Samenvatting van alle lesstof van het vak Environmental Toxicology aan de VU Amsterdam. Samenvatting is in het Nederlands geschreven en bevat erg veel afbeeldingen die de uitleg ondersteunen.
Dit vak wordt tijdens de minor, pre-master maar ook tijdens de bachelor gegeven!
Short hystory of the chemical age
- Eind 18e eeuw → industriële revolutie (verbranden van kolen; luchtvervuiling; veel smog)
- 20e eeuw → eeuw van de olie (veel producten gemaakt van aardolie)
- 1913 → op grote schaal gebruik van stikstofhoudende kunstmest
- 1920 → brandstoffen die lood bevatten worden gebruikt (veel verontreiniging met metalen)
- Vanaf 1929 → vervuiling met industriële stoffen (zoals PCB’s en CFC’s)
- Vanaf eind WW2 → vervuiling met DDT en andere pesticides/biocides
- Tegenwoordig → industriële chemicaliën, pesticiden, geneesmiddelen
The birth of ecotoxicology
- Jean-Michel Jouany (1960)
- Ecotoxicologie = uitbreiding van menselijke toxicologie
- Gebruik organismen uit het milieu (vissen, vogels, etc.) in plaats van ratten en muizen
- Frank Moraity (1983)
- Essentieel voor ecotoxicologie is de indirecte relatie tussen de effecten op individuele
organismen en effecten op populaties in hun natuurlijke omgeving
- Heeft de ‘eco’ aan ‘toxicologie’ toegevoegd
- Ecotoxicologie is de studie die de effecten van giftige chemicaliën onderzoekt op organismen. Met
name op populatie-, ecosysteem- of biosfeerniveau.
- Ecotoxicologie is niet hetzelfde als Environmental Toxicology, maar ligt wel bij elkaar in de buurt
3 basis disciplines van Environmental toxicology
,Douwe Stoffers – Environmental Toxicology – VU Amsterdam – 2023-2024
Verschil disciplines
Course overview
- Environmental chemistry (from source to exposure)
- Toxicology – toxicokinetics (from exposure to molecular initiating event)
- Toxicology – toxicodynamics (from molecular initiating event to whole organism)
- Ecology (from single organisms to populations, communities, ecosystems)
,Douwe Stoffers – Environmental Toxicology – VU Amsterdam – 2023-2024
Environmental chemistry – From source to exposure
- Voorkomen van chemische stoffen in het milieu
- Routes van chemische stoffen in het milieu
- Invloed van fysisch-chemische eigenschappen op het lot van chemische stoffen in het milieu
- Depositie en afbraakprocessen
- Distributie naar verschillende compartimenten in het milieu
- ‘Multimedia fate’ modellen gebruiken om concentraties in het milieu te voorspellen
- Human exposure
- Bioavailability
Toxicology – From exposure to molecular initiating event (MIE)
- Toxicokinetics (TK) = wat doet het lichaam met de chemische stof
- Biotransformatie
- ADME (Adsorptie, Distributie, Metabolisme, Excretie)
- Distributie van chemische stoffen over organen → ‘target(organen)’
- Gebruik van fysiologisch gebaseerde toxicokinetics (PBTK) modellen om de werking van een
chemische stof in het lichaam te begrijpen
- Bioaccumulatie
- Bioconcentratie
- Biomagnificatie
Toxicology – from molecular initiating event to whole organism
- Toxicodynamics (TD) = wat doet de chemische stof met het lichaam
- ‘Mode of action’ (werkwijze van stof)
- Primaire laesie
- Mengsel van giftigheid
- Effecten op individueel niveau
- Toxiciteittesten van nieuwe en bestaande chemicaliën
- Exposure-responsrelaties gecombineerd (TK + TD)
- Benchmark dose models voor human risk assessment
- Biomonitoring en biomarkers
Ecology – from single organisms to populations, communities, ecosystems
→ De studie naar de interactie tussen organismen en hun omgeving
- Factoren die populaties reguleren
- Genetische variabiliteit van populaties
- Levenscycli van organismen
- Interacties tussen soorten
- Rol van organismen in ecologische processen
- Environmental risk assessment for ecological and human health
Lecture 1.1b – Introduction to chemical risk assessment and its 4-step framework (fipronil example)
Fipronil
- Breed-spectrum insecticide, wordt gebruikt tegen luizen en kakkerlakken in tuin- en akkerbouw
- Doodt insecten door hun centraal zenuwstelsel te verstoren
- Zit ook in anti-luizen spul voor huisdieren
- Niet toegestaan in dierlijke producten voor mensen (en toch is het in kippeneieren beland)
The 4-step risk assessment framework
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Gonzo420. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,99. Je zit daarna nergens aan vast.
