Onderzoek en Behandeling
Fysiotherapie
,Inhoud
Basis Functieonderzoeken......................................................................................................................4
Fysiotaal.................................................................................................................................................6
Raamwerk Onderzoek............................................................................................................................7
Rode Vlaggen Hoofd.......................................................................................................................7
Rode Vlaggen Nek...........................................................................................................................7
Rode Vlaggen Schouder..................................................................................................................8
Rode Vlaggen Elleboog...................................................................................................................8
Rode Vlaggen Pols-Hand.................................................................................................................8
Rode Vlaggen TWK.........................................................................................................................8
Rode Vlaggen Lage Rug...................................................................................................................9
Rode Vlaggen Bekken-Heup............................................................................................................9
Rode Vlaggen Knie..........................................................................................................................9
Rode Vlaggen Enkel-Voet..............................................................................................................10
Rekken – Om ROM te verbeteren.........................................................................................................12
De Heup................................................................................................................................................13
Anatomie..........................................................................................................................................13
Blessures Heup.................................................................................................................................20
De Knie.................................................................................................................................................24
Anatomie..........................................................................................................................................24
Blessures Knie...................................................................................................................................29
De Enkel en Voet..................................................................................................................................35
Anatomie..........................................................................................................................................35
Blessures Enkel en Voet....................................................................................................................41
De Schouder.........................................................................................................................................45
Anatomie..........................................................................................................................................45
Blessures Schouder...........................................................................................................................51
De Elleboog...........................................................................................................................................54
Anatomie..........................................................................................................................................54
Blessures Elleboog............................................................................................................................58
De Hand en Pols...................................................................................................................................62
Anatomie..........................................................................................................................................62
Blessures Hand en Pols.....................................................................................................................69
CWK......................................................................................................................................................71
Anatomie..........................................................................................................................................71
2
, Blessures CWK..................................................................................................................................75
TWK......................................................................................................................................................77
Anatomie..........................................................................................................................................77
Blessures TWK..................................................................................................................................81
LWK......................................................................................................................................................82
Anatomie..........................................................................................................................................82
Blessures LWK...................................................................................................................................85
Training.................................................................................................................................................87
3
,Basis Functieonderzoeken
ENKEL
Dorsaalflexie (talocruralis) 20-30
Plantairflexie (talocruralis) 40-50
Inversie (subtalaris/ talocalcaneus) 45-60
Eversie (subtalaris/ talocalcaneus) 15-30
KNIE
Flexie 140
Extensie 5-10
Endorotatie 10
Exorotatie 30-40
Mediale, laterale, inferior en superior glide van -
patella
HEUP
Flexie 140
Extensie 20
Abductie 50
Adductie 30
Endorotatie 40
Exorotatie 30-50
SCHOUDER
Flexie 90-100
Extensie 60
Abductie 80-90
Adductie 75
Endorotatie 90
Exorotatie 90
ELLEBOOG
Flexie 150
Extensie 0-10
Pronatie 70-90
Supinatie 85-90
POLS
Flexie 80
Extensie 70
Radiaal deviatie 20
Ulnair deviatie 30
CWK
Flexie 40-60
Extensie 0-45
Lateroflexie 25-45
Rotatie 45-90
4
,TWK
Flexie 50
Extensie 45
Lateroflexie 40
Rotatie 30
LWK
Flexie 60
Extensie 35
Lateroflexie 20
Rotatie 5
5
,Fysiotaal
Anterior/ ventraal: voorzijde
Posterior/ dorsaal: achterzijde
Craniaal/ superior: meer richting het hoofd
Caudaal/ inferior: meer richting de tenen
Mediaal: binnenkant
Lateraal: buitenkant
Proximaal: dichtbij het centrum van het lichaam
Distaal: ver van het centrum van het lichaam
Superficiaal: oppervlakkig
Profundus: diep
Ipsilateraal/ homolateraal: dezelfde zijde
Contralateraal/ heterolateraal: andere zijde
Frontaal vlak: bekeken vanaf de voorzijde
Sagittaal vlak: bekeken vanaf de zijkant
Transverse vlak: bekeken vanaf de bovenkant
6
,Raamwerk Onderzoek
1. Screening: Is de patiënt bij jou als fysio aan het juiste adres? Screenen op rode vlaggen. Rode
vlaggen zijn signs and symptoms die als waarschuwingssignalen of risico’s op te vatten zijn.
Algemene rode vlaggen:
Onbegrepen tekenen of symptomen na recent trauma
Belasten is niet mogelijk enige tijd na het trauma
Recent onverklaarbaar gewichtsverlies (> 5kg/ maand)
Langdurig gebruik corticosteroïden
Constante pijn die niet afneemt in rust of bij verandering van positie (24 uur per dag)
Kanker in de voorgeschiedenis
Algemeen onwelbevinden
Nachtelijke pijn
Uitgebreide neurologische tekenen en symptomen
Verder zijn er ook per regio nog regio-specifieke rode vlaggen:
Rode Vlaggen Hoofd
Hoofdpijn na (recent) trauma
Hoofdpijn in combinatie met systeemziekte zoals reuma
Recent onverklaard gewichtsverlies ( > 5 kg / maand )
Plotseling begin hoofdpijn
Constante pijn die niet afneemt in rust of bij verandering van positie (constant = 24 uur per
dag)
Kanker in voorgeschiedenis
Algemeen onwelbevinden
Nachtelijke pijn (die aanhoudt als u van houding veranderd bent)
Focale neurologische tekenen en symptomen
Begin hoofdpijn > 50e levensjaar
Verandering in mentale gesteldheid zoals: geheugenstoornissen, verwardheid,
bewustzijnsdaling, slaperigheid, verhoogde prikkelbaarheid
Toegenomen frequentie en/of intensiteit van hoofdpijn
Uitvalsverschijnselen en/of uitgebreide neurologische verschijnselen
Retro-orbitale hoofdpijn, misselijkheid en braken en visuele verschijnselen zoals blinde
vlekken, dubbelzien, wazig zien
Rode Vlaggen Nek
(Recent) trauma
Al langer bestaande (onverklaarde) koorts
Recent onverklaard gewichtsverlies ( > 5 kg / maand )
Langdurig gebruik corticosteroïden
Constante pijn die niet afneemt in rust of bij verandering van positie
Kanker in voorgeschiedenis
Algemeen onwelbevinden
Nachtelijke pijn (die aanhoudt als u van houding veranderd bent)
Uitgebreide neurologische tekenen en symptomen
7
,Rode Vlaggen Schouder
(Recent) trauma
Al langer bestaande (onverklaarde) koorts
Recent onverklaard gewichtsverlies ( > 5 kg / maand )
Langdurig gebruik corticosteroïden
Constante pijn die niet afneemt in rust of bij verandering van positie
Kanker in voorgeschiedenis
Algemeen onwelbevinden
Nachtelijke pijn (die aanhoudt als u van houding veranderd bent)
Uitgebreide neurologische tekenen en symptomen
Rode Vlaggen Elleboog
(Recent) trauma
Al langer bestaande (onverklaarde) koorts
Recent onverklaard gewichtsverlies ( > 5 kg / maand )
Langdurig gebruik corticosteroïden
Constante pijn die niet afneemt in rust of bij verandering van positie
Kanker in voorgeschiedenis
Algemeen onwelbevinden
Nachtelijke pijn (die aanhoudt als u van houding veranderd bent)
Uitgebreide neurologische tekenen en symptomen
Rode Vlaggen Pols-Hand
(Recent) trauma
Al langer bestaande (onverklaarde) koorts
Recent onverklaard gewichtsverlies ( > 5 kg / maand )
Langdurig gebruik corticosteroïden
Constante pijn die niet afneemt in rust of bij verandering van positie
Kanker in voorgeschiedenis
Algemeen onwelbevinden
Nachtelijke pijn (die aanhoudt als u van houding veranderd bent)
Uitgebreide neurologische tekenen en symptomen
Rode Vlaggen TWK
(Recent) trauma
Al langer bestaande (onverklaarde) koorts
Recent onverklaard gewichtsverlies ( > 5 kg / maand )
Langdurig gebruik corticosteroïden
Constante pijn die niet afneemt in rust of bij verandering van positie
Kanker in voorgeschiedenis
Algemeen onwelbevinden
Nachtelijke pijn (die aanhoudt als u van houding veranderd bent)
Uitgebreide neurologische tekenen en symptomen
8
,Rode Vlaggen Lage Rug
Eerste episode met LRP jonger dan 20 jr. of ouder dan 50 jr.
Significant trauma
Recent onverklaard gewichtsverlies ( > 5 kg / maand )
Maligne aandoeningen in voorgeschiedenis
Koorts
Deformiteiten (bv. lumbale kyfose, afwijkende stand)
Langdurig gebruik corticosteroïden
Intraveneuze toediening van medicijnen
Progressie niet-mechanische pijn, dus pijn die niet afhankelijk is van een houding of
beweging
Pijn die ’s nachts blijft of zelfs erger wordt
Aanhoudende ernstige beperking lumbale flexie, grote stijfheid
Patiënt voelt zich ziek en onwel
Incontinentie voor faeces en/of urine
Rijbroekanaesthesie, geen gevoel in binnenbeengebied
Bilaterale uitvalsverschijnselen in benen, spierzwakte
Ernstig beperkt gangbeeld, afwijkend looppatroon
Rode Vlaggen Bekken-Heup
(Recent) trauma
Al langer bestaande (onverklaarde) koorts
Recent onverklaard gewichtsverlies ( > 5 kg / maand )
Langdurig gebruik corticosteroïden
Constante pijn die niet afneemt in rust of bij verandering van positie
Kanker in voorgeschiedenis
Algemeen onwelbevinden
Nachtelijke pijn (die aanhoudt als u van houding veranderd bent)
Uitgebreide neurologische tekenen en symptomen
Rode Vlaggen Knie
(Recent) trauma
Al langer bestaande (onverklaarde) koorts
Recent onverklaard gewichtsverlies ( > 5 kg / maand )
Langdurig gebruik corticosteroïden
Constante pijn die niet afneemt in rust of bij verandering van positie
Kanker in voorgeschiedenis
Algemeen onwelbevinden
Nachtelijke pijn (die aanhoudt als u van houding veranderd bent)
Uitgebreide neurologische tekenen en symptomen
9
, Rode Vlaggen Enkel-Voet
(Recent) trauma
Al langer bestaande (onverklaarde) koorts
Recent onverklaard gewichtsverlies ( > 5 kg / maand )
Langdurig gebruik corticosteroïden
Constante pijn die niet afneemt in rust of bij verandering van positie
Kanker in voorgeschiedenis
Algemeen onwelbevinden
Nachtelijke pijn (die aanhoudt als u van houding veranderd bent)
Uitgebreide neurologische tekenen en symptomen
Naast de rode vlaggen (die ernstige pathologieën voorzien) bestaan er ook gele, blauwe en zwarte.
Voor psychosociale, sociale/ economische en beroepsmatige risicofactoren.
2. Anamnese: Allereerst wordt de situatie van dit moment nagevraagd (status praesens).
Vervolgens word er ingegaan op de ontstaanswijze en het ziektebeloop. Begin dus met de
vraag: ‘Wat zijn uw klachten?’. Meer naar het einde toe worden de vragen steeds specifieker
en dus meer gesloten vragen. Uiteindelijk moet er een hulpvraag gemaakt worden.
3. Inspectie in rust: Het visueel waarnemen van afwijkingen aan de stand, vorm en huid.
Mochten hier afwijkingen zichtbaar zijn dan zouden die in verband kunnen worden gebracht
met de klachten. Hoe?
- Gewoontehouding gecorrigeerde houding
- Algemeen totaal lokaal
- Dorsaal ventraal lateraal
- Caudaal craniaal
- Stand vorm huid
4. Palpatie: Voelen met de handen/ vingers op de huid. Kijk naar pijn, temperatuur, vochtigheid
en zwelling
5. Klinimetrie: Meetinstrumenten. Door meetinstrumenten in te zetten kan je klinische
symptomen, lichamelijke verschijnselen en andere afwijkingen meten met behulp van
indexen, beoordelingsschalen of andere grootheden. Meetinstrumenten zijn er diagnostisch,
prognostisch of evaluatief. Denk aan instrumentele metingen (MicroFET), performance tests
(Y-Balance Test), observatielijsten (Ganganalyselijst van Nijmegen) of vragenlijsten (TAMPA).
6. Basisonderzoek: Oriënterende testen gericht op functie, activiteiten en participatie:
- Functioneel onderzoek: Testen op problematische handelingen en elementaire
basisvaardigheden. Laat de patiënt een stukje lopen. Laat hem een slokje water
drinken. Laat hem zijn jas aan doen. Hoe gaat dat? Zitten daar al pijnlijke/ moeilijke
momenten?
- Functie-onderzoek: ROM meten. Dit gebeurd door actief en passief te bewegen. Zie
bladzijde 1 voor alle bewegingsrichtingen per regio en de bijbehorende
normwaardes. Bij het actieve ROM onderzoek wordt er gelet op pijn (wanneer/
soort), ROM (normaal/ beperkt/ vergroot), coördinatie (kwaliteit/ compensatie) en
crepitaties. Bij het passieve ROM onderzoek wordt er gekeken naar optredende
weerstand (angst/ pijn), ROM (normaal/ beperkt/ vergroot), pijn (wanneer/ soort),
crepitaties en het eindgevoel.
- Algemene weerstand: Weerstand van bepaalde spieren wordt getest door een
isometrische contractie toe te passen in de ‘maximum lose packed position’ van het
gewricht. De weerstand wordt langzaam op- en afgebouwd. Als fysio kijk je naar
eventuele pijn en kracht. Een weerstandtest kan manueel gedaan worden door te
10
