Deze samenvatting gaat over veroudering & stress wat wordt gegeven als keuzevak in het 1e jaar Biomedische wetenschappen aan de universiteit van Utrecht. Het bevat alle stof en bevat vele plaatjes wat het erg duidelijk maakt. Ik zelf heb hiermee een 7,4 gehaald.
Samenvatninverouderini
Oxideren: het ontreeeen van eleetronen aan een ander deeltje.
Reduceren: het afstaan van eleetronen aan een ander deeltje.
Hormesis: is het fenomeen dat een stof met een hoge concentrate schadelije is voor een organisme
en dat de stof in lage concentrate een positef eeect ean hebben.
fecundity is the actual reproductve rate of an organism or populaton, measured by the number of
gametes (eggs), seed set, or asexual propagules.
Polymorphism in biology and zoology is the occurrence of two or more clearly dieerent morphs or
forms, also referred to as alternatve phenotypes, in the populaton of a species.
Daf 2 codeert voor het IGF-1
Hoorcolleien1
We bestuderen veroudering omdat er de noodzaae is tot een betere educate van de
samenleving om de gezondheid (health span) langer op peil te houden. Verder is er
noodzaae van biomedisch onderzoee naar veroudering. Bewustwording van processen
gedurende de hele levenscyclus die bijdragen aan onze gezondheid van morgen. Er is een
wereldwijde toename van de levensduur (life span) en toename van het aantal ouderen. Er
is een toename van de 65+ t.o.v. de groep 14-19 in vele populates. Er is dus een groeiende
drue op de gezondheidszorg.
Life span= health span + senescent span
Een zieete is een verstoring van de homeostase van een organisme. Omstandigheden in een
gedeelte van het lichaam of in het gehele lichaam zijn ernstg genoeg om cel schade of
celdood te veroorzaeen. Veroudering is geen zieete, ageing gaat niet noodzaeelijeerwijs
samen met zieetes. Arthrits (pijn aan gewrichten) en hartzieetes nemen het snelst toe qua
eans om te erijgen naarmate je ouder wordt.
Redenen voor toename zieeten met toenemende leefijd:
Verminderde mogelijeheid tot handhaven homeostase
1
, Verminderde reserve capaciteit om zieetes te ‘verbergen’
Toename tjd waarin chronische zieete reserve capaciteit ean aantasten
Toename tjd waarin langzame zieete ean ontwieeelen
Toename tjd voor blootstelling aan oorzaeen (aantal en duur oorzaeen zieete)
De biologische leefijd is de grootste risicofactor voor het erijgen van eaneer, hart-en
vaatzieeten, diabetes type 2, alzheimer, Pareinson, etc.
Het aantal dagen in het zieeenhuis per jaar neemt stere toe bij toenemende leefijd.
Karaeteristeeen van veroudering:
Fysiologische veranderingen: functonele afname bij veroudering
Exponentiële toename van mortaliteit met het toenemen van leefijd
Verhoogde eans op zieetes
Defnites van veroudering:
Proces van verslechtering/afaeeling, leidend tot een toename van de eans op
doodgaan.
Een natuurlije verlopend biologisch proces dat:
o De adapteve capaciteit van een organisme beperet
o De ontwieeeling van ouderdoms-gerelateerde aandoeningen stmuleert
o De waarschijnlijeheid op overlijden laat toenemen
Veroudering is de progressieve vermindering van functonele capaciteit (hetgeen ons
gevoeliger maaet voor zieete en de dood).
Veroudering hang af van Nature (genen) of nurture
(omgeving). Invloed van genen: progeria,
hutchinson-guilford en werner disease (dit zijn
allemaal premature aging syndromes). Voeding is
een voorbeeld van nurture. Er is een onderzoee
gedaan naar calorie vermindering bij een muis. Bij
een dieet met minder calorieiën is de life span van
de muis toegenomen. De omgeving ean ooe eeect
hebben op de genen: epigenetca. Dit ean
doormiddel van teeorten in voeding van de moeder.
Wanneer bij een muis het agout gen wordt
gemethyleerd erijg je een normale muis. Wordt het
gen gedemethyleerd erijg je en obese muis. Voeding
met methylgroepen: oa foliumzuur en choline.
Verder eunnen chemicaliiën en additeven eeect hebben op het epigenome. Bisphenol A
(component in plastc) in voeding moeder tjdens zwangerschap geef meer ongezonde gele
naeomelingen dan bruine gezonde.
2
,Senescence is de zichtbare functonele afname die gedurende de latere jaren in het leven
van organisme plaatsvinden (seniel, seniele demente). Maar het zijn ooe de processen die
verantwoordelije zijn voor de veranderingen in gen expressie patronen en/of fysiologische
biomareers ten gevolge van veroudering. Cel senescence zijn cellen die nog wel blijven leven
maar niet meer eunnen delen. Cellen waarvan DNA stere is beschadigd gaan óf dood óf
worden ‘senescent’.
Lonievity is de tjdsduur dat een individu leef zonder aan externe omstandigheden dood te
gaan (indicate voor de verouderinssnelheid). Dit wordt ooe aangeduid alsn life-span
(gemiddelde en maximale levensduur). Dit wordt op basis van populates bepaald.
Gerontoloiie is de wetenschap van alle aspecten van veroudering. Inclusief sociale en
demografsche eanten.
Bioierontoloiienis het onderzoee van de biologie van veroudering.
frailty nis de fragiliteit, broosheid van een organisme als gevolg van afname van de
reservecapaciteit. Bij 30% van de orgaancapaciteit ligt de grens van normaal functoneren.
Pas bij verlies van 70% begint het falen van organen merebaar te worden. Bij 20% is er
spraee van dood.
Sinds 50-60 jaar is er onderzoee naar veroudering. Inmiddels is er veel beeend over aging en
longevity. Veroudering is complex en wordt bepaald door moeilije te controleren factoren.
Veroudering wordt mede bepaald door levenslange interacte met de omgeving. Snelheid
van veroudering is individueel bepaald. Op individueel niveau ean men veroudering
analyseren door te meten naar de fysiologische veranderingen, of biomareers. Het is
3
, waarschijnlije dat in de toeeomst gebruie gemaaet wordt van gen-expressie profelen en
proteomics. Op populate niveau ean men de toename van de eans dat individuen doodgaan
analyseren. Verder ean men bij verouderingsonderzoee gebruie maeen van levenstabellen
en overlevingscurven.
Intrinsiekenmortaliteit: interne ‘biologische redenen’.
Extrinsiekenmortaliteit:nuitwendige oorzaeen (ongelue, predate, hongersnood, etc.)
In levenstabellen wordt niet gelet op intrinsieee of extrinsieee mortaliteit. Er wordt alleen
geregistreerd wanneer individuen overlijden.
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper timbollen86. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,48. Je zit daarna nergens aan vast.
