Enige volledige samenvatting van 'algemene menselijke fysiologie' (Prof. Dr. Patrick Calders) uit het boek 'Leerboek medische fysiologie' (Bouman et al.). De examenvragen worden gebaseerd op de inhoud uit het boek. Zelf gemaakt, gebruikt, én geslaagd! Kijk zeker ook eens naar het extra document me...
,Het bloed verzorgt zowel de aanvoer van nuttige stoffen als de afvoer van afvalstoffen
Homeostase: inwendig milieu in evenwicht houden
Warmtetransport
Wegbrengen van metabolieten (afvalproducten van stofwisseling bv. CO2, H2O)
Ischemie = onderbreking bloedstroom => ophoping afvalstoffen => necrose => infarct
Het bloed vormt een belangrijke afweer tegen schadelijke invloeden
Afweer via bloedstolling
Schadelijke agentia kunnen niet binnendringen via wonde
Geen overmatig bloedverlies
Afweer via immuniteit
Antistoffen maken antigenen onwerkzaam
Fagocyten nemen antigenen op
VORMING EN AFBRAAK VAN BLOEDCELLEN
De vorming van bloedcellen in het beenmerg wordt gestimuleerd door cytokinen en hormonen
Bloedcelvorming in beenmerg
Rood beenmerg: neemt actief deel aan bloedcelvorming
Pasgeborenen: in alle botten volwassenen: in platte/onregelmatige botten
Geel beenmerg: neemt niet actief deel aan bloedcelvorming
Vervet beenmerg
Bevat bloedvormende stamcellen voor activatie bij bloedtekort
Hematopoëse = bloedcelvorming uit pluripotente hematopoëtische stamcellen
Cytokinen = eiwitten die activiteit/groei van andere cellen aanzetten
Interleukinen = cytokinen gevormd door leukocyten, beïnvloeden andere leukocyten
Hematopoëtische groeifactoren = cytokinen/hormonen die bloedvorming stimuleren
Voor RBC
- Erythropoëtine = EPO (gemaakt in nieren)
- Corticosteroïden
- Androgenen
- Groeihormoon
- Thyroxine
Voor WBC
- Koloniestimulerende factoren
- Interleukinen
Voor trombocyten
- Trombopoëtine = TPO
De levensduur van een erytrocyt bedraagt 80-120 dagen; hemoglobine wordt deels hergebruikt
Erytrocyten hebben geen kern meer => biconcave structuur
Reticulocyten = erytrocyten die toch nog kernrest bevatten
Geen kern => niet in staat tot eiwitsynthese => slijtage => dood na 80-120 dagen
Hemoglobine in erytrocyten
Haemgroep met ijzeratoom => zuurstofbinding en -transport
Afbraak van erytrocyten
2
, Oude erytrocyten uit bloed gehaald door macrofagen in
Milt
Lever
Beenmerg
Splitsing tot herbruikbare onderdelen
Bilirubine = giftige afvalstof => moet uitgescheiden worden
1. Bilirubine-albuminecomplex naar lever
2. Bilirubine + glucuronzuur => geconjugeerd bilirubine
3. Uitgescheiden in gal => spijsverteringskanaal => feces
Klein deel als onderdeel van enterohepatische kringloop opgenomen in nieren en
uitgescheiden als urobiline in urine
Resynthese van hemoglobine in rood beenmerg
IJzer opgeslagen in ijzerdepots
Ferritine
Hemosiderine
IJzer aan bloed afgegeven
Transferrine
Bloedplaatjes zijn stukjes van een grote cel en hebben een functie bij de bloedstolling
3
, Trombocyten zijn afgebroken van megakaryocyten uit beenmerg
Bevatten
Lysosomen
Granula met stollingsbevorderende stoffen => aggregatie bij stollingsprocessen
ADP
Plaatjesactiveringsfactor
Serotonine
BLOEDING EN STOLLING
We onderscheiden verschillende soorten bloedingen
Capillaire bloedingen: beperkte schade
Bv. schaafwond, vingerprik
Bloeding stopt snel door lokale vaatvernauwing en bloedstolling
Bloedstollingstijd < 5 min.
Veneuze bloedingen: continue afstroming
Bv. snijwond
Langere bloedstollingstijd
Arteriële bloedingen: bloed spuit pulserend uit
Bloeding stopt niet zonder ingrijpen van buitenaf
Wel tijdelijke beperking door vasoconstrictie
De drie fasen van de bloedstelping
1. Vasoconstrictie
Afsluiten van kleine vaatjes
Duurt 20-30 min.
Oorzaken van vasoconstrictie
Depolarisatie van beschadigde gladde spiercellen
Vrijkomen van neurostransmitters
Afgifte van vasoconstrictoire stoffen
2. Propvorming door plaatjesaggregatie
Glycosaminoglycanen in endotheelcellen stoten bloedplaatjes af
Plaatjesaggregatie door bindende factoren
Von-willebrandfactor
Ca2+-ionen
3. Bloedstolling door fibrine
Fibrinogeenmoleculen vormen fibrinenetwerk
Fibrinenetwerk vangt nog extra plaatjes op => prop groeit
Samentrekking fibrinedraden => uitpersing bloedserum => vast stolsel = trombus
De fibrinevorming komt tot stand door een cascade van opeenvolgende reacties
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper emch. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €11,99. Je zit daarna nergens aan vast.
