1. Heup (= Art. coxae)
1.1. Inleiding
Directe & indirecte verbindingen
Functionele relatie met Sacro-iliacaal gewricht, symphysis pubica, lumbale wervelkolom,
knie, onderbeen, enkel & voetregio
o Deze regio’s dienen in de beoordeling meegenomen te worden
=> mechanische schakel tussen onderste & bovenste kwadrant
o Primaire functies: overbrengen van krachten & het plaatsen van de voet in de ruimte
Articulatio coxae
Fossa acetabuli
o Lateraal
o Ventraal
o Caudaal
Caput femoris
2 functies:
o Mobiliteit
o Stabiliteit
Mobiliteit & Stabiliteit
Art. spheroidea
Grote stabiliteit gaat ten koste van de beweegelijkheid
3 assen – 3 bewegingsvlakken
o Flexie-extensie
o Abductie-adductie
o Endorotatie-exorotatie
Passieve stabiliserende elementen
o Configuratie van kop en kom
Halsschachthoek of collumdiafysehoek
<120°: coxa vara
>135°: coxa valga
Anteversiehoek
Hoek tussen condyli femoris en collum femoris
Norm: 12° - 14°
Toegenomen anteversiehoek: > 14°
Retroversiehoek: vanaf 5°
Hoek van Wiberg of ‘center-edge angle’
Maat voor benige overkapping van de heupkop
1
, o Zwaartekracht
o Negatieve intra-articulaire druk
o Capsulo-ligamentaire structuren
Halsschachthoek:
Anteversiehoek:
Hoek van Wiberg:
2
, Actieve stabiliserende elementen
o Rotatorenmanchet
o Flexoren en extensoren
Stabiliteit in het sagittale vlak
o Abductoren en adductoren
Stabiliteit in het frontale vlak
Functionele biomechanica
Kapsulair patroon
o Endorotatie > flexie/abductie > extensie
o Let op: niet wetenschappelijk onderbouwd
Rustpositie
o 30° flexie, 30° abductie, geringe exorotatie
Closed packed position
o Max. extensie, met bijkomend lichte abductie en endorotatie
Aandoeningen van de heup
Gewrichtsaandoeningen
o Coxartrose
o Traumatische artritis
o Niet-traumatische artritis
o Ischemische femurkopnecrose bij volwassenen
o Transiënte osteoporose
o Corpus liberum
o Femoroacetabulair impingement (FAI)
o Labrumletsels/kraakbeenletsels
o Heupdysplasie
Gewrichtsaandoeningen bij kinderen
Aandoeningen van de bursae
Aandoeningen van het spierpeesapparaat
Andere aandoeningen van de heup
Gewrichtsaandoeningen
1. Coxartrose
= langzaam verlies van gewrichtskraakbeen
o Langzaam voortschrijdend proces
Veranderingen in het subchondrale bot & aan de gewrichtsranden (osteofytose)
Veranderingen in heel het gewricht
verschil tussen klinische artrose of vastgesteld door vb RX -> vertonen meestal niet
dezelfde klachten
Zeer frequent
3
, Vaak asymptomatisch (röntgendiagnose)
Zowel unilateraal – bilateraal
♀>♂
Verschillende Risicofactoren: genetica, intrinsieke (trauma in het verleden) & extrinsieke
(overgewicht)
Perioden van relatieve stabiliteit zonder veel symptomen afgewisseld met perioden waar
de aandoening actiever is
Acute exacerbatie & ontstekingsverschijnselen = flare
Primair
o Idiopatisch
o Vanaf 40 jaar
Secundair
o agv een afwijkende anatomie (vb. coxa valga,...)
o agv trauma
o agv een doorgemaakte ziekte/aandoening (vb. avasculaire necrose)
o vanaf 25 jaar
klinisch onderzoek:
basisonderzoek
o Anamnese
Pijn lies-bil-bovenbeen (vaak het L3 dermatoom)
! Soms enkel pijn in de knie !
(start-) stijfheid of na langdurige belasting => 1e fase
Belastingsafhankelijk → rustpijn → nachtelijke pijn
=> latere fase
Problemen bij dagelijkse activiteiten => latere fase
Crepitaties kunnen gehoord & gevoeld worden
Veroorzaakt door ruwe gewrichtsoppervlakken &
benige verdikkingen aan de gewrichtsranden die
langs de ligamenten strijken
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper karenmeesters. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,49. Je zit daarna nergens aan vast.