Hoorcolleges van thema 6 van het vak Organisme (Biomedische Wetenschappen, Universiteit Utrecht) uitgewerkt (2017/2018). De volgende onderwerpen komen aan bod: ontwikkeling en bouw ruggenmerg (hoorcollege 17), ontwikkeling en bouw hersenen (hoorcollege 18), evolutie van de mens (hoorcollege 19) en ...
Hoorcollege 17 – Ontwikkeling en bouw van het ruggenmerg (15-01-2017)
Late ontwikkeling van het centraal zenuwstelsel
Ontwikkeling neurale buis (= neurulatie)
1. Vorming neurale plaat.
2. Vorming neurale groeve.
3. Vorming neurale wallen.
4. Fusie van de neurale wallen.
Ontwikkeling neurale buis
Neuroepitheel = De wand van de neurale buis.
Het neuroepitheel ontwikkelt tot neuronen en gliacellen (= steuncellen) (ependymcellen, astrocyten en
oligodendrocyten).
Alles onder het achterhoofdsgat gaat zich ontwikkelen tot het ruggenmerg.
Ontwikkeling hersenen
Aan de craniale zijde van de neurale buis ontstaan bolletjes, doordat er expansie (lokale proliferatie)
plaatsvind. Eerst vormen zich drie primaire hersenblaasjes. Het eerste hersenblaasje splitst in twee
hersenblaasjes. Het tweede
hersenblaasje expandeert. Het derde
hersenblaasje splitst in twee
hersenblaasjes. Hierdoor ontstaan
vijf secundaire hersenblaasjes.
Ezelsbruggetje namen secundaire
hersenblaasjes: tel die messen met
mij (telencephalon, diëncephalon,
mesencephalon, metencephalon,
myelencephalon).
Alle volwassen structuren ontstaan
uit de wand van de neurale buis.
In het lumen ontwikkelt het
ventrikelsysteem. De holtes van het
ventrikelsysteem zijn continu met
elkaar.
1
, Grijze stof en wite stof
Ieder onderdeel van het centraal zenuwstelsel kent een unieke verdeling van grijze en wite stof rondom
het lumen.
Grijze stof = Cellichamen (soma) van neuronen.
Wite stof = Uitlopers van neuronen.
Typen grijze stof:
Cortex = Schil van grijze stof.
VB: In telencephalon (cerebrum) en in het cerebellum.
Kernen = Clusters grijze stof in wite stof.
Hoe meer grijze stof, hoe meer wite stof.
Bouw en organisate ruggenmerg
Het ruggenmerg staat in verbinding met de periferie via ruggenmergzenuwen.
Ontwikkeling van het ruggenmerg
Cellen in de proliferatiezone in de wand van de neurale buis prolifereren. De cellen komen aan de
buitenkant terecht. Er ontstaan zo steeds meer cellen. De wand van de neurale buis wordt dikker. Als de
neuronen gaan rijpen, gaan ze uitlopers vormen richting de periferie of komen de uitlopers binnen.
Ruggenmerg
Clusters van lijstcellen vormen dorsale ganglia, waarin zich neuronen ontwikkelen.
Ganglion = Een cluster zenuwcellen buiten het centraal zenuwstelsel.
Het lumen in het ruggenmerg van de mens zal dichtgroeien. Rondom het ‘lumen’ bevindt zich grijze stof.
Sulcus limitans = Een groeve in de neurale buis.
Dorsale zijde: sensibele neuronen.
Ventrale zijde: motorische neuronen.
Sturen spieren aan.
In bovenstaande afeelding zijn de axonen te
zien (rood).
Spinale zenuw = Een gemengde zenuw, waar axonen en
dendrieten samenkomen.
2
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper anoukbmw. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,49. Je zit daarna nergens aan vast.
