Vragen spijsvertering:
1. Leg de begrippen endocrien, paracrien en neurocrien uit aan de hand van telkens 2
voorbeelden uit de gastro-intestinale tractus.
- De gastrointesntnale tractus wordt geregeld op verschillende manieren en een manier
is hormonaal. Hormonaal gaat via 3 manieren: endocrien, paracrien, neurocrien en
autocrien.
o Endocrien betekent eigenlijk gewoon dat een cel een stof produceert die dan
in de bloedbaan komt en zo naar doelwit orgaan gaat
§ Hier zeggen we dat endocriene mediatoren gi hormonen zijn die door
de gi tractus (door entero endocriene cellen) worden vrijgeteld en in de
bloedbaan komen en gaan circuleren naar de weefsels maar enkel op
hun doelwitorgaan dmv specifieke receptoren gaann inwerken. Ze
kunnen zo een effect hebben op de secretie, motiliteit, groei, absorptie,
vrijstelling van andere hormonen ,… hebben. Hoe worden die
hormonen vrijgelaten: door neurale acitviteit, distensie of chemische
stimuli kunnen ze vrijgesteld worden.
§ De gi tractus is het grooste endocriene orgaan
§ Voorbeelden van endocriene mediatoren zijn:
• Gastrine
o Wordt vrijgesteld thv maag antrum en beetje door
dunne darm en pancreas
o De trigger is hoge maag ph
o Wordt dus vrijgesteld door de G cellen =
eneteroendocriene cellen => komt in het bloed => gaat
dan naar doelwitorgaan: parietale cellen of
enterochromaffiene cellen
§ Ga op parietale cellen binden en ga zo de
zuursecretie bevorderen
§ Kan dus ook op ecl cellen binden en zo de
vrijstelling van histamine bevordereren die dan
op zijn beurt op parietaal cel kan binden en dus
de zeersecretie kan bevordereren
o Naast bevordereren van de zuursecretie heeft het ook
een groeihormooneffect thv maagmucosa
• Secretine
o Productie door eec thv dunne darm
o Trigger = acidificatie duodenum
o Effecten:
§ Inhibitie maagzuursecretie
§ Inhibitie maaglediging
§ Bevordereren pancreasssecretie: vocht en
bicarbonaat
o Paracrien: hormonen die vrijgesteld worden door endocriene cellen maar gaan
ni in het bloed en zo naar doelwit ma gaan inwerken op naburige cel => beperkt
effect itt tot endocriene mediatoren
§ Somatostatine
, •Productie door d cellen maag dunne darm en pancreas + ook
door enterische neuronen
• Trigger: lage maag ph en darminhoud
• Effecten:
o Inhibitie gastrine vrijstelling door g cellen (paracrien
effect)
o Remt de maaglediging, stimuleert dunne darm trasnit
o Remt pancreassecretie
o Reductie splanische bloeddoorstroming
§ Histamine
• Wordt vrijsteld in de enterochromaffiene cellen door
decarboxylatie van histidine
• Histaminevrijstelling onder invloed van gastrine
• Stimuleert de maagzuursecretie door parietale cellen en
potentieert de actie van ach en gastrine op de maagzuursecretie
o Neurocrien
§ Gi peptiden in zenuwen (moeten synaps overbruggen)
§ Gaan de vrijstelling van endocriene of paracriene mediatoren inhiberen
• Grp (gastrine relasing peptide)
o Vrijgesteld door zenuwen na vagale stimulatie of door
eiwitafbraakproducten in darmlumen
o Ga inwerken op de g cel: stimuleert de gastrine
vrijstelling
• Vip: vasoactive intestinal polypetide
o Door neuronen van entrisch en czs
o Trigger is hoge maag ph
o Effect:
§ Relaxatie gsc => potente vasodidlator
§ Stimuleert vocht en elektrolietensecretie
,2. Beschrijf hoe algemeen de gastro-intestinale tractus bezenuwd wordt.
- Autonoom Zenuwstelsel
o Extrinsiek Zenuwstelsel
§ Moduleert de motiliteit van de gastro-intestinale tractus
§ Coördineert de activiteit van de GI-reflexen
§ Vormt de basis voor pijnlijke en niet-pijnlijke gevoeligheid
§ OS
• Belangrijkste neurotransmitter is NA
• Inhibeert activatie gi systeem
• N. splanchnicus major-minor-lumbales-sacrales
• Efferent: thoracolumbaal segment ruggenmerg – prevertebrale
ganglia
• Afferent: thoracolumbale ganglia spinalia
§ PS
• Belangrijkste neurotransmitter is ach
• Zorgt voor activatie en stimualtie van gi systeem
• N. vagus (X)
o Efferente vezels in: dorsale motor nucleus
o Afferent: ganglion nodosum –
o nucleus tractus solitarius - DMNV
o = vagovagale reflexen
• NN. Splanchnici pelvici (pelvicus)
o Efferent: sacrale regio ruggenmerg
o Afferent: ganglia spinalia
•
o Intrinsiek zenuwstelsel
§ = Enterisch Zenuwstelsel
• = the little brain
o Heeft intrinsieke activiteit, kan op zichzelf functioneren
(bv peristaltisch reflex gebeurt basaal autonoom dus
geen controle voor nodig) => maar moet afgeseld
worden naar context! We willen niet als je bijvoorbeeld
ga sporten dat uw gi stelsel heel actief wordt => dus er
moet contact zijn met de hersenen => verbinding tussen
hersenen en enterisch zenuwstelsel gebeurt door azs en
dit noemen we the gut brain axis
• Submucosale plexus
o Tussen epitheel en circulaire spierlaag
o Reguleren secretie en absorptie
• Plexus myentericus
o Tussen circualire en longitudinale spierlaag in
o Perislaltiek, motaliteit regualtie
• Sensorische neuronen à Interneuronen à Secreto-
Motorische neuronen
o Excitatoire motorneuronen à contractie
, o Inhibitoire motorneuronen à relaxatie
• Nauw contact met effector systemen: interstitiële cellen van
Cajal, gladde spiercellen, bloedvaten, secretoire epitheliale
cellen
- Willekeurig Zenuwstelsel
o XII (hypoglossus) – IX (glossopharyngeus)
o N. pudendus
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper igeneeskunde. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €10,29. Je zit daarna nergens aan vast.
