Hoorcollege 1 Introductie
Financiële sector is groot
Voorname spelers in de financiële sector
Banken:
o Commerciële banken: waar we rekening openen.
o Investment banks: opereren voor bedrijven. Begeleiden de beursgang.
Vermogensbeheerders: ondernemingen, zoals Ahold en
verzekeringsmaatschappijen. Partijen die geld hebben en het beheren. Zij helpen
mensen om kapitaal te laten renderen.
Verzekeraars: dekken risico’s af. Je betaalt iedere maand premie, stoppen ze in potje
en schade gaat uit het potje om uit te keren.
Beurzen en handelsplatformen: beurzen zijn er om aandelen te verhandelen. Op de
beurzen en handelsplatformen heb je verschillende actoren: handelaren, huis tuin en
keukenhandelaren en market makers.
Handelaren en market makers: market makers zijn wat passiever. Zij staan er altijd
om te kopen of te verkopen. Je hoeft niet op zoek naar tegenpartij. Zij bieden
liquiditeit aan de markt. Ze verdienen aan transacties.
Investeerders: mensen die geld hebben (kunnen ook vermogensbeheerders zijn).
Stoppen kapitaal ergens in.
Aanbieders van specifieke beleggingen
Tussenpersonen
Adviseurs: juridisch adviseur, financieel adviseur, accountant, etc.
Alle partijen zijn continu bezig in binnen- en buitenland. Proberen rendement te behalen
tegen een risico dat je wilt lopen.
,Enkele financiële markten
Kapitaalmarkten
o Aandelenmarkten: stukje eigen vermogen. Deels eigenaar van het bedrijf.
o Obligatiemarkten: stukje schuld. Schuldinstrument. Recht op aflossingen,
rente, etc.
Makkelijk om kapitaal aan te trekken.
Commodity markten: ander soort markten. Graanmarkten waar graan wordt
verhandeld. Als je een bakker bent, dan kun je op commodity markt graan kopen.
Termijnmarkten: futuresmarket. Instrumenten kopen om je in te dekken tegen
prijsrisico’s. bakker wil weten wat prijs over half jaar is. Hoe weet je dit? Dit kun je niet
voorspellen. Je kan met future prijszekerheid kopen. Je kunt prijs afspreken.
Commodity en termijnmarkten hangen met elkaar samen.
Derivatenmarkten: optie op een aandeel bijv. deze opties worden ook weer
verhandeld.
Valutamarkten: in dollars kopen en betalen in euro’s etc.
Beursvennootschappen
Ondernemingen kunnen aandelen uitgeven en deze laten noteren op een beurs (IPO
of een secondary offering)
Daarbij worden zij begeleid door investment banks en adviseurs
Ondernemingen halen hiermee kapitaal op voor verdere groei
De aandelen worden verhandeld op de beurs
Denk bijv. aan Ahold en TomTom
De prijsvorming van een genoteerd aandeel
Hoe komt prijs aandeel tot stand? Je gaat kijken wat het bedrijf waard is. Als het bedrijf 100
miljoen waard is en hebben 1 miljoen aandelen uitgegeven. Wat is dan waarde aandeel? 100
euro. Is dat meteen de prijs? Dat kan, maar hoeft niet. Moeilijke is wat de waarde van het
bedrijf exact is. Dat bepaalt niemand. Beste wat we hebben is wat de markt denkt dat de
waarde is.
Stel vandaag is koers 100 euro. Er komt heel veel goed nieuws naar buiten. De koers gaat
stijgen, want verwachtingen worden aangepast wat voor winst bedrijf gaat maken in
toekomst. Wanneer meer winst wordt gemaakt, wordt ook meer dividend uitgekeerd.
Als investment banker de waarde van het bedrijf moet bepalen, dan kijkt hij naar de
verwachtingen over de toekomstige inkomstenstromen. Van 5 – 10 jaar. Als we dat dan
terugrekenen naar wat het vandaag de dag waard zou zijn, dan is dat waarde van het bedrijf.
Als er positief nieuws is dan worden verwachtingen verhoogd, dus ook koersstijging. Je blijft
dan aandelen kopen tot de waarde waarvan de verwachtingen over de toekomst in de prijs
zijn verwerkt.
Dus: waarde bedrijf wordt gebaseerd op wat toekomstige winsten zijn, toekomstige
inkomstenbronnen. Hier komt waarde uit. Die deel je door uitstaande aandelen. Dan heb je
waarde aandeel. Aandelen worden verhandeld op de beurs. Er komt iedere dag nieuwe
informatie over bedrijf. Op basis van deze informatie wordt weer gekeken wat de waarde van
het aandeel is. Door koop en verkoop wordt koers gebracht naar niveau waar het volgens de
markt moet zijn.
Informatie (feiten en verwachtingen)
Transacties (vraag en aanbod)
Prijsvorming
,Sjoemel software VW. Informatie naar buiten. Veel schadekosten. Waarde VW neemt af.
Van 160 naar 110.
Hoe gaat prijsvorming?
Neoklassieke school: homo economicus verwacht rendement en risico.
Efficiënte markt hypothese
Gaat uit van rationaliteit mens en markt. Er is een efficiënte markt: informatie wordt snel
en adequaat verwerkt in de koers. Zo werkt het niet in de praktijk.
Gedragseconomische school: afwijkingen cognitieve beperkingen en emoties
Tamelijk efficiënt
Markt is tamelijk efficiënt. Je hebt ook regelmatig dat koers afwijkt van waarde aandeel.
Waarom financiële regulering?
Financiële sector en markten belangrijk voor reële economie
o Wetgever wil daarom: waarborgen van vertrouwen in de sector en markten
o Correctie van marktimperfecties (want markt werkt niet altijd efficiënt)
Systeemrisico’s: zo beperkt mogelijk blijven
Tekort aan informatie voor consumenten
Moral hazard bij grote financiële instellingen: overheid kan niet
toestaan dat bijv. banken omvallen. Moral hazard voorkomt dat er niet
onnodig financiële risico’s worden genomen. De overheid is bijna
genoodzaakt hun te helpen als slecht gaat.
o Bestrijden van schadelijk en onethisch gedrag, bijv. handel met
voorwetenschap en marktmanipulatie (komt later)
Relatie financiële regulering en punitief recht
Het is evident dat de financiële sector nu zwaar is gereguleerd:
o Toetredingsregels
o Gedragsregels: wat wel en niet mag
o Prudentiële regels: bijv. dat banken genoeg kapitaal aanhouden. Prudentieel
in de zin dat er voldoende financiële stabiliteit dat je het altijd op kunt vangen
als het slechter gaat.
Om ervoor te zorgen dat ondernemingen en personen zich aan deze regels houden,
is een stok achter de deur nodig. Dit wordt geleverd door het strafrecht en het
bestuursrecht 2 manieren van handhaving om ervoor te zorgen dat regels na
worden geleefd en we vertrouwen kunnen houden in sector en marktimperfecties
worden verminderd en economisch kan groeien.
, Wat is materieel financieel strafrecht?
Document over geschreven.
Materieel financieel strafrecht:
financieel recht, voor zover overtreding van de bepaling tot een bestuurlijke boete of
een strafrechtelijke sanctie kan leiden je hebt ook overtredingen die niet tot een
sanctie leiden, maar dat valt dus niet onder het financieel strafrecht.
commuun strafrecht (= heel breed): voor zover het wordt aangewend in de context
van financiële criminaliteit (“large scale illegality that occurs in the world of finance
and financial institutions”) strafrecht binnen financiële sector door fraudes,
witwassen, etc.
Vier schillen van materieel recht (zie mijn oratie). Dit is het financieel economisch strafrecht:
De eerste schil bestaat uit financiële normen die via de WED strafrechtelijk kunnen
worden gehandhaafd en ernstig zijn. Denk aan handel met voorwetenschap,
marktmanipulatie.
De tweede schil bestaat uit financiële normen die via de WED strafrechtelijk kunnen
worden gehandhaafd maar minder ernstig zijn. Het gaat om ~150 Wft-artikelen.
De eerste twee schillen kunnen ook bestuursrechtelijk worden gehandhaafd. Dus OM of
toezichthouder.
De derde schil bestaat uit financiële normen die alleen bestuursrechtelijk kunnen
worden gehandhaafd. Het gaat om ruim 1000 bepalingen in verschillende financiële
wetten.
De vierde schil bestaat uit meer algemene strafbepalingen die zijn opgenomen in het
WvSr en worden aangewend bij de bestrijding van financiële criminaliteit: oplichting,
fraude, witwassen.
Casus
Je staat op een verjaardagsfeestje en praat met je tante
Deze tante is directiesecretaresse bij TomTom (genoteerd aan Euronext)
Jouw tante vertelt dat er geruchten gaan dat Apple TomTom wil overnemen
De volgende dag ga je uitzoeken of je aandelen TomTom mag aankopen of niet
Als Apple TomTom wil overnemen zou het gaan over openbaar bod: uitnodiging aan
aandeelhouders. Als er overname/openbaar bod gaat komen dan gaat koers omhoog. Mag
je het kopen? Dan kijken we naar regelgeving.
MAR (Market Abuse Regulation)
Inwerkingtreding MAR: 3 juli 2016
De MAR is verordening die verder uitgewerkt is in:
Artikel 4 MAR - Uitvoeringsverordening (EU) 2016/378: kennisgevingen die
handelsplatformen moeten doen.
Artikel 11 MAR - Uitvoeringsverordening (EU) 2016/959: marktpeilingen
Artikel 17 MAR - Uitvoeringsverordening (EU) 2016/1055: openbaarmaking KPI
Artikel 18 MAR - Uitvoeringsverordening (EU) 2016/347: insidelijsten
Artikel 19 MAR - Uitvoeringsverordening (EU) 2016/523: melden inside transacties
ESMA Guidelines on Market Soundings and Delayed Disclosure of Inside Information
Questions and answers on the Market Abuse Regulation (pdf)
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper marloes_warman. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,49. Je zit daarna nergens aan vast.