
middeleeuwen de dominicanen en franciscanen.
15de en 16de eeuw
Verval gezag van Rome. Ontstaan natie staten , stedelijke autonomie , en opkomst
van seculiere intellectuelen ofwel geschoolde leken, geleerde mensen behoren niet
meer altijd tot de geestelijkheid dit was in de middeleeuwen wel zo. Interne oorzaken,
deplorabele staat lokale clerus, pracht en praal door abten bisschoppen en de paus,
nepotisme en simonie. De paus werd gezien als een wereldlijk heerser. Sommige
pausen hadden meer het harnas aan dan de pauselijke kleding.
Toenemende kritiek op de kerk
Hervorming en vernieuwing werd vereist ze wilden het ideaalbeeld van de vroeg
apostolistische kerk.
Eerdere kritiek en hervormingsbewegingen
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper gsbachelor. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 64438 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen