PGO taak 2: akelige angsten
Valeriaan
propranolol bij militairen -> bèta blokker -> om bepaalde traumatisce cerinneringen, niet op te
ilaan ter prevente van PTSS.
Soorten angititoorniiien van de taak
A. Fobie (PS)
B. Gegeneraliieerde angititoornii (GAS)
C. Plankenkoorti (SAS)
Valeriaandruppeli: kruidenmiddel -> mogelijk zelf te kopen, maar werkte niet. Valeriaan zou
de afgife van GABA itmuleren en de afraak van GABA remmen. Verder zou cet agoniitisc
werken op de adenoiine A1-reseptor en binden aan de 5-HT1A-reseptor.
Geregiitreerd: liscte vormen van nervoiiteit, itreii en ipanning; ilaapitoorniiien;
1e vooriscrif: propranolol (ẞ-blokker). Verlaagd de cartilag (deel van autonome reiponi van
angit).
Indeling volgens DSM V.
Angit ali een piysciatriisce itoornii wordt gekarakteriieerd door overmatge angit en zorgen in
tegenitelling tot deppreiiie, waarbij de belangrijkite iymptomen een depreiiieve itemming en cet
verliei van intereiie zijn.
Symptomen, die overlappen met deppreiiie: ilaapitoorniiien, problemen met sonsentreren,
vermoeidceid en piyscomotor/opwinding iymptomen.
Paniekangit Antsipatoire angit
Gegeneraliseerde Angst Stoornis ++
Sociale angststoornis + (maar te verwascten) ++
Paniekstoornis ++ (onuitgelokt) + (kan leiden tot
agorafobie=mijden van plekke,
waar culp niet voorcanden ii.)
Obieniieve sompeniieve itoornii + +/-
Poit traumatisce itreii itoornii ++ +/-
Angststoornissen
Gegeneraliseerde angststoornis (GAS): kerniymptomen zijn gegeneraliieerde angit en zorgen.
Daarnaait de volgende iymptomen: vercoogde opwinding, vermoeidceid, moeite om te
sonsentreren, ilaapproblemen, geïrriteerdceid en ipieripanning.
1e keus: SSRIi, SNRIi, benzodiazepinei, buipiron
Vb. in deze taak: ilaapproblemen door piekeren en tobben.
1e vooriscrif: Valium® (diazepam) -> ilapen ging beter, maar ze bleef piekeren en cad vage angiten.
Daarnaait iufg.
2e vooriscrif: monotcerapie met Buipiron® (buipiron). -> Werkt pai na een aantal weken; 5HT1A
partiële agoniit. 5HT1A bindt op 5HT1A reseptor op iomatodendritisce zijde, waardoor
,downitream ierotonine afgife wordt geremd. 5HT1A reseptor raakt gedeieniitieerd ->
autofeedbaskmescaniime verdwijnt/werkt minder efestef -> downitream ierotonineafgife wordt
vercoogd.
Paniekstoornis (PS): kerniymptomen zijn antsiperende angit (angit die gevoeld wordt voorafgaand aan, of in
afwasctng van, een gebeurtenii die eerder ceef veroorzaakt een om angitg te worden) en zorgen over paniekaanvallen.
Daarnaait volgende iymptomen: onverwascte paniekaanvallen en fobiisce vermijding of andere
gedragiveranderingen, die geaiiosieerd zijn met bezorgdceid over paniekaanvallen. Paniekitoornii
ii vaak somorbide met andere angititoorniiien en vaak met depreiiie.
1e lijn: SSRIi, SNRIi
2e lijn: benzodiazepinei (vaak 2e keui i.p.v. 1e keui), trisysliisce antdepreiiiva.
Vb. in deze taak: Diagnoie: SF of PS.
Paniekaanval door drukte (ii al eerder gebeurd) -> gesonditoneerde angit.
1e vooriscrif: Seroxat® (paroxetne) -> SSRI. Mevrouw werd cier nog angitger van -> Tcerapeutisce
werking van SSRI’i ii vertraagd.
2e vooriscrif: Sereita® (oxazepam) gedurende eerite paar weken van becandeling met paroxetne
ilikken. Waariscuwing: let op met autorijden. Oxazepam ii een benzodiazepine en deze werken
meteen, waardoor de eerite weken met paroxetne overbrugd worden. Mevrouw moet opleten met
autorijden, aangezien een bijwerking van benzodiazepinen iedate ii. Benzodiazepinen zijn niet
ielestef voor GABAA reseptoren met veriscillende α iubuniti. Hierdoor grijpen de benzodiazepinen
zowel aan op de GABAA reseptoren met α1 iubunit, wat zorgt voor iedate ali op de GABA A reseptor
met α2 (α3) iubunit, wat zorgt voor de vermindering van angit.
Sociale angststoornis (SAS)/Sociale fobie: kerniymptomen zijn angit over iosiale performanse en
zorgen over iosiale blootitelling (bang om af te gaan). Daarnaait zijn de iymptomen vooripelbare
paniekaanvallen in bepaalde iosiale iituatei en cet fobiisc vermijden van deze iituatei. Vb. angit
om in een reitaurant te eten.
1e lijn: SSRIi, SNRI’i.
Bijzondere vorm van SAS: Plankenkoorti.
Vb taak. Valeriaandruppeli: kruidenmiddel -> mogelijk zelf te kopen, maar werkte niet. Valeriaan zou
de afgife van GABA itmuleren en de afraak van GABA remmen. Verder zou cet agoniitisc werken
op de adenoiine A1-reseptor en binden aan de 5-HT1A-reseptor.
Geregiitreerd: liscte vormen van nervoiiteit, itreii en ipanning; ilaapitoorniiien;
1e vooriscrif: propranolol (ẞ-blokker).
Perifeer efest:
- Hartkloppingen onderdrukt, cartreeuente omlaag
- Tremor wordt tegengegaan (ali gevolg van bètareseptoren op ikeletipieren).
Dwangstoornis
OCS: obieiiieve sompeniieve itoornii. Dwangitoornii over sontrole of reinigen. Bij cet niet
uitvoeren van je dwangmatge candelingen kunnen leiden tot paniekaanvallen. Vb. je kunt pai
werken, wanneer je tafel iymetriisc ingedeeld ii. Vb. 17x je canden waiien, wanneer je ieti
aangeraakt cebt.
, Trauma gerelateerde stoornis
Postraumatscche stress stoornis (PDS:): kerniymptomen zijn angit terwijl de traumatisce
gebeurtenii cerbeleefd wordt en zorgen over andere iymptomen van PTSD. Daarnaait zijn de
iymptomen vercoogde opwinding en iscrikreiponien, ilaapproblemen insluiief nasctmerriei en
vermijdingigedrag. Vermijden van dingen, die aan de traumatisce gebeurteniiien cerinneren.
1e lijn: SSRIi, SNRI’i.
Pathogenese angststoornissen -> plaatjes hoofdstuk 9.
Pathofysiologie symptoom ‘Angst’
De amygdala ii een walnoot-vormig ceriensentrum disctbij de cipposampui en ceef belangrijke
anatomiisce verbindingen, welke toeitaan om ienioriisce en sogniteve informate te integreren en
dan vaititellen of er een angitreiponi zal komen.
Het efest of gevoel van angst wordt gereguleerd via verbindingen, tuiien de amygdala met de
orbitofrontale cortex en de anterior cingulate cortex. Dit zijn de ileutelgebieden van de prefrontale
sortex die emotei reguleren.
