Samenvatting van "Basisboek Biologie - A. Ridder & K. van der Borght".
-Kort en bondig, bevat enkel de hoofdzaken
-Geschikt voor iedereen die de basisprincipes van de biologie wil leren of herhalen
Een beknopte maar wel duidelijke samenvatting. Gebruik hem om mijn eigen samenvattingen aan te vullen. Wel zitten er soms spelfouten in. Maar dit is niet erg storend. Verder een fijne samenvatting. Wel goed om te weten dat niet alles erin staat. De rode draad staat er wel in.
Verkoper
Volgen
MaxJay98
Ontvangen beoordelingen
Voorbeeld van de inhoud
Basis biologie
Referentie: Basisboek biologie – Anja Ridder & Karin van de Borght
LEVEN: voedselopname, stofwisseling, voortplantng, reageren op de omgeving, groei en ontwikkeling, erfelijkheid
Hoofdstuk 1 – Bouwstenen van het leven
1.1 Scheikundige begrippen
Stoffen
- atomen die zich met elkaar verbinden tot moleculen
Waterstofbruggen
- interacte tussen H-atoom en O- of N-atoom van 2 moleculen
- veel bij biologische moleculen
- veel H-bruggen goed oplosbaar in H2O (polair) (i.t.t. apolair: slecht oplosbaar in H 2O)
Ionen
- geladen atomen
- ZOUT
o gevormd door positef en negatef ion
o zouten opgelost in H2O? ionen bewegen vrij door oplossing
Zuurgraad
concentrate H+-ionen, uitgedrukt in pH-waarde van 0 tot 14
-
o ZUUR: pH < 7, kan H+-ion afstaan
o NEUTRAAL: pH = 7
o BASISCH: pH > 7, kan H+-ion opnemen
Kan stof H+-ion afstaan/opnemen? BUFFERENDE werking
Anorganische stoffen
- Stoffen uit levenloze natuur, kleine moleculen, amper C-atomen
Organische stoffen
- Gemaakt door levende wezens, vaak grote, ingewikkelde samenstelling, ALTIJD C-atomen
1.2 Koolhydraten
Koolhydraten
- Suikerketens
- Functe: o.a. bouwsteen voor andere moleculen, brandstof glucose als belangrijkste brandstof in alle
levende wezens
o MONOSACHARIDEN: 1 enkele suiker
o DISACHARIDEN: 2 suikers, met elkaar verbonden
o POLYSACHARIDEN: ketens van meerdere suikers
glycogeen, zetmeel opslag suikereenheden/E
cellulose, chitne geven organismen structuur + stevigheid
,1.3 Lipiden
Lipiden
-
hydrofobe stoffen (= moeilijk oplosbaar in H 2O)
-
VETTEN: glycerol + 3 vetzuren
o Verzadigde vetzuren = koolstofetens met enkele binding
VERZADIGDE VETTEN, vast bij kamertemperatuur
o Onverzadigde vetzuren = koolstofetens met één of meer dubbele bindingen
ONVERZADIGDE VETTEN, vloeibaar bij kamertemperatuur (oliën)
Energierijker dan polysachariden, zo slaan organismen E op
- FOSFOLIPIDEN: glycerol + 2 vetzuren + fosfaatgroep (+ geladen/polaire groep)
o Dubbellagen BASISTRUCTUUR VAN CELMEMBRANEN
HYDROFOBE vetzuren aan binnenkant
HYDROFIELE kopgroepen aan buitenkanten interactes met H2O
- STEROÏDEN
1.4 Eiwitten
Eiwitten
- Ketens van aminozuren, verbonden door peptdebindingen
o 20 verschillende aminozuren bestaan grote variate aan eigenschappen
- Elk EW heef unieke structuur die functe bepaalt, 4 niveaus
o PRIMAIRE STRUCTUUR: aminozuurvolgorde
o SECUNDAIRE STRUCTUUR: plaatselijk gevouwen structuur
o TERTIAIRE STRUCTUUR: 3D-vrouwing
o QUATERNAIRE STRUCTUUR: (eventuele) opbouw uit meerdere aminozuurketens
- Verzorgen bijna alle celprocessen
o ENZYMEN: EW die opbouw- en afraakreactes sneller laten verlopen
1.5 Nucleïnezuren
Nucleïnezuren (DNA en RNA)
- Ketens van nucleotden
o Suiker: desoxyribose (DNA), ribose (RNA)
o Fosfaatgroep
o 1 vd 4 stkstofasen: adenine, cytosine, guanine, thymidine (DNA) / uracil (RNA)
DNA
- Dubbele helix
- Stkstofasen binden paarsgewijs aan elkaar: A met T ;t C met G
o Basenvolgorde ene streng bepaalt daarmee basenvolgorde andere (complementaire) streng
o DNA kan zeer exact gekopieerd worden
- Drager van erfelijke info in chromosomen
o GEN = stuk DNA dat codeert voor bepaald EW
o Basenvolgorde DNA vormt code op basis waarvan EW gemaakt wordt, met RNA als tussenstap
, Hoofdstuk 2 – Cellen
Cel
- Kleinste, levende eenheid van organismen
- Verschillende typen: epitheel-, spier-, zenuwcellen enz.
2.1 Virussen, prionen, prokaryoten en eukaryoten
Prokaryote cellen
- geen organellen, geen celkern
- wel celmembraan, celwand
Bv. bacteriën
Eukaryote cellen
- wel organellen, ook celkern
o organellen: aparte compartmenten die omgeven zijn door membranen
Bv. schimmels, planten, dieren
2.1.1 Virussen en prionen
Virussen
- geen cellen, maar DNA of RNA omringd door mantel van EW
- dringen gastheercel binnen die zetten aan tot maken van nieuwe virusdeeltjes o.b.v. virus-DNA/-RNA
Prionen
- EW die hun misgevouwen vorm doorgeven aan andere EW
- Veroorzaken hersenaandoeningen
2.1.2 Bacteriën
Bacteriën
- GRAM-POSITIEF
- GRAM-NEGATIEF
kunnen exponenteel groeien door zich telkens in 2 te delen
Sporen
- taaie, inacteve vorm van bacteriën die ongunstge omstandigheden kunnen overleven
2.2 Onderdelen van een eukaryote cel
Typen eukaryote cellen
- planten: plastciden, vacuolen, celwand
- dieren
- schimmels
Cellen
- omgeven door celmembraan
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper MaxJay98. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,99. Je zit daarna nergens aan vast.
