Nederlandstalige samenvatting van ALLE lesstof van het vak Diversity of Life, gegeven aan de VU Amsterdam (pre-master, minor & bachelor). Zowel dieren, planten als schimmels komen aan bod.
[Meer zien]
Laatste update van het document: 9 maanden geleden
Douwe Stoffers – VU Amsterdam – Diversity of Life – 2023-2024
Samenvatting Diversity of Life – Dieren
Les 1 – Hoofdlijnen en terminologie
Dieren kunnen worden in gedeeld in groepen, gebaseerd op hun vroege embryonale ontwikkeling:
- Monoblast: hebben slecht 1 embryonaal kiemblad (germ layer), die ook wel gastrula/endodermis
wordt genoemd. Dit zijn primitievere dieren, zoals sponzen.
- Diploblast: hebben 2 kiembladen, genaamd endoderm en ectoderm. Dit zijn relatief eenvoudige
dieren, zoals kwallen en zeeanemonen die vallen onder de neteldieren (Cnidaria)
- Triploblast: hebben 3 kiembladen, genaamd endo-, ecto en mesoderm. Dit zijn dieren die vaak een
complexere lichaamsbouw hebben, zoals insecten, vissen, amfibieën, reptielen, vogels, zoogdieren.
Archenteron cavity: de holte in een cel, ook wel blastocoel
De blastopore is de ingang naar deze archenteron cavity
De drie kiemlagen zijn dus:
- Endoderm: de binnenste laag die later het spijsverteringskanaal en -organen wordt
- Mesoderm: de middelste laag die later de lever, nieren, geslachtsklieren en skeletspieren wordt
- Ectoderm: de buitenste laag die later de huid en zenuwstelsel wordt
,Douwe Stoffers – VU Amsterdam – Diversity of Life – 2023-2024
Een andere manier om dieren te groeperen is op basis van symmetrie:
- Niet symmetrisch: zoals sponzen
- Radiaal symmetrisch: zoals zeesterren, koralen, kwallen en zeeanemonen
- Bilateraal symmetrisch: tweezijdig symmetrisch, zoals bijna alle dieren
,Douwe Stoffers – VU Amsterdam – Diversity of Life – 2023-2024
In de vroege embryonale ontwikkeling zijn er verschillende manieren van celdeling, waarvan de
belangrijkste radial- en spiral cleavage zijn. Het verschil is dat bij spiral cleavage de gedeelde cellen
zijwaarts draaien, terwijl dat bij radial cleavage niet gebeurt.
De evolutie van het centrale zenuwstelsel
- Ctenophora (o.a. ribkwallen) is een fylum (=stam) wat geen centraal zenuwstelsel heeft maar ‘nerve
nets’ heeft ontwikkeld. Neuronen zijn niet gegroepeerd maar verspreid over het lichaam. Hiermee
kunnen ze bewegingen en chemische veranderingen waarnemen.
- Onder andere plakdiertjes (Placozoa) hebben dus geen centraal zenuwstelsel.
- Deze nerve nets zijn een voorbeeld van convergente evolutie, omdat ze later bij de neteldieren
(Cnidaria) nog een keer geëvolueerd zijn.
- In het rode kader linksonder zie je dat dieren op een gegeven moment bilaterale symmetrie
hebben geëvolueerd, met 3 embryonale kiemlagen (triploblastisch), waardoor ze dus een centraal
zenuwstelsel kregen.
- Bij de protostomen ontwikkelde de blastopore in een mond
- Bij de deuterostomen ontwikkelde de blastopore in een anus
, Douwe Stoffers – VU Amsterdam – Diversity of Life – 2023-2024
Dit zijn de 9 belangrijkste fyla/stammen (Latijn en Nederlands):
1. Porifera → sponzen
2. Cnidaria → neteldieren (zoals koralen, kwallen, zeeanemonen)
3. Platyhelminthes → platwormen
4. Nematoda → rondwormen
5. Annelida → ringwormen
6. Mollusca → weekdieren of mollusken
7. Arthropoda → geleedpotigen
8. Echinodermata → stekelhuidigen (zeester, zee-egel)
9. Chordata → chordadieren
*side note: er zijn ruim 30 beschreven fyla/stammen
Op basis van de coeloom worden 3 verschillende groepen onderscheiden:
1. Acoelomaten: dieren zonder coeloom (zoals platwormen)
2. Pseudocoelomaten: dieren met een pseudo coeloom (zoals rondwormen)
3. Coelomaten: dieren met een coeloom (zoals ringwormen, waaronder regenwormen)
- Deze laatste kan dan weer open of gesloten zijn
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Gonzo420. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,99. Je zit daarna nergens aan vast.
