Dit is een uitgebreide samenvatting van de casusbespreking atriumfibrilleren tijdens Fa-Ma101. Alle stof die tijdens de onderwijsbijeenkomst aan bod is gekomen en tijdens het tentamen bekend moet zijn, staat hierin samengevat.
Casusbespreking atriumfibrilleren
Specificatie van de algemene leerdoelen
1) Prevalentie, symptomen en definitie atriumfibrilleren
Atriumfibrilleren komt steeds vaker voor. De incidentie en prevalentie zijn laag, maar stijgen
sterk met de leeftijd. De prevalentie in de totale populatie bedraagt 0,5%. Onder mensen
van 25-45 jaar is de prevalentie 0,04% en deze loopt op tot ongeveer 6% bij mensen van 75
jaar en ouder. De prevalentie is in alle leeftijdsklassen onder mannen hoger dan onder
vrouwen. 1 op de 3 mensen is vanaf een leeftijd van 55 jaar at risk op het ontstaan van
atriumfibrilleren. Dit risico neemt natuurlijk toe naarmate een persoon meer risicofactoren
heeft.
De meeste mensen met atriumfibrilleren hebben comorbiditeit zoals hartfalen, hypertensie,
diabetes, hartklepafwijkingen of ischemische ziekten. De comorbiditeit bepaalt mede het
beleid bij atriumfibrilleren.
Atriumfibrilleren is een hartritmestoornis waarbij er een onregelmatige en snelle activering
van de atria (boezems) is. Omdat het hier geen ventrikelfibrilleren betreft is atriumfibrilleren
zelf niet fataal. Het geeft wel een verhoogde kans op een beroerte; ook de kamerfrequentie
gaat toch sterk omhoog; hartfalen ontstaat ook vaak. Het ontstaan van hartfalen is voor een
deel terug te baseren op het feit dat de boezems niet meer voldoende pompen (of helemaal
niet meer pompen) en dat de kamervulling hiermee suboptimaal wordt. De vulling blijft nog
wel in stand, omdat de kamers vooral bloed aanzuigen, maar je krijgt maar een vullijg van
ongeveer 80%.
Soorten hartritmestoornissen
Atriumfibrilleren: onregelmatig en snel samentrekken van de boezems
Atriumflutter: de boezems contraheren snel, maar het ritme is regelmatig
Ventrikelfibrilleren: de kamers trekken snel maar onregelmatig samen geen
pompfunctie en dodelijk
Verloop van atriumfibrilleren (classificatie)
1) Eerste aanval van atriumfibrilleren de aandoening is niet eerder vastgesteld. Het
kan een enkele aanval zijn (door uitlokkende factoren), of de eerste manifestatie van
paroxismaal of persisterend atriumfibrilleren.
Beloop van tijd moet duidelijkheid geven.
2) Paroxismaal atriumfibrilleren aanvallen van atriumfibrilleren die binnen 7 dagen
spontaan herstellen. Deze kunnen overdag (door inspanning) ontstaan of juist ’s
nachts (na stress). Poging tot cardioversie.
3) Persisterend atriumfibrilleren aandoening bestaat al langer dan 7 dagen
4) Permanent atriumfibrilleren aandoening bestaat al langer dan 7 dagen en de
ritmestoornis wordt door de patiënt en de arts geaccepteerd. Geen poging meer tot
cardioversie bestaat al jaren en sinusritme is geprobeerd terug te krijgen.
,Boezemfibrilleren begint vaak aanvalsgewijs en gaat dan spontaan weer over. Dit is meestal
niet blijvend en als het onbehandeld blijft kan het overgaan in persisterend
boezemfibrilleren.
Symptomen
Symptomen zijn soms wat lastig om te
herkennen omdat de AV-knoop soms nog
goed werkt en niet alle prikkels
doorgelaten worden hartfrequentie gaat
niet zozeer omhoog. Vaak blijft
boezemfibrilleren toch onopgemerkt.
Symptomen kunnen zijn:
o Onregelmatige pols
o Vermoeidheid
o Kortademigheid
o Verminderd inspanningsvermogen mindere vulling kamers dus eigenlijk een vorm
van hartfalen
o Soms pijn op de borst hart verbruikt veel zuurstof
Opvallend in het ECG: P-top ontbreekt (geen goede depolarisatie) ; veel QRS-complexen per
minuut en natuurlijk de onregelmatigheid de R-toppen zijn een beetje geclusterd en dat
duidt op onregelmatigheid. Een huisarts moet eigenlijk altijd een hartfilmpje maken om de
definitieve diagnose te stellen. Echter, boezemfibrilleren is niet zoals hartfalen altijd
aanwezig en komt in eerste instantie aanvalsgewijs voor.
Meest voorkomende oorzaken boezemfibrilleren:
o Onbehandelde hoge bloeddruk. De kamerwand wordt dan dikker waardoor teveel
ophoping/volume in de atria kunnen ophopen. De oprekking is de factor waarom het
ineens manifest kan worden.
o Klepgebrek. Ook hier een oprekking van de boezemwand. Dan krijg je lekkage en
blijft het bloed achter in de boezems extra ophoping en uiteindelijk wederom
manifest.
o Ischemische hartziekte
, o Tumoren
o Overactieve schildklier (niet-cardiaal)
o Sporters extra groot hart dus boezems zijn ook vergroot groot risico
In een echocardiogram kan je het bloed echt zien stromen. Dit kan soms noodzakelijk zijn
om de diagnose atriumfibrilleren echt te stellen. Bij het vermoeden van atriumfibrilleren op
basis van klachten/uitlokkende factoren/comorbiditeiten wordt er een 12-kanaals ECG
gemaakt.
Risicofactoren, veelvoorkomend en vaak moeilijk te beïnvloeden
o Hypertensie
o Hartklepafwijkingen
o Diabetes mellitus
o Ischemische hartziekten
o Hartfalen
Hartfalen: de relatie tussen hartfalen en atriumfibrilleren is complex.
Enerzijds kan atriumfibrilleren het gevolg zijn van hartfalen
Anderzijds kan atriumfibrilleren hartfalen veroorzaken of verergeren door het
ontbreken van boezemcontracties en door verminderde vulling van de
ventrikels als gevolg van het snelle, onregelmatige ritme
2) Beleid
De behandeling van boezemfibrilleren bestaat uit het behandelen van de verschillende
complicaties. De twee belangrijkste hierbij zijn: verhoogd risico op beroertes en de hoge
hartfrequentie. Deze twee zaken worden ook meteen ingezet zodra boezemfibrilleren
geïndiceerd is. Als laatste wordt nog geprobeerd om cardiovasculaire risicofactoren onder
controle te krijgen bloeddruk naar beneden; hypercholestemie; gewicht omlaag etc.
zodat het risico op boezemfibrilleren zoveel mogelijk verkleind wordt.
In de algemene regel geldt: hoe ouder je bent, hoe moelijker het is om dat sinusritme terug
te krijgen. Als dit uiteindelijk niet lukt krijg je te maken met dat permanente
boezemfibrilleren.
Behandeling risico op beroerte + CHA2DS2-VASc en HASBLED-score.
Bij welke patiënten ga je behandelen met een anticoagulantia? Hier wordt de CHA 2DS2-VASc-
score. Mensen met een laag risico hoeven in theorie niet ontstold te worden. Je ziet dat
leeftijd hier een grote rol speelt.
Een coumarine-derivaat wordt aangeraden aan:
- Patiënten met een CHA2DS2-VASc-score van 2 of hoger!
- Alle vrouwen > 65 jaar
- Alle mannen boven de 75 jaar
- Bij mannen van 65-75 jaar zonder cardiovasculaire morbiditeit (CHA2DS2-VASc-
scoren van 1) is antitrombotische medicatie niet geïndiceerd het voordeel weegt
niet op tegen het nadeel (bijwerkingen zoals bloedingen). Kijk dan altijd naar het
bloedingsrisico volgens de HAS-BLED-score.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper noor8. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,99. Je zit daarna nergens aan vast.
