Nieuwe tijd hoorcollege 28
Napoleon Bonaparte
Verlichting en revoluties
Verlichte politiek
Verlicht absolutisme, vorst als vader/moeder van de staat en handelt in belang van
de staat, zorgt voor economische ontwikkeling en scholing.
Amerikaanse revolutie, traditie parlementarisme en no taxation without
representation, maar ook vernieuwing met de trias politica en het soevereine volk.
Patriotse/Nederlandse revolutie traditie inspraak door corporaties, maar ook
vernieuwing zoals een volksregering en de mensenrechten.
Franse revolutie, vorige revoluties gingen over belasting vs. inspraak hier maakt de
Franse revolutie ook gebruik van , deze revolutie maakt een totale breuk
afschaffen standen, geestelijke privileges, feodale stelsel enz, dit is uniek aan de
Franse revolutie alles wordt veranderd, radicale revolutie, de mens maakt de staat
maakbaarheid.
Oorzaken revoluties
Traditioneel verzet conservatief, oproer tegen de regering was niks nieuws,
ontkenning van de breuk.
Sommige zeggen ook dat het een samenzwering was van rechtsradicaal/populisten
zoals bv. vrijmetselaars, zij wilden revolutie en zij stookten het op.
Economische problemen zorgden voor revolutie, staat beknopte de vrijheid en er
moest meer vrijheid voor burgers en dan vooral economische vrijheid liberale
visie.
Verlichtingsideeën beïnvloedden de mensen en zorgen voor nieuwe politieke ideeën,
deze zouden daarom in revolutie komen, weerlegging is de vraag of de sansculottes
wel van deze ideeën wisten,
Sociale ongelijkheid zorgde voor revolutie, dit is de visie van de
socialisten/marxisten.
Tegenwoordig kijken we vaak naar de revolutie als revoluties met een eigen
dynamiek niet een paradigma, maar meerdere factoren en een dynamiek proces die
ook elkaar beïnvloeden, ofwel elke revolutie was anders en had meerdere
verscheidene oorzaken er is geen één antwoord.
Resultaten revolutie 18e eeuw volkssoevereiniteit, ‘’ democratie ‘’ , verklaring van
de rechten van de mens, herordening van de samenleving sociaal economisch
was wel de bedoeling maar gebeurde maar weinig, wel emancipeerden allerlei
groeperingen zoals hugenoten, boeren en joden. Bij de Franse revolutie zien we ook
die maakbaarheid, de mens maakt de staat. Toch kunnen we zien dat er een
samenhang is tussen de revoluties, dit is al eerder betoogt door Palmer en
, Godechot, die kwamen met de Palmer-Godechot these waarin je kijkt naar alle
revoluties als één revolutie, de Atlantische revolutie bestaande uit de Franse,
Amerikaanse en Bataafse. Er is sprake van een driehoek , er waren relaties tussen
de landen en dus ook tussen de revoluties, er waren vergelijkbare patronen zoals bv.
de burgers aan de wapens , ze lieten zich door elkaar inspireren. Ook waren er
persoonlijke contacten zoals bv. La Fayette met Washington en Washington met Van
Der Capellen enz. de revolutionairen kenden elkaar en hadden onderling contact.
Ook de financiering werd onderling geregeld zoals de Franse steun aan USA en de
Franse steun aan de Bataven en later omgekeerd.
Recapitulatie van de Franse Revolutie
1788/89 de revolution de la Noblesse
1789 de staten generaal in mei, juni de nationale vergadering en in augustus de
rechten van de mens.
1789-1792 de constitutionele monarchie gematigde revolutionairen aan de macht, in
september 1791 eerste grondwet/constitutie.
1792 10 augustus val van de monarchie, radicalen (Jacobijnen) nemen de macht
over.
1792-1804 eerste Franse Republiek 1792-1795 convention met aanvankelijk de
Girondijnen van 1792-1793 willen nieuwe constitutie en oorlog met het buitenland
vervolgens 1793-1795 radicale Jacobijnen (the Mountain) nemen de macht over en
vechten tegen de vijand binnen in de staat de Terreur. De tweede fase is de
periode 1795-1799 het Directoire met een nieuwe grondwet, instabiel tussen links en
rechts, Directoire is zwak. Laatste periode 1799-1804 het Consulaat van Napoleon.
Napoleon Bonaparte
Carrière
Napoleon had een belangrijk imago, hij belichaamde de tijdsgeest. Hij was een
charismatisch leider met een enorme uitstraling, hij was een revolutionair hervormer
van heel Europa hij was een kind van de revolutie. Daarnaast was hij de laatste
der verlichte despoten, hij gebruikte de revolutie en de verlichting om zijn eigen wil
door te krijgen Absolute macht. Hij begon zijn militaire loopbaan onder de terreur
in 1793/1794, hij volgt een militaire opleiding, hij was geboren in een notabele familie
op Corsica, maar geen adellijke familie. Hij volgt de opleiding en ontwikkelt zich tot
een steunpilaar van het zwakke bewind van 1795 door zijn optreden tegen de
royalisten, er waren opstanden van royalisten in Parijs, Bonaparte steunt de
Republikeinse staatsgreep in 1797 tegen de royalistische uitslag van de
verkiezingen, het directoire luistert naar Bonaparte omdat hij de boel gered had,
Bonaparte wilde strijd voortzetten en bezetting van België en Italië. Napoleon sloot
de vrede van Basel in 1795 met Pruisen, nu had Frankrijk geen last meer van
Pruisen maar er moest nog welk gevochten worden tegen Oostenrijk, deze strijd
vond vooral plaats in Noord-Italië. Napoleon gaat hierheen en heeft groot succes in
1796-1798, hij zorgt ervoor dat de bevolking hem steunde tegen Venetië, Oostenrijk