Productkennis
Wat verstaan we onder cosmeticaproducten? ‘Cosmetica’ is eigenlijk een heel breed begrip.
We bedoelen er producten mee die we gebruiken voor de lichamelijke verzorging. Denk
hierbij aan gezichtsverzorging, lichaamsverzorging, voetverzorging, handverzorging en make-
up. Het doel van cosmeticaproducten is het reinigen en parfumeren van het lichaam, evenals
het veranderen van het uiterlijk en het gezond houden en beschermen van de diverse
lichaamsdelen.
Het verschil tussen cosmetische producten en medische producten is dat alleen artsen
medische producten met hele sterke of bijtende actieve bestanddelen mogen gebruiken op de
huid. Daarmee veranderen ze de structuur van de huid en de onderliggende weefsels. Als
schoonheidsspecialist ben je hiertoe niet bevoegd.
Er bestaan ontzettend veel bedrijven die cosmeticamerken aanbieden. Hoewel elk bedrijf zijn
best doet om zijn producten te onderscheiden van de producten van de concurrent, moeten
alle producten aan Europese cosmeticarichtlijnen en het warenwetbesluit voldoen. Eveneens
moet elk product opgebouwd zijn vanuit dezelfde basissamenstelling.
We gaan in dit hoofdstuk dieper in op de samenstelling van cosmeticaproducten, hun
specifieke werking, duurzaamheid en etikettering. Je zult straks immers als professionele
schoonheidsspecialist dag in dag uit met cosmeticaproducten aan het werk gaan. Dan is het
uiteraard van essentieel belang dat je hier uitgebreide kennis over hebt.
Gezichtsverzorgende producten
Om het gezicht te verzorgen tijdens de voor- en nabehandeling en de thuisbehandeling zijn er
onder andere crèmes, gels, gezichtswater en serums.
● Crèmes (waaronder dagcrème, nachtcrème, 24-uurscrème)
We onderscheiden gezichtsverzorgende crèmes voor de dagverzorging van de huid en voor
de nachtverzorging. Er bestaan dag- en nachtcrèmes, maar ook 24-uurs crèmes. Een 24-uurs
crème is een dag- en nachtcrème in één. Overdag wordt de huid beschermd door een UV-
filter en ’s nachts vindt er voeding en herstel van de huid plaats. De dagcrème zorgt ervoor
dat de huid goed wordt beschermd tegen invloeden van buitenaf. Denk hierbij aan stof,
,verontreiniging, micro-organismen en weersinvloeden. Ook wordt hiermee voorkomen dat de
huid uitdroogt. De dagcrème kan ook dienen als basis voor het aanbrengen van make-up
(make-up komt uitgebreid aan de orde verderop in deze syllabus). Een dagcrème is minder
vet dan een nachtcrème en heeft een fijnere textuur.
Soorten verzorgende crèmes
Er zijn allerlei soorten verzorgende crèmes op de markt. Hieronder enkele voorbeelden:
○ Hydraterende crèmes
○ Voedende crèmes
○ Vette crèmes
○ Crèmes op basis van collageen en elastine
○ Crèmes op basis van dna of hormonen
○ Anti-aging crèmes
○ Crèmes met botox
● Gel
Het woord ‘gel’ is een afkorting voor ‘gelatine’. Het typische kenmerk van gelatine is dat het
vloeistoffen kan omzetten in een gelvorm. Gels worden ook wel colloïdale emulsies genoemd.
Afhankelijk van het medium kunnen we de volgende soorten gel onderscheiden:
○ Hydrogel (water)
○ Oleogel (olie)
○ Alcogel (alcohol)
Binnen de cosmetica gaat het voornamelijk om hydrogels. Ze bevatten geen emulgatoren.
● Gezichtswater (waaronder lotion, tonic)
Dit is een waterige oplossing en kan een percentage alcohol bevatten. Alcohol heeft een
ontvettende en adstringerende (samentrekkende) werking op de huid. Vandaar dat een lotion
voor de vette huid vaak alcohol bevat. Lotion gebruik je na de reinigingsmelk, crème of gel. Je
neemt er de laatste resten van het reinigende product mee weg. Bovendien verfrist het de
huid, sluit het de poriën en herstelt het de zuurgraad van de huid.
● Serums
Een serum is een dunne, sterk geconcentreerde, lichte emulsie die te gebruiken is naast de
bestaande dag- en nachtverzorging. Er zijn serums voor verschillende doeleinden, zoals de
,huid tot rust brengen, de huid steviger maken of het herstellen van het vochtgehalte. Een
serum gebruik je in principe het hele jaar door en geeft de huid net dat beetje extra
verzorging.
● Ampullen
Een alternatief voor het serum zijn de ampullen. Dit zijn per portie verpakte vloeistoffen die
vaak in een kuur worden aangeboden. Een ampullenkuur doe je bij voorkeur een aantal keer
per jaar. Er zijn, net als bij serums, diverse kuren met uiteenlopende doelen en resultaten. Het
verschil tussen serums en ampullen en bijvoorbeeld crèmes en maskers is dat serums en
ampullen geconcentreerde producten zijn. De werkstoffen die hierin verwerkt zitten zijn zeer
klein en dringen dieper de huid binnen.
● Stimulerende producten
Stimulerende producten zijn verzorgingsproducten die biologisch actieve stoffen (of
cosmetische werkstoffen) bevatten. De werking van een stimulerend product berust op de
aanwezigheid van de cosmetische werkstoffen, waarvan de invloeden van biokatalytische
aard zijn. Tot de stimulerende producten behoren nachtcrèmes, sommige maskers, ampullen
en bodymilks.
● Liphuidbeschermende producten
De lippen zijn heel dun, ze zijn een voortzetting van het mondslijmvlies. De basis voor
lipverzorgingsproducten is meestal cacaoboter, maar ook bijenwas en wonderolie worden
ervoor gebruikt. Hieraan worden ook vochthoudende werkstoffen en zonnefilters toegevoegd.
Lipbeschermers bestaan als crème en als stick.
Lichaamsverzorgende producten
Naast gezichtsverzorgende producten zijn er producten om het hele lichaam te verzorgen.
Voorbeelden zijn:
● Bodymilk
De milk hydrateert, voedt en verzorgt de droge huid. Het voorkomt het schraal worden van de
huid na een bad.
● Bodylotion
De lotion hydrateert en brengt het vochtgehalte op peil. Deze is met name geschikt voor de
normale huid. De verschillen zijn niet groot, maar toch is er een onderscheid te maken tussen
, de structuur en werking. Sommige producten kunnen gekwalificeerd worden als stimulerende
producten. Producten die de huid stimuleren om bijvoorbeeld de doorbloeding te verhogen.
Hierdoor verbetert de celstofwisseling en nemen rimpels af.
● Deodorantia
Als we het over de lichaamsverzorging hebben, mogen de oksels niet vergeten worden. Er
zijn vele merken en soorten deodorant op de markt die de oksels fris houden en
onaangename geuren verdoezelen of onderdrukken. Deodoranten zijn er in lotion- en gelvorm
en worden gedoseerd met een roller, als spray en als stick. De deodorant is er in twee
soorten:
○ Antiperspirant
Deze blokkeert de uitgangen van zweetklieren met aluminiumzouten die op de huid blijven
liggen. Daardoor wordt de productie van zweet tegen gegaan.
○ Anti-transpirant
Deze werkt tegen de zweetgeur. Alcohol in de anti-transparant doodt de stank-bacteriën.
● Bruiningsproducten
Tot de bruiningsproducten rekenen we:
○ Anti-zonnebrandproducten
De anti-zonnebrandmiddelen beschermen de huid tegen een te sterke zon of bestraling door
apparaten (zoals een hoogtezon, solarium, zonnebank). Door de aanwezigheid van
lichtfilterende stoffen is dit product in staat een deel van de UV- stralen te absorberen.
Daardoor treden er minder snel verbrandingsreacties op.
Anti-zonnebrandproducten verschijnen in de handel in de vorm van aërosolenspray, olie,
lotion, emulsie, gelee en stift. Op de verpakking staat waartegen het product beschermt. Er
staat ook een beschermingsfactor op vermeld, bijvoorbeeld 2 tot en met 15 en hoger. Dit getal
geeft aan hoeveel keer langer iemand in de zon kan blijven zonder te verbranden.
‘Sunblocks’ verschijnen in de handel in de vorm van stiften. Deze producten bevatten stoffen
die de stralen grotendeels terugkaatsen en zijn zo pasteus van samenstelling dat de stralen
geblokkeerd worden, waardoor kleuring uitgesloten wordt.
