Coaten, Lamineren & Drukken
Basis Textiel 8
, Coaten en Lamineren
Coaten
Coating - Materiaal laag die door spuiten, sproeien, gieten of verven op een
textiel oppervlak is aangebracht voor decoratieve/functionele
doeleinden.
- Polymeer + vloeistof + additieven = coating (kan met bindmiddel)
- Bevordert het uiterlijk (zoals de glans laag).
- Toevoeging of optimalisering van chemische eigenschappen (zoals UV-bestendigheid, antislip,
waterafstotend, hittebestendig…)
- Stof dat chemisch gecoat is voegt mechanische eigenschappen aan het materiaal toe
(treksterkte, elasticiteit...).
- Kan ook als een transport materiaal dienen. VB micro-encapsulatie (parfum, Phase Change
Materials). Parfum wordt vrijgelaten (knappen niet open). VB antimuggen spul.
Componenten - 1-component coating: coating die niet gemengd hoeft te worden met een activator of harder.
- 2-componenten coating: verf met een bindmiddel van een speciale chemische compositie (wel
gemengd). Uitharding komt tot stand door een reactie van de 2 componenten, het A en het B-
component = Crosscoating (crosslinking). VB Hars en verharding.
Polymeercoating - Doelgerichte verandering van oppervlaktestructuur (bijv. anti-hecht effect als eigenschap)
- Polymeer coating op waterbasis: polymeer kan verf op waterbasis beter laten vloeien en water
resistente coatings opleveren.
- Synthetische polymeer coating: eenmaal gebruikt kunnen synthetische polymeren die uit
aardolie worden gehaald nooit meer worden hergebruikt.
- Bio-polymeer coating: voor een groot deel afkomstig van een hernieuwbare, niet-fossiele
biologische bron (aarde, planten, bomen, algen, alles wat op aarde groeit) (komt niet vaak voor).
Additieve - Coating additieven: hulpmiddel om coatings en verf krachtiger te maken (wordt toegevoegd
coating aan de pasta).
- Functioneel: positieve invloed op uiterlijk en toevoegen van eigenschappen (UV-bestendigheid,
antislip).
- Kwaliteit: bevorderen duurzaamheid en effectiviteit van het proces; voorkomen van problemen
tijdens het ontwikkelen of aanbrengen (zoals schuimvorming of ongelijkmatige structuur).
Zorgen voor soepelere doorstroming van pigmentdeeltjes.
Coating - Crosslinker: Kreukherstellende coating: kruisverbinding d.m.v. chemische reactie tussen de
gebaseerd op coating en het basismateriaal. 2 polymeren aan elkaar linken
chemie → Thermoset: Polyester coating: thermo hardende kunststoffen
blijven altijd in een permanente vaste vorm.
→ Thermoplastic: pvc-coating: kunnen opnieuw in een vloeistof
worden terug gesmolten.
Coating variaties - Eenzijdige coating: duurzaam, niet te veel water absorberen. VB tuinhandschoen
- Tweezijdige coating: aan beide zijden een coating. VB dubbelzijdig tape
(onderkant: zelfklevend, bovenkant: laklaag voor bescherming)
- Tussencoating (intermediair): coating zit tussen het materiaal in. Elastisch, makkelijk te
verwijderen, geeft bescherming. VB op vloer in sportzalen. Komt niet
vaak voor in textiel.
- Multilaagse coating: coating toegevoegd met verschillende
eigenschappen (verschillende soorten coatings aanbrengen). VB
tentdoek/zeil. 1e laag: waterafstotend, 2e laag: een lak. Laatste laag
coating voor mooie finish (kleur, glimmend/mat) of ter bescherming
Coating vs. - Coating: permanent. Bijv. het hele oppervlak is waterafstotend
Finishing - Finishing: niet het hele oppervlakte bedekt (bepaald deel gefinished). Openingen tussen.
Coating fouten - Kraters en gaten: pasta (emulsie) kookt over tijdens de nabehandeling → ontstaan
gaten (water kan er doorheen).
- Lucht: emulsie laag niet gelijkmatig verspreid → luchtbelletjes → luchtdoorlatend
- Klevend en plakkerig: emulsie laag is te dik aangebracht → dringt niet goed
stofoppervlakte door → hecht niet goed aan de stof.
→ Coatingfouten voorkomen: door binder toevoegen
, Coating fouten - Tijdens het verwarmen van een polymeer wordt het materiaal bij een bepaalde temperatuur
en coating zacht, flexibel of rubberachtig = glas temperatuur → elasticiteit nodig voor de
variaties/ gebruikersvriendelijkheid van het product (vb: armsgaten en elleboog/knie plooien)
glastemperatuur - GT hoger dan gewenste temperatuur → te kleverige emulsie en langzame verkoeling → vuil
(GT) geabsorbeerd.
- GT lager dan gewenste temperatuur → te snelle verharding → laag kan brokkelen.
- GT in de gaten houden bij multilaagse coating → lagen beïnvloeden elkaar (vb eerste laag smelt
eerder dan de tweede laag) = coatingfout.
- GT: moment dat het begint te smelten
- GT hangt samen met temperatuur en trekt
samen met de coating fouten
Lamineren
Lamineren - Materiaal dat bestaat uit 2/meer lagen, waarvan er ten minste één een textiel is, dicht aan
elkaar gehecht d.m.v. een toegevoegde kleefstof, of door de kleefeigenschappen van een of
meer van de component lagen.
- Coaten: als verven. Lamineren: als
behangen. Coaten en lamineren kan
samen.
- Bindmiddel nodig (zelfklevend
bindmiddel meest gebruikelijk; vlieseline)
Materialen en - Veelvoorkomende films (membraan): Polyolefin films, pvc-films, PVC/ABS-films, PU-films,
applicaties Natuurlijk & synthetisch rubber films, Synthetische, Polyester membraan (Eg. Sympatex) en
PTFE-membraan (Eg. Gore-tex)
- Veelvoorkomende foams en synthetische applicaties: Luiers, schoenen, winterjassen etc.…
- Nadelen films die in laminaten worden gebruikt: gemakkelijk scheuren. Voordelen:
lichtgewicht, uitstekende barrières tegen stof, vloeistoffen en gassen.
- PO-schuimen: goede weerstand tegen microben, oplosmiddelen en chemicaliën.
- PVC's: gebruikt in auto-interieurs.
Productietechnieken coaten
Dipcoaten - Immersion coating = dip coating: dunne coating, vloeibaar = lage viscositeit
- Onderdompeling: stof ondergedompeld in emulsie met constante snelheid.
- Opstarten: stof uit de emulsie d.m.v. rollers omhooggetrokken
- Afzetting: dunne emulsielaag, plakt aan de stof. De snelheid bepaalt de
dikte van de coating (snellere uitname: dikkere coating → pasta hecht niet goed).
- Drainage: overtollige emulsie vloeit van het stof oppervlak weg.
Direct coaten Knife over air/luchtmes systeem
- Mes bevindt zich op afstand van de rol. Mes in direct contact met de stof.
- De stof wordt onder het mes uitgerekt en beweegt naar voren. Het mes
schraapt de emulsie over de stof uit en raakt hierbij de oppervlakte van de stof.
- Creëert dunne coating lagen.
- Geschikt voor Nylon (hoge wrijving)
Een mes-over-rol-bekleding systeem
- Mes wordt over de rol geplaatst en raakt de stof niet aan.
- Hoogte/hoek van mes zorgt voor de dikte van de coating. Overtollige emulsie
wordt afgeschraapt, om een goedkope, uniforme dekking te bieden voor
zwaardere en hogere viscositeiten (vloeibaarheid).
- Goedkopere apparatuur → eenvoudige aanpassingen tijdens de productie gemaakt.
Knife over blanket coating systeem
- Stof op de rollende band/riem → mes raakt de stof niet → weefsel niet onder spanning. De
stof is dus ook niet onderhevig aan uitrekken (gevoelig weefsel).
- “Dimensional onstabiel”: (stoom) krimp van de stof materiaal duurzaamheid
na industriële wasbeurten
