Grondige nota's van het vak moleculaire biologie onderwezen door professor Gerlo en Tournoy. Samenvatting gebaseerd op hoorcolleges, Powerpoint en boek. Geslaagd in eerste zit.
MOLECULAIRE BIOLOGIE
= studie van het leven op moleculair niveau
Inhoudsopgave
1. Grondleggers van de moleculaire biologie ............................................................................... 3
Inzichten in de natuur van het erfelijk materiaal .......................................................................... 3
Een model voor de structuur van DNA ........................................................................................ 5
Het centrale dogma ................................................................................................................... 5
2. De structuur van DNA ............................................................................................................ 6
De primaire structuur van DNA................................................................................................... 6
De secundaire structuur van DNA ............................................................................................... 7
Denaturatie en renaturatie......................................................................................................... 8
De tertiaire structuur van DNA ................................................................................................... 9
Basisvereisten genetisch materiaal ............................................................................................. 9
3. Genoom organisatie en evolutie ............................................................................................10
Vele genoomsequenties zijn ontrafeld .......................................................................................10
Variaties in genoomorganisaties ................................................................................................10
Eukaryote genomen bevatten veel repetitief DNA.......................................................................10
Extrachromosomaal DNA en horizontale gentransfer ..................................................................12
Genclusters ..............................................................................................................................13
Het menselijk genoom project...................................................................................................14
Polymorfisme binnen het menselijk genoom ..............................................................................14
Genoomsequenties van hominidae (grote apen) ........................................................................14
Condensatie van het genoom ....................................................................................................14
4. DNA replicatie ......................................................................................................................16
DNA replicatie is semi-conservatief ............................................................................................16
DNA replicatie gebeurt meestal bidirectioneel............................................................................16
DNA polymerasen catalyseren DNA synthese van 5’ naar 3’ ........................................................17
Multi-eiwit moleculaire machines verzorgen DNA replicatie ........................................................17
Topo-isomerasen relaxeren ‘supercoiled’ DNA ............................................................................19
Specifieke kenmerken van eukaryote DNA replicatie ...................................................................19
Laboratoriumtechnieken gebaseerd op DNA replicatie ................................................................20
,5. DNA schade en herstelmechanismen .........................................................................................23
Mutaties en DNA schade ...........................................................................................................23
Mutaties op nucleotide niveau ..................................................................................................23
Structurele beschadiging van de dubbele helix ...........................................................................23
DNA herstelmechanismen .........................................................................................................24
6. Ontstaan van genetische variatie ...............................................................................................27
Puntmutaties ...........................................................................................................................27
Genherschikkingen ...................................................................................................................27
Variaties op chromosoomniveau................................................................................................30
Variaties op genoomniveau .......................................................................................................30
7. Transcriptie en RNA maturatie ...................................................................................................31
De structuur van RNA ...............................................................................................................31
De boodschapper tussen DNA en eiwit is RNA ............................................................................32
De basiskenmerken van transcriptie...........................................................................................33
Transcriptie bij prokaryoten.......................................................................................................34
Transcriptie bij eukaryoten ........................................................................................................37
mRNA maturatie.......................................................................................................................42
rRNA en tRNA maturatie ...........................................................................................................50
8. Eiwitsynthese en eiwitadressering .............................................................................................52
De genetische code gekraakt .....................................................................................................52
Het ribosoom ...........................................................................................................................52
De eiwitsynthese ......................................................................................................................53
Gereguleerde eiwitafbraak ........................................................................................................58
Eiwitadressering .......................................................................................................................59
Responscollege 10 november........................................................................................................68
, 1. Grondleggers van de moleculaire biologie
Inzichten in de natuur van het erfelijk materiaal
De wetten van Mendel
− Gregor Johann Mendel (1865): link tussen DNA en erfelijkheid
• F1-generatie zelfbestuiving tot F2- generatie
! opvolgen van 1 kenmerk = monohybride kruising
o Dominant of recessief kenmerk
o Overerfbare partikels
• Uniformiteitswet: F1 van homozygote ouders zijn uniform met zelfde fenotype
• Splitsingswet = wet der segregatie: bij gameetvorming splitsen gepaarde
erfelijkheidsdeterminanten zich zodat de kans dat een gameet een determinant
bevat dezelfde is
• Onafhankelijkheidswet: bij gameetvorming is splitsing van gepaarde
erfelijkheidsdeterminanten onafhankelijk van de segregatie van een ander paar
Chromosomen zijn de dragers van erfelijke kenmerken
− Walther Flemming (1882)
• Visualiseren van intracellulaire component chromatine: cytologische kleuring
o Beschrijving van chromosomen = chroma (=kleur) + soma (=lichaam)
o Beschrijving van exacte sequentie van chromosoombeweging tijdens mitose
! mitose = basiskennis (hernemen)
− Theodor Boveri (1902)
• Beschrijving van meiose
o Haploïd
- Helft van chromosomenaantal in somatische cel
- Bij zaad- en eicellen
o Diploïd
- Volledige chromosomenset
- Na bevruchting
− Walter Sutton (1902)
• Splitsen van homologe chromosomen
≈ segregatie van allelen
• Onafhankelijke overerving indien kenmerken op verschillende chromosomen
Positionering van homologe chromosomen tijdens metafase is willekeurig
− Thomas Hunt Morgan
• Bewijs dat chromosomen de fysische dragers zijn van erfelijke informatie (genen)
DNA is het transforming principle
− Johann Friedrich Miescher (1869)
• Beschrijving van chemische samenstelling van de celkern
o Kern = 1/3e nucleïne + 2/3e eiwit
- Eigenschappen nucleïne
▪ Bevat veel fosfor
▪ Bevat geen zwavel
▪ Is resistent tegen proteolyse
, − Phoebus Levene
• Foutieve aanname: DNA = tetranucleotide
• Correcte aanname: chemische samenstelling van nucleïnezuren
o Nucleotide bouwstenen
- Suiker = ribose met vijf koolstoffen = pentose
- Stikstofhoudende base
▪ Adenine = A
▪ Guanine = G
▪ Cytosine = C
▪ Thymine = T
- Fosfaatgroep
− Frederick Griffith (1928)
• Transforming principle
o o.b.v. 2 soorten pneumokokken/bacteriestammen
- Stam R(ough)
▪ Niet virulent
▪ Muizen =/= ziek
- Stam S(mooth)
▪ Virulent: bezitten polysaccharidenmantel: bescherming tegen
immologische afweermechanismen van gastheer
▪ Muizen = ziek
! levende R bacteriën namen transformerende factor over van dode S bacteriën
Veranderden in S-bacteriën
− Avery, McLeod en McCarthy (1944)
• DNA = transforming principle
! geen credibiliteit voor dit onderzoek
Enzymen zijn namelijk niet specifiek genoeg in hun destructie
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper emmapot. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €8,99. Je zit daarna nergens aan vast.
