Nieuwe tijd hoorcollege 26
De verlichting
De verlichting is een thema niet alleen van historisch belang, iedereen krijgt wat te
maken met verlichting of haar erfenis, verlichting associëren we bv. met scheiding
van kerk en staat en dit is in sommige landen vandaag de dag nog steeds actueel.
Historische verlichting
Algemeen taalgebruik
Verlichting is de verzamelnaam van uiteenlopende politieke en filosofische
bewegingen in Europa en Noord-Amerika. Al tijdens de verlichting zelf werd er
gedebatteerd wat de verlichting was en wanneer die was begonnen, tegenwoordig
wordt het ook gebruikt als benaming voor een tijdperk , de eeuw van de verlichting ,
om de verlichting een tijdperk te noemen is een idee dat is ontstaan in de 19 e eeuw.
Verlichting is dus ook normatief geladen, verlichters zetten zich af tegen bv.
godsdienst en vele andere zaken uit het verleden, dit was althans het beeld in de 19 e
eeuw en door deze radicale breuk noemden men het een eigen tijdperk, het is echter
maar de vraag hoe radicaal deze breuk werkelijk was.
In de 17e en 18e eeuw kwam het idee dat empirische kennis opdoen belangrijk is en
dat de rede ofwel de ratio belangrijk waren en dit waren tevens de motoren van de
beschaving en de vooruitgang. De mens zou lange tijd in duisternis hebben geleefd
ondergeschikt aan god en bijgeloven, verlichting liet mensen zien dat dit niet juist
was.
Immanuel Kant , Was Ist Aufklärung?
De Berlijnse krant schreef een prijsvraag uit met degene die met een stuk kon
beantwoorden wat de verlichting nou eigenlijk was, Immanuel Kant schreef een stuk
voor deze krant en schreef het volgende ‘’ verlichting is het bevrijden van de mens uit
zijn onmondigheid, onmondigheid is het onvermogen je verstand te gebruiken zonder
leiding van de ander, Sapere Aude was volgens hem de kernspreuk van de
verlichting , durf te denken. Kant leefde in Pruisen onder verlicht despoot Frederik de
Grote waarin religieuze vrijheid was en enigszins kritiek mocht hebben er was een
publiek debat en dit vond Kant zeer belangrijk publieke vrijheid noemde hij dit dat
je een publiek debat mag voeren maar volgens hem moest wel alsnog iedereen je
vorst gehoorzamen, je kunt nooit zelfstandig wat anders beslissen je moet luisteren
naar je vorst.
Fases in de verlichting
Vroege verlichting circa 1650-1720
Bloeitijd 1720-1765
Late verlichting 1765-1800 ingegrepen in de samenleving dit leid tot revoluties in
76 en 89 bv.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper gsbachelor. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.