Samenvatting
Samenvatting Thema 5 - Gaswisseling en uitscheiding
thema 5, gaswisseling en uitscheiding boek; biologie voor jou ondersteunt met plaatjes
[Meer zien]Voorbeeld 2 van de 12 pagina's
Voorbeeld 2 van de 12 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Verkoper
Volgen
Voorbeeld van de inhoud
§1 GaswisselingAdemhalingsstelsel bestaat uit
longen
luchtwegen
Ademhalingsstelsel
neemt gassen op uit de lucht gaswisseling
geeft gassen af aan de lucht
Neusholte is bekleed met neusslijmvlies, buitenste laag slijmvlies bestaat uit trilhaarepitheel
Trilhaarepitheel bevat slijmproducerende cellen en trilhaarcellen
De neusharen houden stofdeeltjes tegen
1. kleine stofdeeltjes blijven op het neusslijmvlies kleven
2. bewegingen van trilharen brengen slijm naar keelholte
3. stofdeeltjes worden samen met speeksel doorgeslikt
4. slijm maakt de binnenstromende lucht in keelholte vochtig
5. zintuigcellen in neus keuren binnenstromende lucht op ‘vreemde’ geuren
Neusholte is door nauwe openingen verbonden met bijholten
bijholten = holten in schedelbeenderen en zijn bekleed met slijmvlies, dat slijm wordt afgevoerd via de
neusholte
Bij verkoudheid zwelt neus- en bijholteslijmvlies op uitgangen bijholten worden afgesloten slijm in
bijholten stapelt op verstopt gevoel
In de keelholte bevinden zich
huig
strotklepje sluit luchtpijp af als je iets doorslikt
Tussen keelholte en luchtpijp zit strottenhoofd
In het strottenhoofd liggen de stembanden
Stembanden = stevige vliezen die gaan trillen als er lucht langs komt, er ontstaan geluiden
Luchtpijp verbindt de keelholte met longen
Luchtpijptak vertakt zich in 2 bronchiën vertakken zich in steeds kleinere zijtakjes bronchiolen
wanden hebben spierweefsel
Door samentrekking of ontspanning spierweefsel bronchiolen kunnen zich vernauwen of vermijden
Die samentrekking is van invloed op hoeveelheid lucht die per ademhaling wordt in- en uitgeademd
Spierweefsel in wand bronchiolen wordt beïnvloed door autonome zenuwstelsel en hormonen
Onder invloed van adrenaline verwijden bronchiolen zich
In de wand van de luchtpijp en bronchiën hoefijzervormige kraakbeenringen
Binnenwand luchtpijp, bronchiën en bronchiolen is bekleed met slijmvlies.
Buitenste laag cellen van dat vlies bestaat uit trilhaarepitheel.
Trilharen brengen slijm omhoog naar keelholte. Als slijmvlies wordt geprikkeld hoesten
Aan de uiteinden van de fijnste bronchriolen zitten longblaasjes wand is maar 1
cellaag dik en binnenkant is bedekt met dun laagje vocht
Om longblaasjes zit netwerk van fijne bloedvaatjes longhaarvaten
Actieve lichaamscellen verbruiken zuurstof
O2-concentratie in cellen neemt af dreiging verstoring homeostase
, CO2-concentratie in cellen neemt toe door aanvoer O2 en afvoer CO2 handhaving homeostase
In longen vindt diffusie plaats van; zuurstof uit lucht in longblaasjes naar vocht in longblaasjes
vanuit vocht vindt diffusie plaats naar bloed in longhaarvaten
diffusie van vocht naar bloed wordt vooral veroorzaakt door verschil in zuurstofspanning (=pO 2)
pO2 / zuurstofspanning
pO2 geeft aan hoe groot aandeel zuurstofmoleculen in vloeistof is
verschil in zuurstofspanning wordt gehandhaafd; doordat lucht in longblaasjes voortdurend wordt
ververst en door de aanvoer van zuurstofarm bloed langs longblaasjes
Bloed bevat koolstofdioxide o.a. opgelost in bloedplasma
Door verschil in koolstofdioxidespanning vindt diffusie plaats van; bloedplasma naar vocht in longblaasjes
Vanaf de longblaasjes wordt koolstofdioxide afgegeven aan lucht in longblaasjes
Lucht bevat voor ongeveer 79% uit stikstof
Er is geen verschil in stikstofspanning (=pN2) tussen lucht in longblaasjes en bloedplasma
Er gaan stikstofmoleculen vanuit; lucht in longblaasjes naar bloedplasma, er gaan evenveel
stikstofmoleculen in omgekeerde richting
In bloedplasma kan slechts een kleine hoeveelheid zuurstof oplossen
Zuurstof in bloed wordt vooral gebonden aan hemoglobine (Hb) in rode bloedcellen
In omgeving met lage O2-concentratie loopt evenwichtsreactie naar links Hb + O2 HbO2
In omgeving met hoge O2-concentratie loopt reactie naar rechts, zoals in longhaarvaten Hb + O2 HbO2
Hb + O2 HbO2
Als hemoglobine maximale hoeveelheid zuurstof heeft gebonden verzadigd
Bloed met verzadigde hemoglobine is lichtrood
Bloed waarvan hemoglobine weinig zuurstof heeft gebonden is donkerrood
Zuurstof diffundeert eerst vanuit longblaasjes naar bloedplasma
1. grootste deel zuurstof wordt in bloedplasma weggevangen door hemoglobine
2. zuurstofconcentratie in bloedplasma blijft laag
3. concentratieverschil groot tussen zuurstof in vocht longblaasjes en zuurstof in bloedplasma
4. diffusie blijft doorgaan
5. als hemoglobine geheel met zuurstof verzadigd is zuurstofconcentratie van bloedplasma worden gelijk
aan die van het vocht in longblaasjes
Organen verbruiken zuurstof zuurstofconcentratie in cellen van orgaan omlaag wordt aangevuld door
diffusie vanuit omringende weefselvloeistof
Weefselvloeistof krijgt zijn zuurstof uit bloed in haarvaten zuurstofconcentratie haarvaten daalt
In omgeving met lage zuurstofconcentratie kan hemoglobine zuurstof niet meer vasthouden
zuurstofmoleculen laten dan makkelijk los
Hoeveel zuurstofmoleculen er vrijkomen is afhankelijk van de pO 2 in een weefsel, deze is afhankelijk van de
activiteit van de cellen van het weefsel
Weefsel in rust 5,3 kPa
Actief weefsel lager
Bij dissimilatie cellen ontstaat koolstofdioxide
In organen treedt door spanningsverschil diffusie op van koolstofdioxide naar bloed in haarvaten
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper chelseamorsink. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,49. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 60434 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen
