Bijlage A
Stomazorg
Colostoma = waarbij de uitgang is aangebracht op de dikke darm
Ileostoma = waarbij de uitgang is aangebracht op de dikke darm
Enkelloops stoma = heeft een opening, komt alleen ontlasting naar buiten, mensen kunnen
hiermee aandrang voelen
Dubbelloops stoma = heeft twee openingen naast elkaar, uit de ene komt ontlasting, uit de
alleen slijm. Vaak is een tijdelijk stoma dubbelloops. Stuk darm kan ook onder de huid
worden gehecht, ziet er dan uit als enkelloops
Indicaties voor colostoma:
- Tumoren
- Chronische darmontstekingen: Crohn/ colitis ulcerosa
- Aangeboren afwijkingen
- Darmpoliepen
- Fistels
- Neurologische aandoeningen
- Slechte darmfunctie
- Tijdelijk moeten rusten van de plaats waar darm geopereerd is
- Incontinentie
- Ileus, afsluiting van de darm
- Verwondingen aan de darm
Ileostoma -> meer invloed op gezondheid:
- Dunne darm neemt voedingsstoffen op
- Groter risico op tekort aan vocht, kalium en zouten
- Bij koorts en warm weer extra alert zijn op zout- en vochtverlies
- Ontlasting is niet ingedikt
Indicaties ileostoma
- Chronische darmontstekingen
- Tumor
- Ileus (darmafsluiting)
- Ontsteking van uitstulpingen
- Verwonding van de darm
- Neurologische aandoeningen, denk bijv. aan dwarslaesie
- Tijdelijke bescherming anastomose
- Erfelijke aandoeningen waarbij veel poliepen voorkomen in de dikke darm
Koolstoffilter in stomazak -> tegen opbollen en geurvorming
Stomazakjes 1-4 keer per dag vervangen adviseert het protocol
,Stomahulpmiddelen:
- Stoma cap
- Gordel
- Barrier crèmes, hydrocolloidpoeders, sprays en doekjes (alleen op advies van arts of
stomaverpleegkundige)
- Hydrocolloidring, om de huid rondom de stoma goed af te sluiten of te beschermen
tegen agressieve stoffen uit de ontlasting
- Aandrukringen voor diepliggende stoma’s
- Pasta’s om de huid te egaliseren of de ruimte tussen de stoma en de huid op te
kunnen vullen
- Fixatiemateriaal
Voorbereiden verwisselen huidplaat en stomazakje
1. leg materialen volgens protocol klaar, opening huidplaat mag niet meer dan 1 tot 2 mm
groter zijn dan de stoma zelf.
2. Nieuwe huidplaat op temperatuur brengen, door huid van de zorgvrager zelf (niet onder
oksel)
3. leeg indien nodig oude zakje
4. Bereid de zorgvrager voor (staan, zitten of liggen)
Belangrijke aspecten verwisselen systeem:
- Beste tijd is in de ochtend, voor het eten -> uitvloed stoma is dan het minst
- Altijd gaasje tijdens de zorg op de stoma
- Gebruik bij het verwijderen nat of droog gaasje -> hangt af van de voorkeur cliënt
- Huidplaat van boven naar beneden verwijderen, langzaam en voorzichtig
- Plakresten verwijder je met in lauwwarm gedrenkte gaasjes
- Reinig de huid rondom de stoma met natte gaasjes, van buiten naar binnen
- Controleer huid op roodheid, zwelling en irritatie
- Check of de stomamal nog past
- Breng de nieuwe huidplaat en het zakje aan
Verwisselen stomazakje:
Colostoma -> een tot vier keer per dag
Ileostoma -> een tot twee keer per dag
- Verwijder zak van boven naar beneden
- Controleer of huidplaat nog goed zit
- Sluit zo nodig onderkant van nieuwe stomazakje
- Bevestig stomazakje van beneden naar boven
- Vraag zorgvrager de buikspieren stevig aan te spannen als je een kliksysteem
gebruikt
- Check of het zakje goed is bevestigd door voorzichtig eraan te trekken
Veiligheidsaspecten stomazorg:
- Draag onsteriele handschoenen en een schort
- Bij haargroei rondom de stoma, kun je het verwijderen met een schaartje of
scheermesje
, - Gebruik bij voorkeur hulpmiddelen van hetzelfde merk, voorkomt dat onderdelen
niet op elkaar passen
- Er kan gedoucht worden met een stomazakje, er moet alleen geen zeep in de buurt
van de stoma gebruikt worden
- Stoma hoort een helderrode kleur te hebben, bij verandering hulp inschakelen
Inhalatiemedicatie
Toedieningsvormen:
- Dosis-aerosolen
Geneesmiddel bevindt zich in een houder met drijfgas, wordt vaak gebruik gemaakt van
voorzetkamers.
- Poederinhalatoren
Wordt een capsule in inhalatieapparaatje gebracht, door krachtig te inhaleren wordt de
vaste stof in de longen verdeeld. Er zijn poederinhalatoren voor een dosis per keer en met
meer doses.
- Inhalatievloeistoffen
Inhalatievloeistoffen worden via vernevelapparatuur toegediend, wordt hiervoor gekozen als
de longfunctie zodanig verslechterd is dat de zorgvrager heel slecht diep kan inademen.
Medicatietoediening
- Volgorde van inhaleren:
1. kortwerkende luchtwegverwijders, werken 4 tot 6 uur
2. langwerkende luchtwegverwijders, werken 12 tot 24 uur
3. onstekingsremmers
- wacht een minuut voor het inhaleren met een volgend medicijn
- Goed inhaleren vergt oefening, instrueer de zorgvrager en laat hem/haar zo nodig
oefenen
Vernevelen:
Vernevelvloeistof bestaat uit vloeibaar medicijn gemengd met oplosvloeistof.
Vernevelapparaat zorgt dat de vloeistof in heel kleine druppeltjes, nevel, verdeeld wordt.
Wordt zo nodig verdund met NaCI 0,9%
Na corticosteroïden -> keel en mond spoelen met water, eerste slokje uitspugen, tweede
slokje doorslikken
Samenvatting gebaseerd op:
Bohn Stafleu van Loghum. (2022). Skills Online | Welkom! Geraadpleegd op 12 januari 2022,
van https://skillsonline-bsl.anewspring.nl/do?action=home
