Samenvatting Ontwikkeling in zorg & Maatschappij
kwartiel 3
Het Nederlandse zorgstelsel
De Zorgverzekeringswet (p. 7-11)
De vergoeding van curateve zorg in Nederland wordt geregeld met één Zorgverzekeringswet (Zvw).
Het systeem van de Zvw heef zowel publieke als private elementen. De overheid is direct betrokken
bij de invulling van de Zvw en stelt een aantal publieke randvoorwaarden die het sociale karakter van
de zorgverzekering waarborgen:
- Burgers zijn verplicht om een (basis)zorgverzekering af te sluiten en zijn vrij in het kiezen van
hun eigen verzekeraar.
- Zorgverzekeraars zijn verplicht die burgers voor de zorgverzekering te accepteren, ongeacht
hun gezondheidstoestand.
- De premie van een aangeboden polis is gelijk voor iedere verzekerde, ongeacht zijn
gezondheidssituate, leefijd of achtergrond.
- Zorgverzekeraars hebben een zorgplicht: zij moeten garanderen dat de zorg die in het
basispakket zit beschikbaar is voor al hun verzekerden.
- De inhoud van het verzekerde basispakket is wetelijk bepaald.
Burgers, zorgverzekeraars en zorgaanbieders zijn de centrale partjen in de Zvw.
Ten eerste de burgers zelf: zij kunnen van zorgaanbieder wisselen en elk jaar een betere (of
goedkopere) zorgverzekeraar uitkiezen.
Ten tweede zijn er de zorgverzekeraars: zij controleren de kwaliteit en doelmatgheid van zorg als ze
die inkopen. Is de zorg niet goed genoeg, dan kunnen ze besluiten om geen contract af te sluiten.
Ten slote de rol van de zorgaanbieders: zij bepalen hoe zorg wordt geleverd. Wat wordt er
uiteindelijk in de spreek- en behandelkamer besloten? De zorgaanbieders hebben daar als
beroepsgroep ook kwaliteitsrichtlijnen voor opgesteld.
Bij het toezicht op Zvw-vergoede zorg hebben verschillende partjen een aantal formele taken. Het
Rijk is verantwoordelijk voor het gehele zorgstelsel en stelt vast aan welke kwaliteitseisen de zorg
moet voldoen. Voor het toezicht op deze kwaliteitseisen zijn er verschillende overheidsorganisates:
De Nederlandse Zorgautoriteit, die erop toeziet dat de Zvw rechtmatg wordt uitgevoerd en
die de marktmeester is op de zorgmarkten.
De Autoriteit Consument & Markt, die toeziet op mededinging in de zorg in het belang van
patiënten en verzekerden.
De Inspecte voor de Gezondheidszorg, die toezicht houdt en handhaaf op de kwaliteit en
veiligheid van zorg.
De Wet langdurige zorg (p. 13-15)
Wlz Wet langdurige zorg.
AWBZ Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten.
De Wlz is voor een beperktere groep mensen van toepassing dan de AWBZ: de meest kwetsbare
mensen, zoals ouderen met vergevorderde demente, ernstg verstandelijk of lichamelijk beperkte
mensen en mensen met langdurige psychiatrische aandoeningen.
CIZ Centrum Indicatestelling Zorg.
,CIZ geef voor deze mensen op een landelijk uniforme manier indicates af. Cliiënten met een
indicate kunnen die zorg thuis krijgen, of in een zorginstelling
De Wlz wordt op landelijk niveau in opdracht van de rijksoverheid uitgevoerd door Wlz-uitvoerders.
De Wlz-uitvoerders hebben de feitelijke uitvoering opgedragen aan zorgkantoren. Dit zijn per regio
aangewezen kantoren die nauw verbonden zijn met een zorgverzekeraar. Deze kantoren regelen de
levering van de zorg. De Wlz is een verplichte volksverzekering op basis van solidariteit: iedereen die
in Nederland inkomstenbelastng afdraagt, betaalt er premie voor.
NZa Nederlandse Zorgautoriteit.
De cliiënten en hun vertegenwoordigers, het Rijk, het CIZ, NZa, de zorgkantoren en de zorgaanbieders
zijn de belangrijkste partjen bij de Wlz.
De zware en intensieve zorg die burgers uit de Wlz kunnen krijgen, wordt beschreven in een aantal
functes, die breed gedefnieerd zijn. Daardoor is er behoorlijk wat vrijheid om de geïnndiceerde zorg
samen met de zorgaanbieder te organiseren. De meest voorkomende functes zijn:
- Verblijf in een instelling: langdurige opname, maar ook huisvestng krijgen in een
verpleeghuis, of een woning voor verstandelijk beperkte mensen.
- Persoonlijke verzorging: hulp bij wassen, aankleden, toiletgang, en eten en drinken.
- Begeleiding die de zelfredzaamheid vergroot: hulp bij het indelen van de dag, om het leven
beter onder controle te krijgen en om te leren hoe je de huishouding doet.
- Verpleging: medische hulp bij bijvoorbeeld wondverzorging of injecteren.
- Wlz-behandeling: een medische, paramedische of gedragswetenschappelijke behandeling
die helpt bij het herstel of verbeteren van een aandoening.
- Vervoer van en naar de dagbesteding en dagbehandeling: voor mensen die door hun
aandoening niet zelf naar de dagbesteding of –behandeling kunnen komen.
Wat er uiteindelijk precies in het Wlz-zorgpakket komt, bepaalt de rijksoverheid. Het Zorginsttuut
Nederland adviseert daarbij.
Wie de meest zware en intensieve zorg nodig heef, kan zich melden bij het CIZ. Het CIZ bepaalt
welke soort zorg iemand in welke mate nodig heeft dat is de ‘indicatee. Vervolgens informeert het
CIZ het zelfstandig werkende zorgkantoor, waarvan er 31 in Nederland zijn.
, De zorgvrager en de zorgaanbieder stellen een zorgplan (bij natura) of een budgetplan (bij
persoonsgebonden budget) op en geef het zorgkantoor bij de zorgaanbieder aan dat de zorg
geleverd kan worden.
CAK Centraal Administrate Kantoor
SVB Sociale Verzekeringsbank.
voor de in natura-zorgkosten gaat een deel van het fonds naar het CAK. In opdracht van de
zorgkantoren betaalt het CAK vervolgens de zorgaanbieders.
Voor betaling via het persoonsgebonden budget gaat een deel van het fonds naar de SVB die de
persoonsgebonden budgeten voor de mensen met een pgb beheert. Wie de zorg met een
persoonsgebonden budget regelt, heef een zogenoemd trekkingsrecht bij de SVB: de rekeningen van
de zorgverleners (tot een bepaald maximum bedrag) worden naar de SVB gestuurd, die daarna de
rekening betaalt.
De Wet maatschappelijke ondersteuning (17-19)
Wmo Wet maatschappelijke ondersteuning.
Met de Wmo hebben gemeenten de opdracht gekregen om mensen met een beperking
ondersteuning te bieden. Voorbeelden zijn mensen met een lichamelijke, verstandelijke of
psychische beperking, zoals (licht) gehandicapten en ouderen. Die ondersteuning is erop gericht
mensen mee te laten doen in de maatschappij en in staat te stellen thuis te blijven wonen. Daarnaast
kan de gemeente uit de Wmo beschermd wonen en opvang bieden aan mensen die geen
mogelijkheden hebben of niet in staat zijn om thuis te wonen.
Gemeenten ondersteunen vanuit de Wmo mensen die moeilijk kunnen partciperen in de
samenleving, niet zelfredzaam zijn of behoefe hebben aan een beschermde woonomgeving of
opvang. Het gaat dan bijvoorbeeld om:
- Begeleiding en dagbesteding.
- Hulp in het huishouden.
- Ondersteuning van de mantelzorger.
- Vrijwilligers.
- Een plaats in een beschermde woonomgeving voor mensen met een langdurige psychische
stoornis.
- Opvang van mannen, vrouwen en kinderen bij huiselijk geweld.
- Maatschappelijke opvang, bijvoorbeeld voor mensen die dakloos zijn.
- Een fnanciiële tegemoetkoming voor mensen met aannemelijke meerkosten vanwege hun
chronische ziekte of aandoening.
Beroepsprofiel Verpleegkundige
3.1
Voor het beschrijven van de bekwaamheid van de verpleegkundige gebruiken we de
sleutelbegrippen: context, zelfstandigheid en verantwoordelijkheid, kennis en vaardigheden. Als
referentepunt is het NLQF gekozen.
De context vaten we hier op als de situates, waarin de verpleegkundige haar beroep uitoefent. Die
zorgsituates zijn complex. Complexiteit omvat zowel ‘case complexitye als ‘patent complexitye:
- Case complexity.
o De ziekte: mate van complexiteit medische problemen.
