Praktijkonderzoek samenvatting
Blz 21-54
Intentioneel leren= onderzoek doen als je iets wil weten je bewust vai een
bepaalde systematiek antwoord proberen te krijgen op je vragen
Hoofdstuk 1: Een inleiding op praktijkonderzoek
1.1 Een positiebepaling van praktijkonderzoek
- Onderzoek doe je als je iets (nieuws) te weten wilt komen: je hebt vragen
over een verschijnsel, maar (nog) geen antwoorden. Als je bewust via een
bepaalde systematiek antwoord probeert te krijgen op je vragen, heet dat
intentioneel leren.
1.1.1 Het belang van een onderzoekende beroepshouding
- De onderzoekende houding vormt de basis voor je beroepsuitoefening. Die
stuurt de wijze waarop je je werk uitvoert en je reflectie daarop.
- Er zijn verschillende visies op wat een onderzoekende beroepshouding is
en hoe deze beschreven kan worden. Losse en Nahuis (2015) hebben de
veelheid aan kenmerken geclusterd in 3 dimensies:
1. De open houding: de professional staat open voor nieuwe indrukken,
is bereid tot perspectiefwisseling, wil begrijpen en wil delen.
2. De kritische houding: de professional wil nagaan of iets klopt, wil
onderbouwen en wil verantwoorden.
3. De creatieve houding: de professional is gericht op vernieuwing en
wil voortbouwen en toevoegen.
- Verschillende manieren om je onderzoekende houding te verbeteren:
Structureel reflecteren op je handelen via een logboek.
Coaching door collega’s.
Deelnemen aan intervisiebijeenkomsten of aan het uitvoeren van een
praktijkonderzoek
- Door praktijkonderzoek te doen spreek je je onderzoekende
beroepshouding niet alleen aan, maar houd je deze ook in ontwikkeling. Je
ontwikkelt een open, kritische en creatieve houding om passende
oplossingen te realiseren voor praktijkproblemen.
1.1.2 Hoofddoelen van een onderzoek
- 3 hoofddoelen om een onderzoek uit te voeren:
1. Theorievorming en theorietoetsing: Je wilt theorieën ontwikkelen of
toetsen. Het onderzoek levert kennis op die generaliseerbaar is. Met
theorie bedoelen we een geheel van logisch samenhangende uitspraken
die samen een deel van de werkelijkheid proberen te verklaren.
2. Toepassing van kennis om generieke problemen op te lossen: Je wilt
kennis toepasbaar maken in een brede beroepscontext. Het onderzoek
levert oplossingen op voor generieke problemen.
3. Begrijpen en verbeteren van de eigen praktijk: Je wilt op zoek gaan naar
antwoorden op vragen in een specifieke beroepssituatie met als doel deze
situatie beter te begrijpen en waar nodig te verbeteren. Het onderzoek
levert kennis op die in eerste instantie alleen van toepassing is op de
specifieke beroepscontext waarin het onderzoek is uitgevoerd.
, Voorbeelden van hoofddoelen van onderzoek in de zorg- en welzijnssector:
1. Fundamenteel 2. Toegepast
onderzoek onderzoek 3.
Praktijkonderzoek
Hiervan wordt Hiervan wordt Hiervan wordt
gesproken wanneer gesproken wanneer gesproken wanneer
het accent op de het accent op kennis professionals in hun
ontwikkeling en ligt die tot de oplossing eigen beroepspraktijk
toetsing van theorie van gezondheids- of onderzoek doen met
ligt. De kennis is sociale problemen als doel deze praktijk
generaliseerbaar moet bijdragen. De te verbeteren of beter
kennis is te leren begrijpen. De
probleemsgebonden kennis is
contextgebonden
Een Een jongerenwerker
promotieonderzoek Een doet onderzoek naar
naar de vraag: ‘Wat is onderzoeksinstelling de wijze waarop de
de invloed van doet onderzoek naar meisjes die ze
vriendschapsrelaties de wijze waarop begeleidt zich laten
op de ontwikkeling van buurtcoaches in een beïnvloeden door de
delinquent gedrag bij gemeente de vriendengroep bij het
jongeren?’ vriendengroep van nemen van
risicojongeren in kaart beslissingen.
kunnen brengen.
1.1.3 Onderzoeksbenaderingen
- De verschillende opvattingen over wat goed onderzoek is noemen we
onderzoeksbenadering.
- 3 belangrijke onderzoeksbenaderingen:
1. Positivistische onderzoeksbenadering: volgens deze benadering is
kennis gebaseerd op dat wat direct waarneembaar is; er is een bestaande
werkelijkheid. Hieruit volgt dat deze werkelijkheid beschreven kan worden
aan de hand van algemene wetmatigheden. Denk bijvoorbeeld aan de
duur van een behandeling, de inrichting van ruimtes, methodieken die
gehanteerd worden etc. Onderzoeksresultaten zijn hierdoor eenvoudiger
generaliseerbaar naar andere contexten. Er zijn echter allerlei factoren die
de algemene wetmatigheden beïnvloeden en daardoor vertroebelen.
Voorbeelden van zulke beïnvloedende factoren zijn het humeur van een
zorg- of dienstverlener, de persoonlijke omstandigheden van de cliënten
etc. Kenmerkend voor een positivistische benadering is dat je probeert je
onderzoek zo in te richten dat deze vertroebeling geminimaliseerd wordt,
waardoor je ondanks die factoren in staat bent uitspraken te doen over de
werkelijkheid.
2. Constructivistische of interpretatieve onderzoeksbenadering:
volgens deze benadering bestaat er niet een juiste visie op de
werkelijkheid, maar kunnen er meerdere interpretaties van de
werkelijkheid naast elkaar bestaan. Zo kan de ene cliënt een ziekenhuis
zien als een veilige en prettige omgeving om te verblijven, terwijl een
andere cliënt datzelfde ziekenhuis kan beschouwen als een bedreiging.
, Elke situatie is anders en levert andere interpretaties op. De
onderzoeksresultaten van de ene beroepspraktijk kun je daarom niet
zomaar vertalen naar een andere beroepspraktijk.
3. De kritisch-emancipatorische onderzoeksbenadering: deze
benadering is gebaseerd op de opvattingen dat kennis niet waardevrij is en
dat deze bepaald wordt door de mensen met de macht. Volgens deze
benadering moet onderzoek bijdragen aan processen die emancipatie van
bepaalde groepen bevorderen en mensen in staat stellen hun eigen
omgeving te veranderen. In deze benadering staat de dialoog centraal, is
er veel aandacht voor het perspectief van de belanghebbenden zelf en
worden bestaande structuren ter discussie gesteld.
1.1.4 Praktijkonderzoek in relatie tot evidence-based practice en
practice-based evidence
- Evidence-based practice (EBP): gaat over het zorgvuldig
gebruikmaken van het huidige, beste bewijsmateriaal om beslissingen te
nemen met individuele cliënten om de zorg- en/of dienstverlening te
verbeteren. Beschikbare evidence wordt gecombineerd met de individuele
kennis en ervaringen van de professional en de wensen en voorkeuren van
de cliënt.
- Practice-based evidence (PBE): gaat uit van het idee dat kennis over
het handelen van een professional ontstaat in de specifieke context van de
beroepspraktijk en dat die kennis evolueert door de interactie tussen de
personen die in deze context een belangrijke rol spelen. PBE richt zich op
de daadwerkelijke praktijk en zet professionals aan tot het expliciteren van
die praktijk en de door hen waargenomen effecten.
- Het grote verschil tussen EBP en PBE is dat evidence bij EBP onder
wetenschappelijke condities verkregen wordt en dan vertaald worden naar
de praktijk, terwijl bij PBE evidence onder realistische condities verkregen
wordt en dan eventueel in een volgende stap verder onderzocht kan
worden.
- Bij praktijkonderzoek ligt het accent op de verwerving van PBE.
1.1.5 Een definitie van praktijkonderzoek
- Praktijkonderzoek in zorg en welzijn is onderzoek dat wordt uitgevoerd
door zorg- en dienstverleners, waarbij op systematische wijze in interactie
met de omgeving antwoorden verkregen worden op vragen die ontstaan in
de eigen beroepspraktijk en gericht zijn op verbetering van deze praktijk.
- 2 vormen van praktijkonderzoek:
1. Kennisgericht praktijkonderzoek: betreft praktijkonderzoek waarbij
je indirect werkt aan verbetering van je eigen beroepspraktijk door je
grondig te verdiepen in een praktijkprobleem.
2. Ontwerponderzoek: betreft praktijkonderzoek waarbij je direct werkt
aan verbetering van je eigen beroepspraktijk door je te verdiepen in zowel
het praktijkprobleem als de oplossing ervan om op basis daarvan een
ontwerp te maken en dit doelgericht te testen en in te voeren.
1.1.6 Praktijkonderzoek in relatie tot het methodisch handelen
- Praktijkonderzoek kan fungeren als methodiek voor leren en praktijkverbetering.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Tes125. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,49. Je zit daarna nergens aan vast.