Samenvatting Ontstaan monopolies en antitrustbeleid
7 keer bekeken 0 keer verkocht
Vak
Moderne talen - economie
Instelling
Moderne Talen - Economie
dit document bespreekt de vorming van monopolies, met de nadruk op natuurlijke monopolies, overheidsinterventie en acties van bedrijven om concurrentie uit te schakelen. Onderwerpen zijn onder andere de hoge vaste kosten die leiden tot natuurlijke monopolies, het exclusieve bezit van schaarse hulpb...
Hoe ontstaan monopolies?
Natuurlijke monopolie: Concurrentie blijft weg door te dure infrastructuur (vaste kosten)
1. Soms zijn de vaste kosten zodanig hoog dat de activiteit grootschalig moet gebeuren = om
rendabel te zijn.
- Bv. De watermaatschappij waterleidingen moet groot zijn anders te hoge
kosten
- Een verkaveling van 50 bouwpercelen waar elk huis voorzien is van een
waterdistributienet. Een concurrent van de H2O-maatschappij legt in dezelfde
verkaveling ook een leiding MAAR het probleem is dat zijn vraag niet groot is
vanwege een veel grotere prijs dan de (hoofd)concurrent niet rendabel
want de kosten blijven te groot dus zo blijft er één onderneming bestaan
natuurlijke monopolie.
- ! Stel dan de vaste kosten dalen door technologische vooruitgang, zit de kans
erin dat er concurrentie ontstaat !
2. Een onderneming kan ook de exclusieve eigenaar van een schaarse grondstof
zijn.
- Eigenaar zijn van een schaars product bv. goud, bauxiet…
Overheidstussenkomst (of wettelijke belemmering):
1. De overheid beslist om concurrentie te verbieden en geeft aan een onderneming een
monopolie: er ontstaat een overheidsmonopolie.
- Bv. NMBS, Nationale Loterij
- Uit overheidsbelang willen we dat de spoorwegen van de overheid blijft en dat
het door de NMBS wordt gebruikt = Ze willen geen concurrentie uit
maatschappelijk belang.
2. De overheid kent een octrooi of een patent toe aan ondernemingen om hun uitvinding te
beschermen.
- Uitvinders krijgen het alleenrecht op de productie en de commercialisering van
hun uitvinding en worden beschermd tegen namaak. Op die manier kunnen ze
de gemaakte kosten voor het onderzoek en ontwikkeling goedmaken met
hoge monopoliewinsten (vanwege minder keuze) Bv. bpost.
- Dit leidt tot hogere prijzen voor de consument, terwijl andere
ondernemingen in de onmogelijkheid verkeren om op de markt te komen.
, Concurrentie uitschakelen (of concurrentiebeperkende maatregelen)
Zorgen dat je groter wordt
BMA (Belgische mededingen autoriteit) moet goedkeuring geven bv. op deelmarkten im
niet te dominant te worden.
Je wordt in de gaten gehouden.
1. Fusies en overnames doen grote bedrijven ontstaan die als monopolies kunnen
beschouwd worden.
- FUSIE: 2 onafhankelijke ondernemingen gaan samen tot een nieuwe
onderneming Bv. Ahold + Delhaize = Ahold Delhaize
- OVERNAMEN: aandelen concurrent bedrijf wordt opgekocht om sterker en
machtiger op de markt te komen
- JOINT VENTURE: oprichting gezamenlijke onderneming waarin de
afzonderlijke onderneming blijft bestaan. Bv. Douwe Egbert + Philips =
Senseo.
2. Bikkelharde concurrentie voeren om concurrenten uit te schakelen
- Door dure marketingcampagnes zorgen voor een sterk merk met hoge
kwaliteit en klantenbinding.
- Dogwalk, Koortslipcrème Zovirax
3. Via rechtszaken octrooien verdedigen
- Patentenoorlog om de productieprocessen geheim te houden
Een monopolist is de enige aanbieder van een product in een bepaalde regio. Succesvolle
monopolisten dreigen snel concurrentie te krijgen. Je kan die wegkrijgen door steeds harde
concurrentie te voeren om de andere uit de markt te duwen. Soms lukt dat niet en zit je met
twee ondernemingen die hetzelfde aanbieden.
Patenten / Octrooien: om concurrentie te verhinderen en te commencialiseren
- Kost geld en tijd
- Indieningstaks
- Taks m.b.t. nieuwheidsonderzoek
- Procedure - en instandhoudingstaks
- Na aanvraag 18 maanden wachten
- Prioriteitsrecht: periode tussen aanvraag en ontvangen van patent/octrooi. Terwijl kan je al
prioriteiten uitwerken met anderen
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper landergoossens1. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,29. Je zit daarna nergens aan vast.
