College BDD 182
College Chronische Pijn 190
College Chronische Vermoeidheid 203
College FND 211
1
,Taak 1
ANTWOORDEN
1. Wat is SSD? Wat is het juist niet? Wat zijn mogelijke differentiaal-
diagnoses?
Alle stoornissen in het hoofdstuk “Somatic Symptom and Related Disorders” hebben
een gemeenschappelijk kenmerk → De prominente aanwezigheid van somatische
symptomen die gepaard gaan met aanzienlijk leed en beperkingen.
De belangrijkste diagnose in deze klasse, somatische symptoomstoornis (SSD), legt
de nadruk op de diagnose op basis van positieve symptomen en signalen
(verontrustende somatische symptomen plus abnormale gedachten, gevoelens en
gedragingen als reactie op deze symptomen) in plaats van de afwezigheid van een
medische verklaring voor somatische symptomen. Een onderscheidend kenmerk van
veel personen met een somatische symptoomstoornis zijn niet de somatische
symptomen op zich, maar de manier waarop ze deze presenteren en interpreteren.
Het is niet gepast om iemand een diagnose van een psychische stoornis te
geven alleen omdat er geen medische oorzaak kan worden aangetoond. Verder sluit
de aanwezigheid van een medische diagnose de mogelijkheid van een comorbide
psychische stoornis, waaronder een somatisch symptoom en aanverwante stoornis,
niet uit (DSM-5)
2. Wat zijn de verschillende soorten SSD’s?
Somatic Symptom Disorder – SSD
A. Een of meer somatische symptomen die belastend zijn of leiden tot een
aanzienlijke verstoring van het dagelijks leven
B. Overmatige gedachten, gevoelens of gedragingen die verband houden met de
somatische symptomen of daarmee samenhangende gezondheidsproblemen,
zoals blijkt uit ten minste een van de volgende:
1. Onevenredige en aanhoudende gedachten over de ernst van iemands
symptomen
2. Aanhoudend hoge mate van angst over gezondheid of symptomen
3. Overmatige tijd en energie besteed aan deze symptomen of
gezondheidsproblemen
C. Hoewel een somatisch symptoom niet continu aanwezig hoeft te zijn, is de
toestand van symptomatisch zijn aanhoudend (meestal langer dan 6
maanden)
Specificeer indien:
- Met overheersende pijn (voorheen pijnstoornis) →
Deze specificatie is bedoeld voor personen bij wie de somatische symptomen
voornamelijk gepaard gaan met pijn.
- Persistent →
Een aanhoudend beloop wordt gekenmerkt door ernstige symptomen,
duidelijke verslechtering en langdurige duur (meer dan 6 maanden).
- Ernst →
2
, o Mild: Er is slechts aan één van de symptomen gespecificeerd in
criterium B voldaan.
o Matig: Er is voldaan aan twee of meer van de in criterium B
gespecificeerde symptomen.
o Ernstig: Aan twee of meer van de symptomen van criterium B is
voldaan, plus er zijn meerdere somatische klachten (of één zeer ernstig
somatisch symptoom).
→ Mogelijk probleem:
- Bij criterium C staat een aanhoudende duur, terwijl dit eigenlijk bij de
specificaties wordt gezien als ernstig.
- De specificaties zijn moeilijk te onderscheiden in de klinische praktijk
Diagnostische kenmerken:
- Symptomen kunnen specifiek zijn (plaatselijke pijn) of relatief niet-specifiek
(vermoeidheid)
- Somatische klachten zonder duidelijke medische verklaring zijn niet voldoende
om deze diagnose te stellen
- De symptomen kunnen al dan niet verband houden met een andere medische
aandoening
o Als er een medische aandoening of een hoog risico om er een te
ontwikkelen aanwezig is, zijn de gedachten, gevoelens en gedragingen
die met deze aandoening worden geassocieerd buitensporig
o De diagnose SSD en een gelijktijdige medische aandoening sluiten
elkaar niet uit en komen vaak samen voor
- Personen beoordelen hun lichamelijke symptomen als overmatig bedreigend,
schadelijk of lastig en denken vaak het slechtste over hun gezondheid
o Zelfs als het tegendeel bewezen is, zijn sommige patiënten nog steeds
bang voor de medische ernst van hun symptomen.
- Er is vaak een hoog niveau van medisch zorggebruik, wat zelfden de zorgen
van het individu wegneemt
o De personen lijken vaak niet te reageren op medische interventies
Prevalentie:
- De prevalentie van SSD is niet bekend
- In de algemene volwassen bevolking kan die rond de 5-7% zitten
- Vrouwen hebben de neiging om meer somatische symptomen te rapporteren
dan mannen
o De prevalentie van SSD zal daarom waarschijnlijk hoger zijn bij
vrouwen
Differentiaaldiagnose:
- Een aparte diagnose van somatische symptoomstoornis wordt niet gesteld als
de somatische symptomen en gerelateerde gedachten, gevoelens of
gedragingen alleen voorkomen tijdens depressieve episodes
- Andere medische aandoeningen →
o De aanwezigheid van somatische symptomen van onduidelijke
etiologie is op zichzelf niet voldoende om de diagnose somatische
symptoomstoornis te stellen
3
, o Omgekeerd sluit de aanwezigheid van somatische symptomen van een
vastgestelde medische stoornis de diagnose van SSD niet uit als
verder aan de criteria wordt voldaan
- Paniekstoornis →
o Bij een paniekstoornis treden somatische symptomen en angst voor de
gezondheid vaak op in acute episodes, terwijl bij een SSD angst en
somatische symptomen hardnekkiger zijn
- Gegeneraliseerde angststoornis →
o Personen met GAS maken zich zorgen over meerdere gebeurtenissen,
situaties of activiteiten, waarvan er slechts één betrekking heeft op hun
gezondheid. De belangrijkste focus is meestal niet somatische
symptomen of angst voor ziekte, zoals bij SSD
- Depressieve stoornissen →
o Gaan vaak gepaard met somatische symptomen. Ze onderscheiden
zich echter van SSD door de depressieve kernsymptomen van een
lage (dysfore) stemming en anhedonie
- Ziekteangst stoornis →
o Als de persoon zich veel zorgen maakt over zijn gezondheid, maar
geen of minimale somatische symptomen heeft, kan het passender zijn
om ziekteangststoornis te overwegen
- Conversiestoornis (functionele neurologische symptoomstoornis) →
o Hier is het presenterende symptoom verlies van functie (ledemaat
bijvoorbeeld), terwijl bij SSD de nadruk ligt op het leed dat bepaalde
symptomen veroorzaken
- Waanstoornis →
o Bij een SSD worden de overtuigingen van het individu dat somatische
symptomen een weerspiegeling kunnen zijn van een ernstige
lichamelijke ziekte niet met waanintensiteit vastgehouden
- Lichaamsdysmorfe stoornis →
o Hierbij is het individu buitengewoon bezorgd over en gepreoccupeerd
door een waargenomen defect in de fysieke kenmerken. Bij SSD is er
juist een bezorgdheid over somatische symptomen en de angst voor
een onderliggende ziekte
- OCD →
o Bij SSD zijn de terugkerende ideeën over somatische symptomen of
ziekte minder opdringerig. Ook vertonen mensen met SSD niet de
bijbehorende repetitieve gedragingen gericht op het verminderen van
angst
Illness Anxiety Disorder
A. Preoccupatie met het hebben of krijgen van een ernstige ziekte
B. Somatische symptomen zijn niet aanwezig of, indien aanwezig, slechts licht
van intensiteit. Als een andere medische aandoening aanwezig is of er een
hoog risico is op het ontwikkelen van een medische aandoening, is de
preoccupatie duidelijk buitensporig of onevenredig
C. Er is een hoge mate van bezorgdheid over de gezondheid en het individu is
gemakkelijk gealarmeerd over de persoonlijke gezondheidstoestand
D. De persoon vertoont buitensporig gezondheidsgerelateerd gedrag (bijv.
controleert herhaaldelijk zijn of haar lichaam op tekenen van ziekte) of
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper veerle028. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,49. Je zit daarna nergens aan vast.