Wijkanalyse Toets
Een analyse van Utrechtse Parkwijk
Naam: ….
Docent: ….
Examinator: ….
Klas: …..
Toets code: …..
Inleverdatum: 2024
St nummer: ……
Groep: ……
,Voorwoord
De wijkanalyse richt zich op het begrijpen van de specifieke behoeften en kenmerken van een wijk,
met name vanuit het perspectief van een wijkverpleegkundige. De wijkanalyse omvat verschillende
stappen en onderwerpen.
Samen met twee klasgenoten heb ik een wijkanalyse gemaakt, bestaande uit 7 hoofdstukken. We
hebben de eerste 6 hoofdstukken samengedaan, waarbij elk hoofdstuk een ander thema
behandelde. We hebben de wijk grondig geobserveerd, de sociale kaart beschreven,
gezondheidsproblemen en risico's benoemd, en mogelijke verbeteringen voorgesteld. Voor ons
onderzoek hebben we betrouwbare bronnen gebruikt om onze bevindingen te ondersteunen.
De 7de hoofdstuk omvat een individuele opdracht waarbij advies wordt gegeven aan de wethouder
op basis van de bevindingen van de wijkanalyse. Het doel van deze wijkanalyse is om een grondig
inzicht te verkrijgen in de demografische, sociaaleconomische, gezondheids- en welzijnskenmerken
van de wijk. Daarnaast geeft de wijkanalyse aanbevelingen voor de lokale overheid en andere
belanghebbenden om de levenskwaliteit en gezondheid van de bewoners van de wijk te verbeteren.
,Inhoudsopgave
Voorwoord ....................................................................................................................... 2
Hoofdstuk 1: Voorbereidende opdracht 1: Termen ............................................................ 4
Hoofdstuk 2: Voorbereidende opdracht 2: Uiteenzetting ................................................... 8
Hoofdstuk 3: Stap 1. Afbakening wijk ............................................................................. 10
Hoofdstuk 4: Stap 2. Observeer de wijk ........................................................................... 11
Hoofdstuk 5: Stap 3: Verzamel relevante gegevens over de wijk ...................................... 15
Bevolkingssamenstelling ........................................................................................................ 15
Gezinssamenstelling .............................................................................................................. 16
Diversiteit .............................................................................................................................. 17
Sociaaleconomische status (SES)............................................................................................. 18
Informele netwerken.............................................................................................................. 20
Gezondheidsproblemen of gezondheidsrisico’s ....................................................................... 22
Samenwerking van verschillende disciplines ........................................................................... 27
Hoofdstuk 6: Stap 4: Breng de lokale sociale kaart in beeld ............................................. 29
De sociale kaart ..................................................................................................................... 29
Welzijnsvoorzieningen ........................................................................................................... 30
Zorgvoorzieningen ................................................................................................................. 32
Psychotherapeutisch centrum Leidsche Rijn ............................................................................ 32
Voorzieningen op het terrein van sport, recreatie en/of cultuur............................................... 34
Hoofdstuk 7: Stap 5: Het advies aan de wethouder (individuele opdracht) ................ 36
Literatuurlijst ................................................................................................................. 59
Gezamenlijke opdracht ................................................................................................... 59
Litratuur individueel ....................................................................................................... 65
Bijlage 1. Samenwerkingsovereenkomst ......................................................................... 69
,Hoofdstuk 1: Voorbereidende opdracht 1: Termen
In deze eerste voorbereidende opdracht leggen we tien termen uit en vertellen we waarom deze
termen belangrijk zijn voor het maken van een wijkanalyse.
- Expertise gebied wijkverpleegkundige
Een wijkverpleegkundige kan uitgebreide zorg beiden, samenwerken met andere
professionals, helpen bij het bevorderen van de gezondheid, kan effectief communiceren en
reflecteert op eigen handelen. Bovendien is de expertise van een wijkverpleegkundige het
organiseren van zorg en voortdurend streven naar kwaliteitsverbetering, daarnaast spelen ze
in op opkomende ontwikkelingen in de zorg en maken ze gebruik van technologie in hun
werk (Rosendal, 2019)
- Het belang voor wijkanalyse
De expertise van een wijkverpleegkundige is essentieel bij het maken van een wijkanalyse,
want ze weten veel over de gezondheid van mensen in een bepaalde buurt. Ze begrijpen
goed wat de behoeften en problemen zijn, daarom is hun kennis heel belangrijk bij het
onderzoeken van een buurt. Ze kunnen ook helpen bij het vinden van oplossingen en
samenwerken met anderen, zoals artsen. Hun hulp is heel waardevol om te zorgen dat de
juiste zorg op de juiste plek terechtkomt.
- Zelfmanagement
Zelfmanagement is een set van vaardigheden die de patiënt inzet om zelf goed om te gaan
met zijn gezondheidsprobleem en om zijn zelfredzaamheid te vergroten (Sassen, 2018,
p.120). Zelfmanagement gaat niet alleen over symptomenmanagement, maar ook over het
gezondheidsprobleem een plaats geven in het dagelijkse leven. Het kan gericht zijn op het
verbeteren van de leefstijl of de therapietrouw. Zelfmanagementgedrag kan bijdragen aan
een goede kwaliteit van leven.
- Het belang voor wijkanalyse
Het begrijpen van het zelfmanagement van bewoners in een wijk is van cruciaal belang voor
het identificeren van ondersteuningsbehoeften en het ontwerpen van programma's die de
gezondheidseigen regie van mensen bevorderen. Het verwijst naar het vermogen van
individuen om hun eigen gezondheid te beheren, bijvoorbeeld door het omgaan met een
chronische aandoening, het volgen van voorgeschreven behandelingen en het maken van
gezonde levensstijlkeuzes (GGZ standaarden, z.d.-b).
- Shared decision making (SDM)
SDM is een proces waarbij een beslissing wordt genomen door de patiënt, belangrijke
relaties van de patiënt en een of meer zorgprofessionals (Sassen, 2018, p.78). Bij SDM is
zowel de patiënt als de zorgprofessional betrokken bij het maken van afspraken over de
behandeling, zij delen relevante informatie en stemmen beiden in met het uiteindelijke
besluit over de behandeling van een patiënt.
- Het belang voor wijkanalyse
De wijkverpleegkundige is in staat om door middel van SDM, samen met de patiënt een
zorgplan op te stellen gericht op het in eigen regie krijgen van de aandoening of beperking
(Keurhorst et al., 2011)
Door de inzet van SDM in de wijk kan er gezorgd worden voor dat de patiënt tevreden is over
de geleverde zorg, therapietrouw neemt toe en hierdoor de gezondheidseffecten worden
behaald.
, - Wijkgezondheidsprofiel
Een wijkgezondheidsprofiel geeft een overzicht van de meeste recente cijfers over de
gezondheid van mensen in een wijk (Volksgezondheidsmonitor, z.d.).
Bovendien biedt het een samenvatting van de gezondheidssituatie van de inwoners, waarbij
niet alleen gekeken wordt naar de fysieke gezondheid, maar ook naar hoe mensen hun
gezondheid ervaren en naar de wensen en behoeften. Dit profiel wordt in samenwerking
met inwoners en partners in de lokale bevolking opgesteld. Het vormt een waardevolle basis
om prioriteiten te stellen, samenwerkingsafspraken te maken en gerichte activiteiten te
ontwikkelen ter bevordering van de gezondheid van de lokale bevolking
(Loketgezondleven.nl, z.d.-a).
- Het belang voor wijkanalyse
Een wijkgezondheidsprofiel is van cruciaal belang voor wijkanalyse omdat het een diepgaand
inzicht biedt in de gezondheidssituatie van de inwoners, waardoor prioriteiten kunnen
worden vastgesteld op basis van concrete gegevens. Bovendien vormt het profiel de basis
voor het ontwikkelen van gerichte activiteiten ter bevordering van de gezondheid van de
lokale bevolking.
- Informele zorg
Informele zorg omvat zorg en ondersteuning die wordt verleend door personen die zorg niet
als hun beroep doen en er dus ook niet voor worden betaald. Deze zorgverleners bieden
hulp vanwege een persoonlijke band met de persoon die zorg nodig heeft, uit genegenheid,
vriendschap of vanuit een oprechte inzet. Voorbeelden van informele zorgverleners zijn
mantelzorgers, vrijwilligers en leden van het sociale netwerk van de hulpbehoevende, zoals
familieleden, vrienden, kennissen en buren (Zorg voor beter, 2022-a).
- Het belang voor wijkanalyse
In de samenleving wordt er steeds meer een beroep gedaan op het sociale netwerk van
mensen (Movisie, z.d.-a), daarom is de informele zorg belangrijk voor een wijkanalyse omdat
het inzicht biedt in zorgbehoeften, aanvullend is op professionele zorg, netwerken en
samenwerking bevordert, en kan helpen bij het identificeren van ondersteuningsbehoeften
binnen de buurt.
- Multimorbiditeit
Veel mensen met een chronisch gezondheidsprobleem hebben niet een, maar meerdere
gezondheidsproblemen tegelijk. Dit noem je multimorbiditeit of co morbiditeit (Sassen,
2018, p.49). Deze gezondheidsproblemen kunnen variëren van fysieke
gezondheidsproblemen tot psychische aandoeningen, en ze kunnen elkaar onderling
beïnvloeden.
- Het belang voor wijkanalyse
Multimorbiditeit verwijst naar de gelijktijdige aanwezigheid van twee of meer chronische
medische aandoeningen in een individu (GGZ standaarden, z.d.-a). Het belang van
wijkanalyse met betrekking tot multimorbiditeit ligt in het verkrijgen van inzicht in de
prevalentie van multimorbiditeit binnen de buurt, het identificeren van specifieke
zorgbehoeften van mensen met multimorbiditeit, en het coördineren van passende
zorgdiensten binnen de wijk.