Samenvatting
Samenvatting College hersenen en aansturing
- Instelling
- Universiteit Leiden (UL)
Alle colleges uitgewerkt en volledig aangevuld met boeken, practica en werkgroepen.
[Meer zien]Voorbeeld 4 van de 127 pagina's
Voorbeeld 4 van de 127 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Voorbeeld van de inhoud
G1HA@lumc.nlE.A.J.F. Lakke
Colleges hersenen en aansturing
History of neurochirurgie – NIET VOOR TENTAMEN
Hippocrates: alles zit in het brein
Galenus: alles is in het brein ingedeeld in ventrikels.
Andreas vesalius = belgische anatoom. Bekijkt skeletten in galgenveld in Parijs.
➔ 1e anatomische atlas, begin van de moderne anatomie en geneeskunde
Thomas willis: eerste neuroanatomische atlas → functionele lokalisatie van het brein
Jan swammerdam: kikkenpoten laten bewegen, hij test reflexen
➔ Hij heeft iets gezien, viel hem op en ging hij iets mee doen
➔ Functioneren van het brein heeft iets met elektriciteit te maken
Bell en magendie: bestudeerde het zenuwstelsel
Jean-Pierre Flourens: wilde bewijzen dat geen functionele lokalisatie was → bias
Louis Victor Leborgne: kon niet meer praten, alleen ‘tan’ zeggen, maar wel op verschillende
manieren. Hieruit kan je zien dat brein dus nog wel enigszins werkt na 20 jaar op bed liggen.
Camillo Golgi: zag voor het eerst de morfologie van de neuronen, een axon door juist kleuring.
Neurochirurgie 1+2
Cerebrum = grote hersenen
Cerebellum = kleine hersenen → zitten veel meer neuronen
Neuronen: geven actiepotentialen door 10^11 neuronen in centrale zenuwstelsel
- Dendrieten zijn verbonden aan de soma
o Soma → hier komt axon uit
▪ Axon → eindigt in een synaps
• Synaps
Langs het axon reizen actiepotentialen, bij de synaps wordt het doorgegeven aan de volgende cel.
, G1HA@lumc.nl
E.A.J.F. Lakke
Andere cellen: neuroglia cells
- Perifeer
o Schwann → zelfde functie als oligendendrocyten
o Satellite cells → zelfde functie als astrocyten
- Centraal
o Oligendendrocyten → maken myeline scheden
o Ependymale cellen → epitheel (met cilia) van de
ventrikels. Barrière tussen CSF en ECF. → circulatie
o Astrocyten → heel veel van
▪ Bedekken ongemyeliniseerde axonen over hele
buitenkant van het brein (uitlopers)
• Om de subarachnoid ruimte heen: glia
limitans superficialis → Waterdichte hersen –
liquor barriere en mechanische support ECF!!!
• Om alle bloedvaten heen: glia limitans
perivascularis → Bloed-hersen barriere
→ functie is controle op ECF van opname van K+ en neurotransmitters
Neuron is nooit naakt → synaps of bedekt glia cellen (immigranten) Om de axonen liggen astrocyten.
Gemyliniseerde axonen worden omringt door oligendendrocyten.
Ongemyeliniseerde axonen worden omringt door astrocyten. → alle blote stukjes van neuron
Astrocyten kan kalium opnemen, ze moeten de concentratie gelijk houden zodat AP kan komen.
Liquor heeft 2 functies: Is de ependymale cellen die cerebrospinale vloeistof (CSF) maken
- Watermantel rond het brein, beschermen.
- In het brein ook uitwisseling met extracellulaire vloeistof, dus afvoeren afvalstoffen
Ependymal cellen bekleden de ventrikels, zijn altijd permeabel. → zorgen voor vloeistofcirculatie
Satelliet cellen doen in het perifeer zelfde als de astrocyten. → bedekken niet ongemyeliniseerd!
Schwann cellen doen hetzelfde als oligendendrocyten. → isoleren axon hoe dan ook!!!
Centraal:
- Brain
- Ruggenmerg
Somatisch:
- Motor
- sensory
Perifeer:
- Craniale zenuwen
o Axonen, dus uitlopers van
zenuwcellen, niet de cel.
- Spinale zenuwen
- Ganglia
o Zenuwcellen zelf
Autonoom:
- sympatisch
- parasympatisch
- enterisch (in darm net zo veel neuronen als ruggenmerg)
Hersenen bestaan uit:
- Cerebrum → legt alles voor aan cerebellum
- Diencephalon
, G1HA@lumc.nl
E.A.J.F. Lakke
- Cerebellum → 2 hemisferen verbonden
- Brainstem, bestaat uit:
o Mesencephalon
o Pons
o Medulla oblongata
Hoe verder omhoog in de hersenen, hoe minder je structuur van de ruggenmerg herkent.
Cerebrum is opgedeeld in lobben, niet echt functioneel maar plaatsaanduiding:
Voor de sulcus centralis bevind zich gyrus precentralis en dat is primaire somotomotor cortex.
Primaire cortex betekent dat er óf zintuigelijke informatie aankomt in de hersenschors óf waar
commando’s naar de skeletspieren vertrekken uit de hersenschors. Somotocortex is dus stuk van
waaruit we alle skeletspieren aansturen. Gyrus postcentral is somatosensory, voelt alles.
Fissura lateralis is ontdekt door Leidse. Hieronder zit primitieve schors met reuk en smaak.
Remak bundel = groepje ongemyeliniseerde axonen die omgeven worden door niet myeliniserende
schwann cellen
Microglia cellen ruimen afvalstoffen in het brein op, komen vanaf buiten af. → belangrijke functie in
de pathologie van de brein.
Afferent / sensorisch = van de periferie naar centraal zenuwstelsel toe
Efferent / motorisch = van de centrale zenuwstelsel naar de periferie
Hersenschors is te groot voor de schedel dus is daarom verfrommelt. → gyrus, sulcus, fissura
LET OP: dit is niet willekeurig, want is kenmerkend per persoon.
Sulcus is eigenlijk minder diep dan de fissura. Grootste gedeelte van de schors zit in deze inkepingen
en helemaal niet aan het oppervlak. → we hoeven niet alle namen leren, alleen aantal specifieke.
Corpus callosum (hersenbalk) verbind de 2 hemisferen met elkaar en zorgt voor communicatie.
Opbouw brein:
- Bot, schedel
o Epidurale ruimte, virtuele ruimte → pathologisch als ruimte is
- Dura mater → volgt contour schedel, is heel dik, noem je pachymenix
o Subdurale ruimte, ook virtuele → pathologisch als ruimte is
- Arachnoid membraan, is dunner dus noem je leptomeninx
o Subarachnoid ruimte → arteriën en venen in, echte ruimte
- Pia mater → is dunner dus noem je leptomeninx. Volgt contour brein
, G1HA@lumc.nl
E.A.J.F. Lakke
o Hier zit de glia limitans superficialis, blood-liquor barriere
De durale zak komt tot S2 bij de
volwassen mens, kinderen ligt deze
lager want ruggenmerg moet nog
omhoog gaan kruipen. Zit vast met
touwtje (filum terminale) aan
onderkant van het bot.
Daarnaast heb je durale sleeves die aan
de zijkant vast zitten, tussen de spinale
zenuwen door.
Dura mater in ruggenmerg zit niet vast gegroeid voor de beweging.
Uit de pia mater komt dentiulate ligament. Is ook een soort verankering, ruggenmerg in het midden
ook al is er beweging.
Epiduraal hematoom = klap waardoor de arterie van de schedel is kapot gegaan, ontstaat een ruimte
en maakt dat de dura mater los komt van de schedel. = altijd arterieel
Subdurale bloeding, ligt iets dieper en is altijd een veneuze bloeding. Is minder goed afgegrensd, wat
de arachnoid membraan ligt er wel tegen aan dura maar niet helemaal vast.
Subarachnoidal hemorrhage is weer arterieel (vaak), kan ook veneus. Hier lopen standaard allemaal
bloedvaten, dus deze kunnen kapot gaan en heel makkelijk verspreiden. Je kan hier veel bloed kwijt.
Dit is heel slecht als je dit heb, bloed gaat tussen alle gyri en sulcus.
Dural duplicatuur = dubbel laag dura mater omdat het tussen de 2 hemisferen naar beneden steekt.
Hier zit een holte over waar veneus bloed loopt. Komen ook veneuze sinussen tevoorschijn, hier
wordt veneuze bloed van het brein in verzameld. Je hebt op 2 plekken dural duplicature:
- Falx cerebri = precies in de middenlijn van hoofd, tussen de 2 cerebrale hemisferen
- Tentorium cerebelli = tussen cerebrum en cerebellum = soort tent waar cerebellum woont.
o Maakt vloer voor de lobus occuputalis → anders bedrukt en stopt de ademhaling
o Zorgt dat drukverhoging niet te erg optreed, is natuurlijk tot een grens.
De veneuze sinussen liggen in de dural duplicatures. Bevindt zich steeds in de randen.
De sinussen komen samen in het confluens sinuum en dit stroomt uiteindelijk in de grote hals venen
in de jugulair vein.
Bloed dat door de cavernous sinus loopt, stroomt langzaam want zijn allemaal bruggetjes wat zorgt
voor weerstand. Bacteriën kunnen hier abces vormen, antibiotica komt er moeilijk dus gaat rotten.
Steenpuist op je kont maakt niet zoveel uit, maar op de neus moet meteen worden behandeld. Puur
om te voorkomen dat het in de cavernous sinus terecht komt.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper daniellew4. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,49. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 56326 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen