Op mijn basisschool heb ik onderzoek gedaan naar probleemgedrag. De hoofdvraag van mijn scriptie luid: "Welk effect heeft straffen, negeren en/of belonen op probleemgedrag bij kinderen op de basisschool?" Door het uitvragen van een enquete en statistische analyse geef ik inzicht in de effecten van ...
"Welk effect heeft straffen, negeren en/of belonen op
probleemgedrag bij kinderen op de basisschool?"
Specialisatie Gedrag
OSOAL-PGOSG-13
Ik verklaar dat dit onderzoeksverslag het resultaat is van mijn inzet en studie en dat het niet op deze
een vergelijkbare manier is aangeboden aan een andere HBO opleiding met de bedoeling daar
studiepunten voor te ontvangen
, Inhoudsopgave
Samenvatting ....................................................................................................................... 4
Inleiding ............................................................................................................................... 5
Hoofdstuk 1 Praktijkprobleem ............................................................................................ 6
1.1 Inleiding ....................................................................................................................... 6
1.2 Aanleiding en probleemstelling .................................................................................... 6
1.3 Relevantie van het onderzoek ...................................................................................... 6
1.4 Doel van het onderzoek ............................................................................................... 7
1.5 De opbouw van het onderzoek..................................................................................... 7
Hoofdstuk 2 Onderzoeksvraag ........................................................................................... 8
2.1 Inleiding ....................................................................................................................... 8
2.2 Onderzoeksvraag......................................................................................................... 8
2.3 Deelvragen .................................................................................................................. 8
2.4 Respondenten ............................................................................................................. 9
Hoofdstuk 3 Theoretische verkenning ..............................................................................10
3.1 Inleiding ......................................................................................................................10
3.2 Probleemgedrag .........................................................................................................10
3.3 Relatie leerkracht, leerling en probleemgedrag ...........................................................10
3.4 Belonenssystemen......................................................................................................11
3.5 Strafsystemen .............................................................................................................12
3.6 Negeren van ongewenst gedrag .................................................................................13
3.7 Effecten corrigeren van (ongewenst) gedrag ...............................................................13
3.8 Ouders betrekken bij probleemgedrag op school ........................................................14
Hoofdstuk 4 Onderzoeksstrategie.....................................................................................15
4.1 Inleiding ......................................................................................................................15
4.2 Onderzoeksstrategie ...................................................................................................15
4.3 Onderzoeksmethode ...................................................................................................15
4.4 Betrouwbaarheid en validiteit ......................................................................................16
Hoofdstuk 5 Uitvoering, resultaten en data-analyse ........................................................17
5.1 Inleiding ......................................................................................................................17
5.2 Uitvoering....................................................................................................................17
5.3 Resultaten en data-analyse ........................................................................................17
5.4 Betrouwbaarheidsanalyse ...........................................................................................24
Hoofdstuk 6 Conclusie, discussie en aanbevelingen ......................................................25
Dit praktijkonderzoek is uitgevoerd in het kader van de opleiding Master Educational Needs.
In dit verslag presenteer ik de resultaten van de onderzoeksvraag: "Welk effect heeft
straffen, negeren en/of belonen op probleemgedrag bij kinderen op de basisschool?". Dit
onderzoek is uitgevoerd op OBS M waar ik als leerkracht onderbouw werkzaam ben.
Steeds meer leerkrachten geven aan dat zij het onderwijs als zwaar ervaren. Ze voelen zich
verantwoordelijk voor het leerproces van de leerlingen en zien dat als een belangrijke taak.
Wanneer er probleemgedrag vertoond word weten zij hier niet altijd mee om te gaan. Door
deze handelingsverlegenheid kan een gevoel van incompetentie, onmacht, onzekerheid en
stress ontstaan (Van der Wolf en Van Beukering, 2009). Goed onderwijs, een goede relatie
met een leerling en om kunnen gaan met verschillen zijn de belangrijkste factoren bij
preventie van probleemgedrag.
Niet elke leerkracht is deskundig genoeg om hiermee om te gaan. Deze leerkrachten hebben
behoefte aan begeleiding zodat hun handelingsverlegenheid afneemt. Mijn rol als 'change
agent' speelt hierbij een belangrijke rol. Naast het lesgeven wordt namelijk verwacht dat wij
samen met de collega's de kwaliteit van het onderwijs op klas- en schoolniveau nog meer
verbeteren.
Dit actieonderzoek richt zich op het onderzoeken van een eventuele doorgaande lijn onder
leerkrachten op OBS M bij het omgaan met en aanpakken van probleemgedrag. In dit
onderzoek wordt allereerst de achtergrond en de probleemstelling duidelijk geschetst.
Vervolgens worden de onderzoeksvragen behandeld aan de hand van literatuurstudie en
worden de onderzoeksstrategieën geformuleerd. In de data-analyse wordt aan de hand van
de resultaten van de enquête beschreven wat het team als gedragsprobleem definieert, hoe
zij hiermee omgaan en of er een duidelijke aanpak is binnen de school. Naar aanleiding van
deze resultaten is er een conclusie en de bijbehorende aanbevelingen geformuleerd.
Op OBS M wordt de maatregel belonen en negeren het meest toegepast om dat dit volgens
hen het meeste positieve effect heeft op het gedrag van leerlingen. Acker (2005)
onderscheidt 8 soorten gedragingen die als lastig worden beschouwd. Het onderzoek laat
zien dat het team deze 8 gedragingen niet altijd als probleemgedrag zien. Opvallend aan dit
onderzoek is dat de leerkrachten uit het team dezelfde maatregels toepassen om
probleemgedrag aan te pakken. Het team daarentegen geeft aan dat er vanuit de directie
geen doorgaande lijn van maatregels wordt voorgeschreven met betrekking tot straffen,
negeren en belonen. Of deze doorgaande lijn een positief effect heeft op het
probleemgedrag van leerlingen zal moeten blijken uit verder onderzoek na het invoeren van
het beleid, maar uit dit onderzoek blijkt dat ondanks het gebrek aan beleid de leerkrachten
nu al op basis van eigen inzicht dezelfde (en juiste) keuzes weten te maken in hoe om te
gaan met probleemgedrag.
4
Praktijkgericht Onderzoek OSOAL-PGOSG-13
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper MKalfs. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €10,49. Je zit daarna nergens aan vast.
