Samenvatting oosterse filosofie
Verschillen tussen Indiase en chinees traditie zijn veel groter dan tussen het westen en het
Indiase. In het westen staat kennis centraal . Als we dit beantwoorden, kunnen we iets
zeggen over wat we mogen hopen en wat we moeten doen. In de Indiase traditie staat
realisatie van bevrijding/verlichting centraal. Na die bevrijding weet je wat je kunt weten en
moet doen. De Chinese traditie richt zich op de vraag hoe we moeten leven.
Indiase filosofie/ hindoeïsme
In de Indiase traditie staan de Veda’s centraal: hele oude lofzangen aan goden. In de
Upanishaden, een verzameling geschriften, staat de vervolmaking van de Veda’s. Er staat
in dat de mens gevangen zit in het rad van geboorte, dood en wedergeboorte. (samsara) dit
rad wordt aangedreven door de wetmatigheid van karma. Wie goed doet wie goed ontmoet.
Om te bevrijden uit dit rad van samsara kunnen we moksha (bevrijding) realiseren.
Bevrijding is de werkelijkheid dat 1 en ongedeeld is: brahman. (ziel van de wereld) De ware
zelf is atman( ziel van het leven). Als atman en brahman 1 zijn creëer je geen karma meer.
Op die manier breng je het rad van samsara tot stilstand en verkrijg je bevrijding. Deze
filosofie is dus een weg naar bevrijding. Dit is de leer van de upanishaden
Het boeddhisme
De boedha is een prins die verlichting kreeg en die zijn leer verspreidde: dharma. Wat
anders is dan de upanishaden is dat de mens gevangen zit in samsara door het karma dat
hij met zijn handelingen creëert. Hij bevrijdt het echter niet door atman te realiseren, maar
juist door te begrijpen dat zo’n atman niet bestaat. Menselijke persoonlijkheid kunnen we
laag voor laag afpellen maar we komen nooit naar de dieptse kern. De mens bestaat uit 5
onpersoonlijke en vervangende processen (skandha) die samen een illusie van het zelf
vormen. Verlichting(nirvana) houd in dat je je niet langer hecht aan de skandha’s. De
boedha had 4 edele waarheden:
1. Duhkha: onbevredigend van aard, er is veel lijden.
2. Tanha: reden dat het leven niet lekker loopt komt door verlangens.
3. De duhkha dooft als er nirvana word bereikt: bevrijding
4. Om dat te bereiken heb je het 8 voudige plan nodig. 1) juiste inzicht 2) juist
voornemen 3) juist spreken, handelen en levensonderhoud 4) juist streven 5) juiste
aandacht 6) juiste concentratie.
Door dit 8 voudige pad te volgen realiseert de boeddhistische beoefenaar 3 belangrijke
filosofische inzichten. Alles wat we hebben is onbevredigend van aard (duhkha), het is
vergankelijk (anitya) en zonder zelf (anatman). Zo realiseer je nirvana en ben je bevrijd van
de samsara.
Na Boeddha’s dood kwamen er 18 boeddhistische scholen die de leer van boedha
probeerden aan te vullen. Er kwamen eigen abhidharma (filosofische uitwerking van de
leer). Er is een fikkerende werkelijkheid waarin niets bestendig is.
Vroeger ontstonden er nieuwe boeddhistische teksten die zichzelf plaatsen binnen het
mahayana (groot voertuig). 2 filosofische veranderingen kenmerken dit denken. 1) de
teksten diepen het niet-zelf verder uit. Alle dingen hebben sunyata: leeg van ware aard. alle
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper roos_r. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.