Dit product bevat de uitwerking van de opdracht Verpleegkundig leiderschap zoals omschreven in de opdrachten van praktijkleren 4 (PL4) van de opleiding HBO-V aan de Hogeschool Utrecht. Het product voldoet aan alle inlevereisen, is inclusief presentatie (handouts) en is beoordeeld met een 8.8.
Naam: Marcel Wagenaar
Studentnummer: 1710430
Studiegroep: GVE-DUV1-C
Cursus: GVE-4.PL4-17
Docent: Jannie de Vos
Inleverdatum: 11-06-2018
,Inleiding
Goede zorg vraagt om goed leiderschap (van Rijn, 2014). Maar wat is leiderschap, of nog
concreter, verpleegkundig leiderschap nou precies? Dat is waar deze opdracht over gaat. In
het eerste gedeelte worden de theorieën en modellen van verpleegkundig leiderschap kort
weergegeven en omschrijf ik mijn eigen visie op verpleegkundig leiderschap. Ook ga ik in op
wat mijn persoonlijke leiderschapstijl is, waar mijn kansen en uitdagingen liggen en wat mijn
valkuilen zijn. Verder beschrijf ik welke rol verpleegkundig leiderschap speelt bij het
verbeteren van de kwaliteit van zorg op teamniveau, binnen de organisatie en wat mijn rol in
deze is geweest.
Leiderschap is van cruciaal belang als het gaat om kwaliteitsverbetering en verandering in de
zorgorganisatie. In het tweede gedeelte ben ik op onderzoek gegaan naar de relatie tussen
verpleegkundig leiderschap en een relevant thema binnen de organisatie. Het gekozen
thema is deskundigheidsbevordering binnen het team en Careyn. Hierbij zijn vragen op
micro, meso- en macroniveau geformuleerd. Vervolgens ben ik een aantal stakeholders
gaan schaduwen om zo antwoord te krijgen op mijn vragen. De opdracht wordt afgesloten
met een reflectieverslag.
Graag zou ik deze inleiding willen afsluiten met een quote die naar mijn mening
(verpleegkundig) leiderschap goed omschrijft. Veel leesplezier!
“Leiderschap is de capaciteit om visie te vertalen in realiteit.” (Warren G. Bennis)
M. Wagenaar (1710430) Verpleegkundig leiderschap PL4 Pagina | 2
,Inhoudsopgave:
Inleiding ................................................................................................................................. 2
1 Voorbereiden van leiderschap ........................................................................................ 4
1.1 Wat is verpleegkundig leiderschap? ........................................................................ 4
1.2 Persoonlijke visie op verpleegkundig leiderschap .................................................... 9
1.3 Verpleegkundig leiderschap in het dagelijks werk ..................................................10
1.4 Verpleegkundig leiderschap en kwaliteit van zorg op de werkvloer ........................11
1.5 Verpleegkundig leiderschap en kwaliteit van zorg in de organisatie .......................11
1.6 Persoonlijke voorbeelden van verpleegkundig leiderschap.....................................12
2 Onderzoeken van leiderschap .......................................................................................13
2.1 Thema: deskundigheidsbevordering binnen het team en Careyn ...........................13
2.2 Betrokken stakeholders ..........................................................................................14
2.3 Te onderzoeken vragen op micro-, meso- en macroniveau ....................................15
2.4 Beschrijving van het schaduwen van de stakeholders ............................................15
2.5 Antwoorden op de vragen op micro-, meso- en macroniveau .................................17
2.6 Reflectie .................................................................................................................19
Literatuurlijst .........................................................................................................................21
Bijlage 1: PowerPoint presentatie .........................................................................................22
Bijlage 2: feedbackformulieren .............................................................................................34
M. Wagenaar (1710430) Verpleegkundig leiderschap PL4 Pagina | 3
, 1 Voorbereiden van leiderschap
1.1 Wat is verpleegkundig leiderschap?
Volgens Lalleman (2017) is verpleegkundig leiderschap "Het samen met collega’s van eigen
en andere disciplines én met patiënten en familie werken aan waardevolle zorg, passend bij
de situatie. Voor ons hoort verpleegkundig leiderschap bij je dagelijks werk, waarbij je
invloed uitoefent op zowel de zorg dichtbij de patiënt als de strategische richting van de
zorgorganisatie waarin je werkt en daarbuiten." Verpleegkundig leiderschap is dus niet per
definitie gebonden aan een positie of een selecte groep. Verpleegkundig leiderschap is een
gezamenlijke prestatie zichtbaar in de praktijk en een vast onderdeel van je dagelijks werk,
waarbij relaties met anderen, evidence based practice, en de context waarin men handelt,
een integraal onderdeel zijn (Lalleman & Vermeulen, 2017). Lalleman (2017) stelt dat
verpleegkundig leiderschap gevormd wordt door:
➢ een grote mate van bewustzijn van (het effect van) de eigen professionele rol te midden
van andere rollen (en andere rollen kennen en herkennen);
➢ het stellen van reflectieve en onderzoekende vragen;
➢ het gebruiken van evidence based practice;
➢ als rolmodel verschil te maken voor uitkomsten van patiënten, collega-medewerkers,
zorgorganisatie en maatschappij.
Moen, Ansems, Hanse & Vintges (2000) beschrijven een aantal vaardigheden en
gedragingen die een succesvolle verpleegkundig leider moet hebben of tonen:
Vaardigheden:
• Transparant kunnen communiceren.
• Ruimte bieden aan medewerkers.
• Leidende coalities organiseren langs de hiërarchische en professionele lijn.
• Conflicten hanteren door ze eerst bespreekbaar te maken.
• Schakelen tussen beslissingen van bovenaf en van onderop.
Gedragingen:
• Persoonlijke en relationele aandacht voor de medewerkers.
• Ontspannen en consequent gedrag.
• Goed luisteren en beeldend vertellen/praten.
• Energie uitstralen en enthousiasme overbrengen.
• Vertrouwen op eigen waarden en overtuigingen.
De klassieke leiderschapstijlen volgens Maassen (2015) zijn:
• Autoritair leiderschap: de leider heeft het alleen voor het zeggen, het werk is gericht
op het geven en uitvoeren van opdrachten.
• Democratisch leiderschap: de beslissingen worden door het hele team genomen. De
verantwoordelijkheid ligt bij alle medewerkers.
• Participerend leiderschap: teamleden mogen meedenken in het ontwikkelen en
vormgeven van het beleid.
• Laissez-faire leiderschap: de leidinggevende ontrekt zich van zijn
verantwoordelijkheden en is niet betrokken bij het besluitvormingsproces.
M. Wagenaar (1710430) Verpleegkundig leiderschap PL4 Pagina | 4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper marcelwagenaar77. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,49. Je zit daarna nergens aan vast.
