Europees recht virtuele klas 1
Als een lidstaat uit de EU vertrekt, omdat ze nationale soevereiniteit belangrijk vinden.
Art. 50 VEU: uittreding. Het is dus geen federatie, maar een unie (statenverbond), kun je er
uit stappen.
Economie BENELUX is groter dan die van Rusland.
Doelstellingen art. 3 VEU
1. Het bevorderen van de vrede (EGKS)
2. Een ruimte van vrijheid, veiligheid en recht (RVVR) -> grenscontroles art. 67 en 77
VWEU, asiel, immigratie, politie, justitie
3. Het tot stand brengen van een interne markt -> afschaffen hinderpalen, harmonisatie
van wetgeving, eerlijke concurrentie
4. Het instellen van een economische monetaire unie (EMU)
5. Extern beleid (GBVB, overig extern beleid)
Een van de belangrijke elementen van dit vak is het burgerschap van de unie. Vrije verkeer
van personen, burgerschapsrichtlijn.
Je moet buitengrenzen streng controleren. Binnen lidstaten niet, maar in situaties van crisis,
zoals een pandemie, kunnen de grenscontroles binnen EU-landen ingevoerd worden, denk
aan corona. Maar dit mag alleen bij publieke belangen die heel zwaar wegen
(volksgezondheid, veiligheid). Je kijkt dan wel of de beperking evenredig is.
Ook al zijn er geen grenscontroles, auto’s worden bijvoorbeeld op de snelweg
gefotografeerd door permanent cameratoezicht. Soms doen ze wel een steekproef.
Een ruimte van vrijheid, veiligheid en recht punt 2:
Asiel
Griekenland asielzoekers, verbod van refourdement: niet zomaar iemand terugsturen als
daar een vernederende situatie is. NL Ter Apel ook zo een situatie.
Supranationale organisatie staat sterker dan 1 lidstaat. Voor extern beleid is dit belangrijk.
OEK: mensen mogen meteen aan het werk en naar NL scholen.
Immigratie
Economische gelukszoeker blijkt geen vluchteling te zijn en na de procedure zijn ze dan
illegalen in Amsterdam die geen inkomen hebben.
Europol
Europese politieorganisatie, samenwerking. De maffia profiteert ook van het vrije verkeer.
Door snelle politiesamenwerking, kan de politie dit tegenwerken.
,Justitie
Echtscheidingen over grenzen heen. Situaties met kinderen, kinderrechten, echtscheidingen
over grenzen, kinderen met dubbele nationaliteiten.
EU probeert lidstaten te dwingen om elkaars regels te erkennen. Dat noem je dan
wederzijdse erkenning.
Interne markt punt 3:
Definitie: in een markt opereren alsof het van 1 land is.
Douane-unie, afschaffen hinderpalen, harmonisatie van wetgeving voor zover noodzakeljk
voor de interne markt, een systeem voor eerlijke concurrentie.
Voorbeeld:
grote bedrijven kunnen machtspositie krijgen en er misbruik van maken. Je mag geen
kartelsmaken, macht misbruiken, leveringsweigering, mensen uit de markt duren.
Europese Commissie legt grote boetes op aan google, zodat google stopt met macht
misbruiken. Boete 4,5 miljard euro boete wegens illegale praktijken om de machtspositie
versterkt hebben. Zij betalen die boetes gewoon, hebben uiteindelijk meer winst eraan
overgehouden.
Stelling:
Als je te hard rijdt, krijg je een boete. Iemand die heel rijk is, vindt dat niet boeiend. Hierdoor
is de sanctie niet hoog genoeg.
Boetes naar draagkracht opleggen.
Op dit moment zijn boetes niet effectief bij grote bedrijven. Het mededingingsrecht is
hierdoor aan het falen. Grote bedrijven calculeren de boetes al in en hebben alsnog winst.
Economische monetaire unie punt 4:
Het is een monetaire unie. Je mag het nog geen economische unie noemen. Er is geen
gemeenschappelijk beleid. Wel een monetaire unie.
Er is een gemeenschappelijke munt, hierdoor geen wisselkoersen. Het heeft wel nadelen:
voorheen kon je als lidstaat de centrale bank verzoeken om meer geld af te drukken. Dat
leidde wel tot inflatie. Hierdoor zijn Italië en Griekenland kapot gegaan. Nu kan dat dus niet
meer zomaar. Niet bijdrukken, tenzij noodzakelijk. De hoge inflatie moet je niet willen.
Een interne markt kan niet functioneren als je de risico’s weghaalt. Als je de inflatie de vrije
hand gaat geven in de EU, krijg je een situatie die we niet willen. Nu met corona en OEK kun
je ook spreken van een crisissituatie. Er wordt geld bijgedrukt en we hebben een inflatie.
Extern beleid punt 5: artikel 3 lid 5 VEU. In artikel 2 staan de waarden.
De reactie op hoe Putin zich gedraagt: vergiftigen mensen, mensen uitschakelen, de krim en
OEK binnenvallen. Hele internationale recht aan flarden geschoten. De EU staat voor de
mensenrechten. Als OEK lid wordt van de EU, dan is een aanval op OEK een aanval op EU->
WO3. Of als OEK in navo had gezeten.
VEU is politiek, GBVB. VWEU is meer economisch, gemeenschappelijk handelsbeleid
, Beginselen
a. Loyale samenwerking art. 4 lid 3 VEU
b. Bevoegdheidstoedeling/ attributie art. 5 lid 2 VEU
c. Subsidiariteit art. 5 lid 3 VEU
Inzake niet exclusieve bevoegdheden, zie art. 3 VWEU.
d. Evenredigheidsbeginsel art. 5 lid 4 VEU
Loyale samenwerking: verplichting van de lidstaten om respect te hebben, onthoudt je van
maatregelen die de verwezenlijking van de doelstellingen va de EU in gevaar kunnen
brengen.
Als in NL een bedrijf de interne markt verstoord, moet NL dat bedrijf tot de orde roepen. De
nationale rechter moet EU voorwaarden toepassen bij schadevergoeding als een lidstaat EU-
recht schendt. Als een lidstaat EU-recht schendt. Je mag als nationale overheden geen regels
toepassen die in strijd zijn met de EU-regels.
Bevoegdheidstoedeling: lidstaten hebben bij verdragen bevoegdheden toebedeeld aan de
EU. De Unie mag alleen binnen deze grenzen handelen. de lidstaten zijn de bazen van de EU-
instellingen. Er is dus een legal base in de verdragen nodig.
Subsidiariteit: op gebieden waar de Unie niet exclusief bevoegd is, mag de Unie slechts
optreden indien en voor zover de doelstellingen niet voldoende door de lidstaten worden
verwezenlijkt, en vanwege de omvang en gevolgen beter door de unie kunnen worden
bereikt. Dus als het echt niet lukt, dan wordt het naar Brussel getrokken. Dit ter voorkoming
dat Brussel te veel macht krijgt.
Een gifwolk bijvoorbeeld gaat verder dan een lidstaat en moet wel op EU-niveau worden
geregeld.
Voorbeeld exclusief EU: vaststellen mededingingsregels, monetaire beleid van de Euro,
visserij: de biologische rijkdommen in de EU, gemeenschappelijk handelsbeleid.
NL vissers demonstreren in Den Haag over de visserij heeft geen zin, wordt op niveau Unie
gemaakt. Hier geldt geen subsidiariteitsbeginsel. Check artikel 3 VWEU.
Evenredigheidsbeginsel
Niet schieten met een kanon op een mug.
Beleid/wetgeving mag niet verder gaan dan nodig is voor verwezenlijking doel.
Bijvoorbeeld: Vitaminen op de markt brengen. Niet elke lidstaat wil dit. Dan mag je wel
vitaminen toevoegen, maar niet verder dan nodig. Dit om de consument te beschermen.
