Les 1 Bloed en weefsels
Circulate
Het nut van de circulate ii et z inel mzgelijk uitwiiielen van veric illende itzfen
(vzedingimiddelen, afvalitzfen, uuritzff zver et ge ele lic aam. Dit zu bij difuiie niet
inel genzeg gaan.
De znderdelen van een geilzten circulatee
Pulmznale circulate ii de
circulate van de lzngen.
Hier ii de arterie uuritzfarm en
de vene uuritzf rijk.
Syitemiic e circulate ii de reit
van de circulate
Hier ii de arterie uuritzfrijk en
de vene uuritzf arm.
Wanneer de vaten van het hart af
gaan: arterie, naar het hart toe:
vene.
Kraniilagaderiyiteem zrgt vzzr
de uuritzf van et art elf.
Het vateniteliel beitaat uite
Arteriëne De vaten die van et art afgaan, er itaat een grzte druk zp de e vaten waardzzr
et blzed veel itzzminel eid eef.
Capillairene De aarvaten, dit ii waar uitwiiieling van itzfen plaati vindt, de itrzzminel eid
ii ier eel erg klein.
Venene De vaten die naar et art tzegaan, de blzeddruk ii ier al erg afgenzmen, wel ii er
een gemiddelde itrzzminel eid.
Atrium in, ventrikel et art uit. (ventrikel= artkameri, atria= artbze emif
In de venen vindt ii er bijna geen blzeddruk, de blzeditrzzm mzet dui zp een andere
manier gedaan wzrden. Dit wzrdt dzzr blzedkleppen gedaan, de e kleppen zrgen ervzzr
dat et veneui blzed alleen ric tng et art kan itrzmen. De kleppen dzen dit in
czmbinate met ikeletipieren, e functzneren ali een pzmp.
,Capillair endotheel
De binnenbekleding van elk vat wzrdt gevzrmd dzzr endzt eelcellen, dit ii een type
epit eelcel die eel erg plat kan wzrden (Vergemakkelijkt difuiief.
Er beitaan drie veric illende capillairene
Czntnue capillairene Lage dzzrlaatbaar eid. Vbe Herienen.
Gefeneitreerde capillairene Gemiddelde dzzrlaatbaar eid. Vbe Darm.
Sinuizïde capillairene Hzge dzzrlaatbaar eid. Vbe Beenmerg.
De blzeditrzzm in een capillair bed wzrdt geregeld dzzr kringipieren met een afiluit
functe, zzk wel ifncter genzemd. Dit ii zdat et lic aam de blzedtzevzer kan reguleren
per zrgaan.
De ydrzitatic e druk zrgt vzzr de uititrzmen van itzfen, maar zmdat de capillairwand
parteel dzzrlaatbaar ii, gaan daar geen cellen dzzr een (be alve bij iinuizïde, blzedcellenf.
Alleen laagmzleculaire itzfen kunnen ierdzzr een (gluczie, Na +, Cl-f. Buiten de vaten
bevindt ic de interittële vlzeiitzf. Dzzrdat er een zger eiwit ge alte ii in de vaten gaat
de interittële vlzeiitzf weer naar de vaten (zimzief. Er vindt ier een czllzïd zimztic e
druk plaati, de uigende krac t van een zgere czncentrate eiwiten in et blzed t.z.v.
interittële vlzeiitzf.
Hier vindt dui zzk druk verliei plaati, dit druk verliei kzmt dzzr de vlzeiitzf die zp zzpt in
de interittële ruimte. Dit vzc t wzrdt via de lymfe terug gevzerd naar waar de lymfe die
aangeilzten ijn aan de blzedcirculate.
, Bloedcomponenten
Blzed ii een bindweefiel, verder
beitaat et uit twee delen
namelijk et plaima en et
cellulaire gedeelte.
Plaima beitaat vzzral uit water.
Het cellulaire gedeelte beitaat
vzzral uit rzde blzedcellen, wite
blzedcellen en blzedplaatjei.
Waarvan de wite blzedcellen
vaak nzg minder ijn dan 1%. Van
de gemiddelde 42% rzde
blzedcellen en 58% plaima
Aantallen cellulaire gedeeltee
Erytrzcyten>Trzmbzcyten>
Leukzcyten. Ver zudinge
1000e50e1
Het vzrmen van de blzedcellen
wzrdt gedaan dzzr pluripztente
(pluri=alleif itamcellen uit et
beenmerg. Ozk wel ematzpzëie
genzemd. Wanneer een itamcel
eenmaal een cel gaat vzrmen kan
de e niet meer terug.
Plaimaeiwiten
Albuminei ijn eiwiten die betrzkken ijn bij et tranipzrteren van veten en itzllingifactzr.
Glzbuline ijn eiwiten die z.a. antlic amen vzrmen.
Fibrinzgeen ii et iubitraat van trzmbine dat zrgt vzzr fribine vzrming.
RBC indices
RBC = Red blzzdcell czunt (1/Lf.
Hb = Hemzglzbin cznc. (mzl/Lf Hzeveel emzglzbine de rzde blzedcellen bevaten.
Ht = Hematzcriet (L/L zf %f aantal rzde blzedcellen t.z.v. tztale vlzeiitzf.
Met de e waarden kan wzrden gekeken naare
Mean cell vzlume (MCVf (ff = Ht/RBC (L) = (L/L)/(1/L) Abizlute zeveel eid emzglzbine in
alle rzde blzedcellen (tztale czncentratef.
Mean cell emzglzbin (MCHf (amzlf = Hb/RBC (mol) = (mol/L)/(1/L)
Mean cell Hb cznc. (MCHCf (mmzl/Lf = Hb/Ht (mol/L) = (mol/L)/(L/L) Hzeveel eid
emzglzbine per cel.