Zintuigen/sensoriek
Anatomie en Fysiologie
Hoofdstuk 13 (317-346)
13.1 Sensoren
Een sensor is een cel die gevoelig is voor een verandering in zijn omgeving en die de
verandering vervolgens kan vertalen in een veranderde membraampotentiaal, waardoor
er een impuls ontstaat. Een sensor is ontvankelijk voor een soort prikkel en wordt ook
wel aangeduid met receptor. Sensoren zijn gekoppeld aan sensibele (afferente) axonen,
die de impulsen naar het centrale zenuwstelsel vervoeren.
13.1.1 Indeling van de sensoren
Op basis van de prikkelherkomst worden sensoren in drie groepen ingedeeld:
-exterosensoren vangen prikkels van buiten het lichaam op. Behoren tot de animale
sensoriek
-proriosensoren geven informatie over het bewegingsapparaat. Hierdoor weet je hoe je
je armen en benen moet bewegen
-interosensoren verzorgen de inwendige sensoriek. Ze behoren tot de vegetatieve
sensoriek, ze spelen een rol bij de vegetatieve integratie: het op elkaar afstemmen van
de vegetatieve stelsels.
Sensoren kunnen ingedeeld worden op basis van het soort prikkel waar ze gevoelig voor
zijn. Er zijn vijf verschillende soorten:
-Chemosensoren zijn gevoelig voor chemische prikkels zoals reuk- en smaakstoffen.
-Mechanosensoren zijn gevoelig voor mechanische prikkeling zoals druk, trilling,
vloeistofbeweging en trekspanning.
-Thermosensoren zijn gevoelig voor temperatuurverandering.
-Fotosensoren zijn gevoelig voor licht.
-Nocisensoren zijn gevoelig voor beschadiging.
13.1.2 Algemene kenmerken
De verschillende typen sensoren hebben een aantal gemeenschappelijke kenmerken:, , ,
en.
Uniforme vertaling van prikkels in impulsen
Met welke type sensor je ook te maken hebt, steeds wordt de prikkel door de sensor
vertaald in een voor het zenuwstelsel bruikbare vorm: elektriciteit. De elektrische lading
die in de sensor als gevolg van de prikkeling ontstaat heet de sensorpotentiaal. De
laagste prikkelsterkte die depolarisatie veroorzaakt noem je de prikkeldrempel.
Specifieke gevoeligheid
Sensoren zijn alle gespecialiseerd in het opvangen van een bepaalde prikkelsoort. Deze
specifieke prikkel heet de adequate prikkel. Licht is bijvoorbeeld een adequate prikkel
voor het oog.
Specifieke gewaarwording
Een sensor kan op vele manieren worden geprikkeld. Alle prikkels die tot gevolg hebben
dat er impulsen in de sensibele axonen gaan lopen hebben een specifieke
gewaarwording tot gevolg. De gewaarwording wordt bepaald doordat de sensor via
afferente zenuwvezels met zijn eigen sensorische hersenschorsgebied is verbonden.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper janinethuis. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.