Samenvatting
Samenvatting H3 - De Eerste Wereldoorlog - geschiedenis havo 3
- Vak
- Geschiedenis
- Niveau
- HAVO
Samenvatting H3 - De Eerste Wereldoorlog - geschiedenis havo 3 - FENIKS - 3.2 t/m 3.7 (behalve 3/6)
[Meer zien]Voorbeeld 2 van de 6 pagina's
Voorbeeld 2 van de 6 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Verkoper
Volgen
Voorbeeld van de inhoud
Geschiedenis toets Eerste Wereldoorlog (3.2 t/m 3.5 + 3.7) Feniks – 3 havo3.2 Europa onder spanning
Er zijn 3 oorzaken die rond 1900 zorgden voor spanningen in Europa:
1. Industriële ontwikkelingen = door deze ontwikkelingen was er een grotere groep die
tot de toplaag van de middenklasse behoorde (fabrikanten, handelaren, bankiers,
professoren, artsen etc.). Hadden veel te zeggen, hadden personeel.
Daaronder wel een grote massa arme arbeiders. Hun situatie was wel iets verbeterd
(60 uur per week werken ipv 75, koopkracht was beter, hadden meer ontspanning).
➔ Optimisme
2. Nationalisme =
1870 – 1871: Duitse staatjes (o.l.v. Pruisen) voeren oorlog tegen Frankrijk. Duitse
staatjes wonnen → er werd een Duitse eenheidsstaat gevormd o.l.v. de koning van
Pruisen (keizer Wilhelm I). → HET DUITSE KEIZERRIJK → gevoel van nationalisme.
Negatieve gevolgen voor Frankrijk: veel mijnbouw/industrie in noordoosten werd
Duits. Ook: Fransen moesten Duitsland geld betalen.
Verder: eind 19e eeuw -> uiteenvallen van veelvolkerenstaten →
Turkse Rijk raakte gebieden kwijt -> onafhankelijkheid van Grieken, Servië, Roemenië,
Bulgarije, Oostenrijk-Hongarije en Bosnië.
Oostenrijk-Hongarije veroverde Bosnië.
3. Imperialisme = politiek van streven naar gebiedsuitbreiding door het veroveren of
afhankelijk maken van andere landen of streken.
Rond 1900: Duitsland was machtig land, sterke industrie. Keizer Wilhelm II wilde
alleen nog meer. Duitsland moest een koloniale macht worden. Frankrijk en Groot-
Brittannië hadden toen ook veel koloniën, dus waren bang voor die grote macht
Duitsland.
Daarnaast: sterk gevoel van militarisme in alle Europese landen. Landen gingen
zichzelf bewapenen -> bewapeningswedloop : grote mogendheden gingen steeds
meer en steeds sterkere wapens maken.
Bondgenootschappen:
Driebond → Duitsland, Oostenrijk-Hongarije en Italië.
Triple Entente → Frankrijk, Rusland + Groot-Brittannië die afspraken maakte met hen.
1
, Tweefrontenoorlog = Duitsland was bang dat zij aan 2 kanten zouden worden aangevallen,
vanuit het oosten door Rusland en vanuit het westen door Frankrijk.
Schlieffenplan = plan van Duitsland (o.l.v. generaal Von Schlieffen) om tweefrontenoorlog te
voorkomen. Hoe wilde hij dit gaan doen?
Rusland zou 6 weken nodig hebben om legers naar Duitsland te brengen. In die 6 weken
wilde Duitsland eerst Frankrijk veroveren om daarna tegen Rusland te kunnen vechten.
Omdat de grens bij Frankrijk te sterk was, wilde Duitsland via het noorden aanvallen (via
België, Luxemburg en Nederland). Dus eerst 40 dagen Frankrijk killen en daarna in 2 dagen
met de trein naar het oosten om de Russen op te wachten.
3.3 van moordaanslag naar wereldoorlog
Rond 1910: iedereen verwachtte oorlog (om hiervoor genoemde ontwikkelingen).
28 juni 1914: aanslag op Franz Ferdinand (kroonprins Oostenrijk-Hongarije)
Hij bezocht Sarajevo, hoofdstad Bosnië. Dit land was in handen gekomen van O-H.
In Bosnië woonden ook veel Serviërs. Veel Serviërs + overheid Servië vonden dat Bosnië bij
Servië hoorde.
Terroristische beweging De Zwarte Hand (in de persoon van Gavrilo Princip) uit Servië
pleegden aanslag op Ferdinand en zijn vrouw.
Daarna: regering O-H eisten dat zij met veel soldaten onderzoek mochten doen in Servië
naar de dood van Ferdinand. Maar dat stond Servië niet toe. O-H verklaarde de oorlog aan
Servië.
Wie sloot zich aan bij wie?
Duitsland steunde O-H
Rusland ging Servië steunen, Frankrijk steunde Rusland, Groot-Brittannië later ook.
Duitsland verklaarde vervolgens de oorlog aan Frankrijk en Rusland. Duitsland viel toen
België en Luxemburg binnen (volgens het Schieffenplan). Nederland werd toch NIET
aangevallen, omdat er een wijziging was in het plan.
Groot-Brittannië ging ook meedoen, want zij kwamen op voor de Belgen en Luxemburgers
die er niets mee te maken hadden (neutraal) maar wel in een oorlog betrokken raakten.
START GROTE OORLOG -> Eerste Wereldoorlog.
Duitsland dacht Frankrijk zo verovert te hebben. Ze maakten immers gebruik van nieuwe
technieken:
• Spoorwegen, vrachtwagen om snel te vervoeren
• Telefoons voor communicatie
• Vliegtuigen voor verkenning/bommen werpen – kanonnen.
2
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper hanieuw. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,49. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 67474 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen