Duidelijke samenvatting van economie op macro meso en micro niveau. Ook deels op de havo gehad dus redelijk herkenbare stof, maar wel meer in detail. Jaar 1 IVK meso economie en bedrijfsomgeving.
Meso-Economie boek: Meso-Economie en bedrijfsomgeving
van Marijs & Hulleman
hfst 1, 6 + par 2.1, 2.4, 2.5, 3.1.2, 4.2, 5.3 +HCL
Hoofdstuk 1
De belangrijkste functie van markten is de prijsvorming. Prijzen hebben een
belangrijke signaalfunctie voor vraag en aanbod.
Bij de beschrijving van bepaalde markten stuiten we op twee problemen: de
geografische begrenzing van de markt en de definitie van een product.
Geografische omvang
Voor sommige producten is er sprake van een wereldmarkt waarop prijzen
totstandkomen die voor alle vragers en aanbieders gelden.
Voor veel eindproducten zoals consumentenelektronica en auto’s bestaat er
weliswaar geen wereldmarkt, maar toch worden in geval van vrijhandel
prijsverschillen genivelleerd.
Het tegenovergestelde van een wereldmarkt is een lokale markt.
De relevante markt is het deel van de markt dat de ondernemer bediend.
Het product
We hebben een markt gedefinieerd als het geheel van betrekkingen tussen
vragers en aanbieders van een bepaald product.
Als er op een markt producten aangeboden worden die in de ogen van de
afnemers onderlinge verschillen vertonen, is er sprake van een heterogeen
product/markt.
Als er geen verschillen in producten te onderkennen zijn dan homogeen
product/markt.
Dezelfde soort productieprocessen hebben = voorzien in dezelfde behoeften van
de afnemers.
Ondernemingen die tot dezelfde bedrijfstak behoren, brengen meestal een
groep producten voort, waarvoor zij dezelfde grondstoffen of dezelfde
productieprocessen gebruiken.
1.2
CBS deelt de bedrijven in naar economische activiteit (classificatie). Hier geeft
men een code voor volgens een systematiek:
Eeste cijfer: bij welke sectie het bedrijf hoort
Tweede: afdelingen
Derde: groepen
Vierde: bedrijfsklassen (zie boek blz 8).
De kamer van koophandel leveren deze informatie aan het CBS
Meso-economie 1
,De SBI en de BIK 95 geven informatie over Nederlandse bedrijfstakken.
Ondernemingen die met het buitenland handelen (import/export) hebben een
internationaal karakter. SbI geeft geeft geen informatie over de geografische
afbakening van markten binnen Nederland.
1.3
Een product doorloopt een aantal opeenvolgende bedrijfstakken van
oerproducent tot consument (= bedrijfskolom).
In de praktijk is de onderling verwevenheid vaak zeer ingewikkeld.
Het geheel van waardetoevoeging in een bedrijfskolom noemen we
waardesysteem.
Door allerlei ontwikkelingen kan ook de macht in de bedrijfskolom aan
verandering onderhevig zijn. De macht verschuift naar bedrijfstakken die het
dichtst bij de afnemers staan.
De primaire sector bestaat uit de grondstofproducenten. De secundaire sector
worden de grondstoffen verwerkt tot eindproducten.
Elke schakel in een bedrijfskolom voegt waarde toe aan een product. De kwaliteit
van het eindproduct wordt bepaald door de kwaliteit van de afzonderlijke
bedrijfstakken.
1.3.3
Veel concurrentiebepalende factoren hengen samen met de plaats die
bedrijfstakken in de bedrijfskolom innemen.
Primaire sector: grondstofproducenten bijv. Mijnbouw
Vestigingsplaats ligt vast
Prijzen fluctueren sterk als gevolg van veranderingen in de vraag
Producten tamelijk homogeen van aard, concurreren veelal door
kostenbeheersing
Weinig concurrentie
Secundaire sector: grondstoffen verwerkt tot eindproducten
Basisindustrieën zijn meestal procesindustrieën met zeer grote
kapitaalinstallaties.
Producten ook tamelijk homogeen
Transportpijpleidingen, bulktransport e.d
Beheerst door enkele grote ondernemingen (doordat de vaste kosten zeer
hoog zijn)
Afzet basisgoederenindustrie is meestal erg conjunctuurgevoelig. Fluctuatie
leiden tot onder en overbezetting.
Verwerkende industrie (assemblage; stelt producten samen uit verschillende
onderdelen)
, Gering beslag op kapitaalgoederen (in tegenstelling tot de industrie)
Zakelijke dienstverlening, arbeidsintensief (advocatenkantoren,
architectenbureaus)
Korte bedrijfskolom
1.4
Interne concurrentie: concurrentie is een proces dat zich kan afspelen tussen
ondernemingen die tot eenzelfde bedrijfstak behoren
Doel: vooral gericht op het verwerven van een zo groot mogelijk marktaandeel
Afhankelijk van--> aantal ondernemers/producten/kostenstructuur
productieproces/technische ontwikkeling/buitenland/klanten.
Externe concurrentie: ondernemingen die concurreren met producten die hun
producten afnemen/toeleveren
Doel: een zo groot mogelijk aandeel in de winstmarge in de bedrijfskolom.
Potentiële concurrentie: concurrentie in een bedrijfstak beïnvloed door de
dreiging van ondernemingen die tot de bedrijfstak willen toetreden of doordat
ondernemingen substituut-producten op de markt uitbrengen.
Het aantal toe-en uittreders
Substituutproducten
Intensiteit van de concurrentie is afhankelijk van allerlei factoren, zoals het
aantal ondernemingen in een bedrijfstak, aard van het product, aantal afnemers
enz.
Dit noemen we concurrentiebepalende factoren.
De internationaliseringsgraad heeft betrekking op de import en export en is een
concurrentiebepalende factor. Bedrijfstakken staan in verschillende mate bloot
aan de concurrentie van buitenlandse ondernemingen.
Omgevingsfactoren hebben een grote invloed op de intensiteit van de
concurrentie.
- Overheid
Mededingingswetgeving (de overheid bepaalt hiermee in hoeverre
ondernemingen door afspraken over prijzen en de verdeling van de markt
de intensiteit van de concurrentie mogen inperken).
enigszins ook concurrentie bevorderend
- Economische orde (stelsel van waarden en normen en instituties(=wetgeving)
met betrekking tot economisch handelen.)
- Groei van de markt
- Toevalsfactoren
Meso-economie 3
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper danielvanelk. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,49. Je zit daarna nergens aan vast.