Samenvattingen van het boek Anatomie & Fysiologie, hoofdstukken 15, 16 en 17.
Medische Biologie
Hoofdstuk 15 = het ademhalingsstelsel
Hoofdstuk 16 = het spijsverteringsstelsel
Hoofdstuk 17 = Stofwisseling en energetica
Hoofdstuk 15 Het ademhalingsstelsel
Inleiding
Het ademhalingsstelsel het verplaatsen van lucht, de lichaam in en uit. Neemt zuurstof op voor de
lichaamscellen en verwijdert koolstofdioxide. Dit vindt plaats in de alveoli (de longblaasjes)
15.1 Het ademhalingsstelsel heef 5 basale functess
- Het vormt een groot oppervlak voor de gaswisseling tussen de lucht en het bloed
- Het verplaatsen van lucht van en naar het gaswisselingsoppervlak in de longen
- Bescherming van de alveolaire opperlakken tegen uitdroging en temperatuurveranderingen
en verdediging tegen binnendringende ziekteverwekkers
- De vorming van geluiden waardoor spraak, zang en andere vormen van communicate
mogelijk zijn
- De reukzin bevorderen door de reukcellen in de neusholten
Onderdelen van het ademhalingsstelsel de neus (+neusholte en de neusbijholten), de farynx,
larynx, trachea, bronchiën, de longen (bronchiolen, alveoli)
Luchtwegen de buizen waardoor lucht van en naar de uitwisselingsoppervlakken van de longen
wordt vervoerd.
Gaswisseling vindt plaats in de kleinste en kwetsbaarste bronchiolen en in de alveoli in de longen.
De luchtwegen flteren, verwarmen en bevochtgen de lucht. Hierdoor worden de alveoli beschermd
tegen celresten, ziekteverwekkers en extreme uitwendige omstandigheden.
15.2 De ruwe haren (vibrissae) steken uit het vestbulum nasi. Deze beschermen de neusholte tegen
grote deeltjes die met de lucht meekomen (bv zand, stof of insecten).
Het benige harde gehemelte bestaat uit het gehemeltebeen en het kaakbeen. Dit vormt de bodem
van de neusholte en scheidt de mondholte van de neusholte.
Het vlezige zachte gehemelte loopt achter het harde gehemelte door en vormt de bodem van de
nasofarynx.
De neusholte en een groot deel van de overige luchtwegen zijn met een beschermend slijmvlies of
respiratoire mucosa bekleed.
De farynx maakt deel uit van het spijsverteringsstelsel en het ademhalingsstelsel. Deze holte loopt
vanaf de inwendige neusopeningen naar de toegang tot de larynx en de oesophagus. Het bestaat uit
3 delens de nasofarynx, de orfarynx en de laryngofarynx.
Ingeademde lucht komt de larynx binnen via een smalle opening, de glots (stemspleet). Het
strottenklepje (epiglots) steekt boven de stemspleet uit. Tijdens het slikken komt de larynx omhoog
en vouwt het elastsche strottenklepje zich naar achter over de stemspleet. Hierdoor wordt
voorkomen dat vloeistof of vast voedsel in de luchtwegen terechtkomt.
De 3 grootste kraakbeenstukken van de larynx zijn het strottenklepje, het schildkraakbeen en het
ringvormig kraakbeen. Het schildkraakbeen en het ringkraakbeen beschermen de stemspleet en de
toegang tot de trachea.
De valse stembanden helpen voorkomen dat vreemde voorwerpen de glots binnenkomen en
beschermen een tweetal kwetsbaardere banden.
De ware stembanden zijn betrokken bij het voortbrengen van geluid.
Lucht die door de stemspleet passeert, zorgt voor de trilling van de stembanden, waardoor
geluidsgolven worden gevormd.
, De wanden van de trachea (luchtpijp) worden door 15 tot 20 kraakbeenstukken verstevigd. Ze zorgen
ervoor dat hij niet dichtklapt. Ze hebben de vorm van een U, hierdoor kan hij gemakkelijk worden
vervormd wanneer grote stukken voedsel de oesophagus passeren.
Trachea linker en rechter primaire bronchus secundaire bronchi tertaire bronchi
bronchiolus.
De bronchiolus hebben geen kraakbeenstukken meer. Ze bestaan uit glad spierweefsel.
Bronchodilatate = ontspanning van de gladde spieren, verwijding van de luchtwegen
Bronchoconstricte = samentrekking van de gladde spieren, vernauwing van de luchtwegen
15.3 Bronchiolen vertakken zich verder in terminale bronchioli. Deze vervoert lucht naar een lobje
(een gedeelte van het longweefsel dat is begrensd door tussenschotten van bindweefsel)
De bronchioli respiratorii eindigen in doorgangen die ductuli alveolares worden genoemd. Deze
buisjes eindigen in longtrechtertjes (gezamelijke compartmenten die uit vele afzonderlijke alveoli
(longblaasjes) bestaan).
Iemand met het ademnoodsyndroom heef te weinig surfactant in de alveoli en moet bij elke
inademing genoeg kracht hebben om de alveoli op te blazen. Deze persoon raakt snel uitgeput.
Gaswisseling vindt plaats door de respiratorische membraan van de alveoli. Het bestaat uit 3
onderdelens
- De plaveiselepitheelcellen die de alveoli bekleden
- De endotheelcellen van de wand van een aangrenzende capillair
- De versmolten basaalmembranen die tussen de cellen van de alveolus en de endotheelcellen
liggen.
De rechterlong heef 3 kwabben (boven, midden en onder), de linkerlong heef er 2. De ruw
afgeronde top heet de apex. De holle longbasis, de onderkant van de longen, rust op het bovenste
oppervlak van het diafragma.
Elk van de longen ligt in een afzonderlijke pleuraholte, die met een sereuze membraan is bekleedt,
de pleura. De twee pleuraholten zijn door het mediastnum gescheiden.
Bij een klaplong komt er lucht in de pleuraholten terecht. Beide vliezen zijn niet langer door een
vloeistofaagje aan elkaar geklit.
De oppervlakken van de longvliezen (sereuze membranen) geven vloeistofen af waarmee de tegen
elkaar gelegen pariëtale en viscerale oppervlakken worden bevochtgd om wrijving tjdens de
ademhaling te voorkomen.
15.4 Respirate = longventlate en gaswisseling.
Externe respirate = alle processen die zijn betrokken bij de uitwisseling van zuurstof en kooldioxide
tussen de intersttële vloeistofen van het lichaam en de buitenwereld
Interne respirate = opname van zuurstof en de afgife van kooldioxide door deze cellen.
Externe respirate verloopt in 3 geïntegreerde stappens
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper ILAGRAAUW. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,49. Je zit daarna nergens aan vast.
